Người bị nóng gan nên ăn gì, tránh gì tốt nhất?
Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh là liều thuốc tự nhiên hữu ích giúp bạn bảo vệ sức khỏe của gan. Nắm rõ bị nóng gan nên ăn gì, tránh gì chính là cơ sở để người bệnh điều chỉnh chế độ ăn uống. Vừa hỗ trợ làm mát gan lại giúp ích cho quá trình thanh thải và loại bỏ độc tố trong cơ thể.
Nguyên tắc ăn uống cho người bị nóng gan
Nóng gan là thuật ngữ đề cập đến tình trạng rối loạn và suy giảm chức năng gan do thực nhiệt tích trệ. Nguyên nhân thường do tiêu thụ nhiều thực phẩm cay nóng, chứa nhiều dầu mỡ, uống rượu bia, hút thuốc lá. Hoặc cũng có thể là hệ quả của việc dùng thuốc Tây trong thời gian dài.
Bệnh nóng gan có thể gây ra các triệu chứng đầy hơi, chướng bụng, táo bón, hơi thở có mùi. Ngoài ra, cơ thể luôn trong tình trạng mệt mỏi, mất ngủ, ngủ không sâu giấc, ăn uống kém, tiết nhiều mồ hôi.
Các chuyên gia khuyên rằng, những người bị nóng gan nên thiết lập và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh để tốt cho sức khỏe của gan. Không chỉ hỗ trợ làm mát gan mà còn hữu ích với chức năng hoạt động của cơ quan này.
Ăn uống lành mạnh còn là liều thuốc giúp thúc đẩy quá trình hàn gắn vết thương ở gan. Hơn nữa sẽ rất hữu ích với quá trình điều trị các bệnh lý liên quan đến gan như viêm gan, xơ gan, suy giảm chức năng gan…
Chế độ ăn uống cho người bị nóng gan cần tuân thủ một số nguyên tắc sau đây:
- Ăn uống cân bằng, đáp ứng đủ các thành phần dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể
- Cần đa dạng các nhóm thực phẩm hữu ích như trái cây, rau xanh, ngũ cốc…
- Hạn chế tiêu thụ nhóm chất béo
- Đảm bảo uống đủ 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày
- Chia nhỏ bữa ăn trong ngày để tránh gây áp lực cho gan
- Hạn chế uống rượu bia, hút thuốc lá…
Ngoài ra, cần chú ý đến một số nguyên tắc khác như:
- Ăn chậm, nhai kỹ để có thể giảm áp lực làm việc cho dạ dày, đường ruột và gan. Thói quen này còn có khả năng giúp cải thiện tình trạng khó tiêu, đầy hơi và chướng bụng.
- Tuyệt đối không bỏ bữa sáng và bữa tối nên cắt giảm bớt lượng đồ ăn. Điều này sẽ giúp cơ thể chuyển hóa tốt dưỡng chất và giúp gan đào thải độc tố, táo tạo tốt hơn vào ban đêm.
- Ưu tiên chế biến món ăn theo dạng hấp, luộc, nấu cháo, nấu súp, hầm. Đồng thời hạn chế dùng gia vị hay dầu mỡ. Thực phẩm được chế biến theo dạng này sẽ dễ tiêu hóa, đảm bảo dưỡng chất và giảm ảnh hưởng tiêu cực tới hoạt động của gan.
- Ngâm rửa, làm sạch thực phẩm kỹ lưỡng và nấu chín hoàn toàn rồi mới ăn. Từ đó tránh tình trạng ngộ độc thực phẩm gây áp lực và khiến chức năng gan suy giảm.
Bị nóng gan nên ăn gì để cải thiện nhanh chóng?
Theo các chuyên gia dinh dưỡng thì những người bị nóng gan nên tăng cường bổ sung rau xanh và các thực phẩm lành mạnh khác, có khả năng chống oxy hóa. Chúng sẽ giúp làm mát gan và cải thiện tốt chức năng hoạt động của cơ quan này. Hơn nữa còn đảm bảo duy trì một cơ thể khỏe mạnh, ngăn ngừa bệnh tật.
Vậy người bị nóng gan nên ăn gì? Dưới đây là một số gợi ý hữu ích:
1. Thực phẩm giàu vitamin C
Vitamin C là thành phần dưỡng chất không thể thiếu với sức khỏe của gan. Ngoài khả năng chống oxy hóa thì nó còn giúp cơ thể sản xuất nhiều interferon hơn.
