Viêm Da Cơ Địa Ở Trẻ Em: Cách Nhận Biết, Điều Trị

Viêm da cơ địa ở trẻ em là bệnh lý phổ biến gây tổn thương bề mặt da và dễ tái phát. Nếu không có biện pháp điều trị phù hợp có thể gây nhiễm trùng, suy giảm hàng rào bảo vệ của da và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm da khác.

trẻ em bị viêm da cơ địa
Viêm da cơ địa ở trẻ em có thể gây nhiễm trùng da nếu không được điều trị phù hợp

Viêm da cơ địa ở trẻ em là bệnh gì?

Viêm da cơ địa hay còn gọi là bệnh chàm thể tạng, là một dạng viêm da gây ngứa, đỏ, sưng và nứt nẻ bề mặt da. Mặc dù viêm da cơ địa có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, nhưng tình trạng này thường phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là trẻ từ 3 tháng đến 5 tuổi.

Ở trẻ em dưới một tuổi, bệnh viêm da cơ địa có thể ảnh hưởng đến phần lớn cơ thể. Tuy nhiên, khi trẻ lớn hơn bệnh thường có xu hướng gây ảnh hưởng đến mặt trong của đầu gối và bên trong của khuỷu tay. Ở thanh thiếu niên và người trưởng thành, viêm da cơ địa có xu hướng xuất hiện ở tay và chân.

Theo thống kê, viêm da cơ địa ảnh hưởng đến khoảng 20% dân số thế giới trong một thời gian nhất định trong đời và thường phổ biến ở trẻ em. Nguyên nhân cụ thể gây viêm da cơ địa vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, bệnh được cho là cơ liên quan đến di truyền, rối loạn chức năng hệ thống miễn dịch, tiếp xúc với các yếu tố dị ứng trong môi trường hoặc có làn da quá khô.

Hiện tại không có biện pháp điều trị dứt điểm viêm da cơ địa. Các biện pháp điều trị nhằm cải thiện các triệu chứng, hạn chế tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng và ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra. Việc điều trị thường bao gồm dưỡng ẩm da, sử dụng kem bôi có chứa Steroid và các loại thuốc giảm ngứa.

Cách nhận biết viêm da cơ địa ở trẻ em

Người bị viêm da cơ địa thường có làn da rất khô, nứt nẻ và có thể tróc vảy. Tương tự như người trường thành, viêm da cơ địa ở trẻ em dẫn đến các dấu hiệu như:

  • Da đỏ và nổi mẩn ngứa
  • Da rất khô, bong tróc vảy và rất ngứa
  • Xuất hiện các vết nứt nẻ, lở loét và có thể rò rỉ dịch
kem dưỡng ẩm cho viêm da cơ địa
Viêm da cơ địa gây đỏ, khô hoặc khiến da bé bị nứt nẻ

Ở trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi, các dấu hiệu có xu hướng xuất hiện những khu vực dễ bị ma sát, trầy xước như mặt, khuỷu tay và đầu gối. Ngoài ra, các dấu hiệu cũng có thể ảnh hưởng đến những bộ phận cơ thể có độ ẩm cao, như khu vực mặc tã lót.

Ở trẻ lớn hơn, bệnh có xu hướng xuất hiện ở các nếp gấp cơ thể như khuỷu tay, bàn tay, đầu gối. Bên cạnh đó, đôi khi bệnh cũng có thể gây ảnh hưởng đến khu vực da đầu, phía sau tai, gáy hoặc chân.

Trong các trường hợp bị nhiễm trùng, bề mặt da trẻ có thể hình thành một lớp vỏ màu vàng nhạt hoặc xuất hiện nhiều mụn nước có mủ hoặc dịch lỏng bên trong. Bên cạnh đó, da trẻ có thể trở nên dày hơn do tổn thương, lichen hóa hoặc do cọ xát, gãi ngứa gây ra.

Nguyên nhân gây viêm da cơ địa ở trẻ em

Nguyên nhân gây viêm da cơ địa ở trẻ em vẫn chưa được xác định, mặc dù một số nghiên cứu cho biết di truyền học, tác động của môi trường và suy giảm hệ thống miễn dịch có thể làm tăng cơ mắc bệnh.

1. Di truyền

Có khoảng 80% trẻ em mắc bệnh viêm da cơ địa có cha, mẹ hoặc người trong gia đình có tiền sử dị ứng hoặc quá mẫn cảm với một yếu tố nào đó trong môi trường. Một số vấn đề sức khỏe có thể làm tăng nguy cơ viêm da cơ địa ở trẻ bao gồm bệnh chàm, viêm mũi dị ứng, hen suyễn, nổi mề đay mẩn ngứa hoặc viêm mũi dị ứng.

Ngoài ra có khoảng 30% trường hợp viêm da cơ địa ở trẻ em có liên quan đến đột biến gen sản xuất Filaggrin (FLG). Điều này có thể làm tăng nguy cơ khởi phát sớm các triệu chứng viêm da cơ địa và phát triển bệnh hen suyễn.

nguyên nhân gây viêm da cơ địa ở trẻ em
Có khoảng 80% các trường hợp viêm da cơ địa ở trẻ em có liên quan đến di truyền

2. Dị ứng

Trong một tỷ lệ nhỏ các trường hợp, viêm da cơ địa có thể liên quan đến vấn đề dị ứng hoặc quá nhạy cảm với một chất nào đó trong môi trường. Ngoài ra, tiếp xúc với các chất gây dị ứng từ thực phẩm hoặc môi trường có thể khiến các dấu hiệu bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.