Interferon là một loại protein của hệ miễn dịch rất có lợi cho những người bị nóng gan hay suy giảm chức năng gan do viêm gan virus B và C. Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C có thể làm chậm đợt bùng phát của bệnh. Hơn nữa còn thúc đẩy tốt hơn cho quá trình thanh thải độ tố của cơ thể.
Vitamin C có nhiều trong một số thực phẩm như:
- Kiwi
- Trái cây họ cam, quýt
- Dâu tây
- Bông cải xanh
- Ớt chuông đỏ
- Rau mùi tây
- Quả ổi
- Đu đủ
2. Các loại rau xanh
Rau xanh là nhóm thực phẩm không thể thiếu đối với một chế độ ăn uống lành mạnh. Đặc biệt những người bị nóng gan nên chú ý bổ sung rau xanh vào khẩu phần ăn mỗi ngày để hỗ trợ cải thiện.
Chất xơ và hàm lượng khoáng chất dồi dào trong rau xanh có khả năng hỗ trợ giải độc và loại bỏ các chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Ngoài ra còn giúp kích thích hoạt động tiêu hóa, làm sạch mạch máu và ngăn ngừa mỡ thừa tích tụ tại mô gan.
Nhiều nghiên cứu khoa học ghi nhận răng, bổ sung đủ rau xanh mỗi ngày sẽ giúp cơ thể kiểm soát tốt đường huyết, huyết áp. Đồng thời giúp cân bằng điện giải và tăng cường khả năng miễn dịch tự nhiên. Từ đó sẽ làm giảm áp lực lên gan, tốt cho tiêu hóa và cải thiện chức năng ngũ tạng.
Hơn nữa, rau xanh còn là nhóm thực phẩm chứa nhiều chất chống oxy hóa, vitamin C, E, flavonoid, quercetin,… Chúng phát huy tốt khả năng chống viêm, tiêu trừ các gốc tự do. Nhờ đó sẽ bảo vệ được các tế bào gan khỏi tổn thương và làm chậm quá trình xơ hóa gan.
Các loại rau xanh đặc biệt tốt cho gan bao gồm:
- Bắp cải
- Rau bina
- Rau muống
- Mồng tơi
- Rau ngót
- Rau dền
3. Thực phẩm có khả năng chống oxy hóa
Các thực phẩm có khả năng chống oxy hóa rất tốt cho sức khỏe tổng thể. Hơn nữa còn được đánh giá cao bởi tác dụng làm mát gan và bảo vệ các tế bào gan khỏi quá trình lão hóa. Người bị nóng gan bổ sung nhóm thực phẩm này có thể hỗ trợ cải thiện tốt hơn. Đồng thời nhanh chóng phục hồi chức năng gan, thanh nhiệt, giải độc cho cơ thể.
Một số thực phẩm có khả năng chống oxy hóa tốt bao gồm:
- Trà xanh: Chứa hàm lượng cao hoạt chất EGCG có khả năng tiêu trừ các gốc tự do. Từ đó bảo vệ tốt cho tế bào mô gan, chống lại tổn thương. Ngoài ra, trà xanh còn là thức uống giúp lợi tiểu, thanh nhiệt.
- Atiso: Hàm lượng quercetin và rutin vượt trội trong atiso rất tốt cho gan. Nó giúp thúc đẩy quá trình loại bỏ độc tố ra khỏi gan và cơ thể. Hơn nữa còn đẩy nhanh sự tái tạo của các tế bào gan bị tổn thương.
- Củ dền: Chứa lượng lớn nitrate giúp ổn định huyết áp, tiêu trừ các gốc tự do. Một số hoạt chất khác trong củ dền còn giúp làm mát gan và thanh thải độc tố hiệu quả.
- Cà rốt: Đây cũng là thực phẩm chứa rất nhiều các vitamin và chất chống oxy hóa. Uống nước ép cà rốt thường xuyên có thể giúp bảo vệ và duy trì chức năng gan. Đồng thời ngăn ngừa tình trạng suy gan do nhiễm độc.
4. Các loại hạt khô
Một số loại hạt khô như hạt óc chó, hạt hạnh nhân, hạt dẻ, hạt hướng dương… cũng là lựa chọn tốt cho những người bị nóng gan. Nguồn vitamin E dồi dào trong các loại hạt này được ghi nhận là có khả năng bảo vệ gan. Đồng thời hỗ trợ ngăn ngừa ảnh hưởng của bệnh gan nhiễm mỡ.
Hơn nữa, hàm lượng amin arginine dồi dào trong các loại hạt này, nhất là trong hạt óc chó đặc biệt tốt. Nó có thể làm quá trình đào thải amoniac diễn ra nhanh hơn. Từ đó có thể làm giảm áp lực đào thải độc tố cho cả gan và thận.
Hơn nữa, các loại hạt kể trên còn chứa lượng lớn acid béo omega 3 và glutathione. Ngoài việc hỗ trợ quá trình chữa lành tổn thương thì các chất này còn thúc đẩy quá trình thanh nhiệt và giải độc. Nhờ đây mà việc hoạt động của gan diễn ra tốt hơn, tránh nguy cơ viêm nhiễm và các bệnh tiềm ẩn.
Các loại hạt cũng chính là lựa chọn rất hữu ích mỗi khi bạn có nhu cầu muốn ăn vặt. Tuy nhiên đừng tiêu thụ quá nhiều bởi chúng có thể khiến cho cơ thể gặp phải tác dụng phụ.
5. Cá béo tốt cho người bị nóng gan
Trước thắc mắc bị nóng gan nên ăn gì của nhiều người bệnh thì các chuyên gia khuyên rằng cá béo chính là lựa chọn hoàn hảo. Nhiều thành phần dưỡng chất trong cá béo rất tốt cho hoạt động và sức khỏe của gan.
Đặc biệt, hàm lượng vitamin D và Omega-3 dồi dào trong cá béo là 2 thành phần phát huy tốt nhất công dụng. Vitamin D được cho là rất quan trọng với những người mắc bệnh gan mãn tính.
Còn Omega-3 lại là acid béo có khả năng chống oxy hóa rất hiệu quả. Hơn nữa còn thúc đẩy quá trình hàn gắn tổn thương nếu có tại gan. Ngăn ngừa các phản ứng viêm bùng phát làm ảnh hưởng tới sức khỏe và chức năng gan.
Một số loại cá biển béo mà người bị nóng gan có thể bổ sung vào chế độ ăn bao gồm cá ngừ, cá hồi, cá tuyết, cá thu, cá mòi…
6. Người bị nóng gan nên ăn dầu oliu
Dầu oliu cũng là một gợi ý tuyệt vời khi bàn đến vấn đề bị nóng gan nên ăn gì. Loại dầu hữu cơ này được ép lạnh từ quả oliu – thực phẩm đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Đặc biệt hàm lượng các acid béo hữu ích cùng nhiều cholesterol tốt trong dầu oliu có thể giúp gan thực hiện tốt quá trình trao đổi chất.
Hơn nữa, dầu oliu còn chứa lượng khá lớn lipid có thể hút bớt các chất độc hại tồn tại trong cơ thể. Từ đó hỗ trợ làm mát gan. Đồng thời có thể làm giảm gánh nặng cho gan trong hoạt động đào thải độc tố ra ngoài cơ thể.
Người bị nóng gan nên tránh gì tốt nhất?
Bên cạnh những thực phẩm hữu ích thì có không ít loại đồ ăn thức uống có thể gây áp lực cho hoạt động của gan. Đồng thời là nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về gan. Những người bị nóng gan nên tránh các thực phẩm có hại để giúp cải thiện chức năng gan và đảm bảo duy trì sức khỏe tốt.
Dưới đây là một số loại đồ ăn thức uống cần tránh tiêu thụ khi bị nóng gan:
1. Rượu bia – nguyên nhân hàng đầu gây nóng gan
Rượu bia chính là thủ phạm hàng đầu gây nóng gan và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về gan. Phải kể đến như viêm gan do rượu, xơ gan và thậm chí là ung thư gan. Tiêu thụ nhiều rượu bia có thể khiến cho chức năng hoạt động của gan suy giảm mạnh chỉ trong thời gian ngắn.
Khi tiêu thụ rượu bia, có đến hơn 90% lượng cồn sẽ được gan chuyển hóa và xử lý. Lúc này các tế bào gan thường sẽ phải hoạt động hết công suất để đào thải cồn. Lâu dần có thể dẫn đến quá tải, tích tụ acetaldehyde tại cơ quan này.
Acetaldehyde là chất chuyển hóa từ cồn cực độc với gan và các cơ quan khác trong cơ thể. Nó có thể khiến gan bị tổn thương, tế bào gan hư hại, xơ hóa và giảm chức năng hoạt động.
Ngoài gây nóng gan, suy giảm chức năng gan thì tiêu thụ nhiều rượu bia còn làm tăng nguy cơ cao huyết áp, tiểu đường và các bệnh chuyển hóa khác. Vì vậy, để làm mát gan, bảo vệ tốt tế bào gan và cải thiện chức năng của cơ quan nay thì tốt nhất bạn nên tránh tiêu thụ rượu bia.
2. Nước ngọt có gas
Ngoài rượu bia thì nước ngọt có gas cũng được xếp vào nhóm thức uống không lành mạnh với người bị nóng gan. Nó chứa hàm lượng cao đường, phosphate và chất bảo quản.
Tất cả các thành phần thiếu lành mạnh trong nước ngọt có gas đều được dạ dày hấp thụ và chuyển hóa tại gan. Điều này sẽ gây ra không ít áp lực cho gan. Không chỉ gây nóng gan mà còn làm suy giảm chức năng hoạt động. Vì vậy, người bị nóng gan nên hạn chế dùng nước ngọt có gas hay các loại đồ uống có chứa quá nhiều đường.
3. Thực phẩm cay nóng, chứa nhiều gia vị và dầu mỡ
Như đã đề cập, thường xuyên ăn thực phẩm cay nóng, nhiều gia vị và dầu mỡ cũng là nguyên nhân gây nóng gan. Chúng còn làm tăng thân nhiệt, hại tim mạch, gây cao huyết áp và nhiều vấn đề sức khỏe khác.
Thức ăn chứa nhiều dầu mỡ còn làm tăng nguy cơ bị thừa cân, béo phì. Đồng thời ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động chuyển hóa. Còn thực phẩm cay nóng và nhiều gia vị thì khiến gan phải hoạt động nhiều hơn. Dẫn đến tế bào gan dễ bị tổn thương và xơ hóa, nhất là với những người đã bị nóng gan hay mắc các bệnh về gan từ trước.
Vì vậy, những người bị nóng gan được khuyên là nên tránh dùng thực phẩm cay nóng, chứa nhiều dầu mỡ và gia vị. Ví dụ như thức ăn nhanh, đồ chiên xào, đồ nướng, thực phẩm đóng hộp hay chế biến sẵn. Thay vào đó, người bệnh nên chế biến món ăn từ các loại thực phẩm tươi sống và hạn chế nêm nếm nhiều muối đường, hạt nêm, bột ngọt, dầu mỡ, tiêu ớt…
4. Thịt đỏ và nội tạng động vật
Thịt đỏ là nhóm thực phẩm chứa rất nhiều dưỡng chất hữu ích cho sức khỏe. Tuy nhiên nếu đang bị nóng gan thì bạn nên cẩn trọng với nó. Bởi lúc này việc tiêu thụ các sản phẩm quá giàu đạm sẽ khiến cho gan phải hoạt động nhiều hơn. Từ đó gây quá tải, tế bào gan dễ tổn thương và hư hại. Khi bị nóng gan bạn đừng nên ăn quá nhiều các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt chó, thịt dê…
5. Nhóm thực phẩm dễ gây dị ứng
Gan là cơ quan vừa thực hiện chức năng chuyển hóa lại giúp thanh nhiệt và loại bỏ độc tố cho cơ thể. Những người bị nóng gan thường có nguy cơ bị dị ứng cao hơn bình thường. Bởi lúc này khả năng thanh thải độc tố của gan đang bị suy giảm.
Vì vậy bạn cần chú ý tránh tiêu thụ các thực phẩm lạ hay thực phẩm dễ gây dị ứng. Điển hình như đậu phộng, các loại hải sản, mè, nấm…
Bài viết đã giải đáp chi tiết vấn đề người bị nóng gan nên ăn gì và tránh gì. Mong rằng những kiến thức này sẽ giúp bạn xây dựng được chế độ ăn uống lành mạnh nhất để làm mát gan và cải thiện chức năng hoạt động của cơ quan này. Nếu gặp phải bất cứ khó khăn nào, bạn có thể tìm đến các chuyên gia dinh dưỡng để được giúp đỡ.
Có thể bạn quan tâm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!