Các chất dị ứng có thể làm tăng nguy cơ viêm da cơ địa ở trẻ em bao gồm mạt bụi và phấn hoa. Bên cạnh đó, do hệ thống miễn dịch và cơ chế chống dị ứng của trẻ chưa hoàn thiện, nên trẻ dễ bị tác động bởi các yếu tố ngoài môi trường. Tình trạng này có thể dẫn đến viêm da cơ địa và một số bệnh lý da liễu khác.

3. Thiếu vệ sinh cơ thể

Trẻ nhỏ thường có xu hướng tiếp xúc với một số lượng lớn vi sinh vật, bụi bẩn và côn trùng ngoài môi trường. Tình trạng này có thể dẫn đến các bệnh lý dị ứng, bao gồm viêm da cơ địa.

Ngoài ra, trẻ em thường xuyên tiếp xúc với thú cưng và các loại động vật khác cũng có nguy cơ bị viêm da cơ địa cao hơn. Trong một số trường hợp, lông thú nuôi cũng như vảy da động vật có thể bám vào da trẻ, gây dị ứng và làm tăng nguy cơ viêm da cơ địa.

4. Nhiễm khuẩn

Da trẻ có hàng rào phòng vệ yếu do đó dễ bị xâm nhập bởi vi khuẩn, phổ biến là vi khuẩn S.aureus. Đây là loại vi khuẩn cực kỳ phổ biến ở bệnh nhân viêm da cơ địa.

Ngoài ra, một số nghiên cứu cho biết ở những trẻ bị viêm da cơ địa, việc nhiễm trùng vi khuẩn có thể kích hoạt sản xuất Cytokine. Điều này khiến tình trạng viêm da cơ địa trở nên nghiêm trọng và khó kiểm soát hơn.

viêm da cơ địa ở trẻ em có lây không
Nhiễm trùng vi khuẩn có thể làm tăng nguy cơ viêm da cơ địa ở trẻ

5. Các nguyên nhân khác

Một số yếu tố nguy cơ có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm da cơ địa bao gồm:

  • Chế độ dinh dưỡng không phù hợp: Một số trẻ có xu hướng thường xuyên sử dụng các loại thức ăn gây dị ứng như hải sản, các loại hạt hoặc quả mọng, thường có xu hướng bị viêm da cơ địa cao hơn. Ngoài ra, thường xuyên tiêu thụ các chất béo hoặc thức ăn khó tiêu hóa cũng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh.
  • Thời tiết lạnh và khô: Trẻ sống ở khu vực có thời tiết lạnh và khô thường dễ mắc các bệnh về da, bao gồm cả viêm da cơ địa. Ngoài ra, các triệu chứng bệnh thường có xu hướng được cải thiện vào mùa hè và trở nên nghiêm trọng hơn vào mùa đông.
  • Nguồn nước chứa nhiều Canxi: Mặc dù các nghiên cứu không rõ ràng, tuy nhiên sử dụng nguồn nước chứa nhiều canxi cacbonat có thể gây ra một số bất thường trong hàng rào bảo vệ của da. Điều này làm tăng nguy cơ viêm da cơ địa và có thể khiến các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.

Bệnh viêm da cơ địa ở trẻ em có nguy hiểm không?

Hầu hết các trường hợp viêm da cơ địa đều lành tính, không nghiêm trọng và không dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu được điều trị kịp lúc. Bên cạnh đó, nếu không được điều trị và chăm sóc, bệnh có thể dẫn đến một số biến chứng như:

  • Nhiễm trùng: Tình trạng nứt nẻ, tổn thương bề mặt da có thể khiến vi khuẩn tấn công, tăng nguy cơ nhiễm trùng và có thể gây viêm da cơ địa bội nhiễm.
  • Tăng nguy cơ hen suyễn và viêm mũi dị ứng: Mặc dù các bác sĩ không rõ nguyên nhân và sự liên kết nhưng có khoảng 75% trẻ sơ sinh có xu hướng phát triển viêm da cơ địa kèm hen suyễn hoặc viêm mũi dị ứng. Nếu không được điều trị, tình trạng này có thể gây suy nhược cơ thể và ảnh hưởng hệ thống miễn dịch.

Ngoài ra, viêm da cơ địa có thể làm tăng nguy cơ hình thành sẹo, vết thâm, gây mất thẩm mỹ và khiến trẻ trở nên khép kín, tự ti. Vì vậy, viêm da cơ địa ở trẻ em cần được điều trị kịp thời và đúng phương pháp để tránh các rủi ro không mong muốn.

Viêm da cơ địa ở trẻ em có chữa được không?

Hiện tại không có biện pháp điều trị dứt điểm viêm da cơ địa ở trẻ em cũng như ở người trưởng thành. Ở người bệnh có làn da nhạy cảm, các triệu chứng có thể tồn tại suốt đời.

Ở trẻ sơ sinh, tình trạng viêm da cơ địa thường có xu hướng đi kèm viêm da tiết bã. Các dấu hiệu bệnh thường trở nên nghiêm trọng khi trẻ ở độ tuổi từ 2 – 4 và được cải thiện dần dần khi trẻ lớn hơn.

Có khoảng 15 – 20% các trường hợp, viêm da cơ địa ở trẻ em có thể tái phát dai dẳng trong ít nhất 8 năm sau khi điều trị. Có 5% các triệu chứng xuất hiện sau hơn 20 năm điều trị. Bên cạnh đó, những trẻ bị viêm da cơ địa dưới 2 tuổi có nguy cơ tái phát thấp hơn trẻ bệnh sau 2 tuổi.

Nói chung, viêm da cơ địa ở trẻ em không có biện pháp điều trị dứt điểm. Việc điều trị nhằm mục đích cải thiện các triệu chứng và ngăn ngừa bệnh tái phát.

Biện pháp điều trị viêm da cơ địa ở trẻ em

Tùy theo mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, cha mẹ hoặc người chăm sóc có thể tham khảo một số biện pháp điều trị như:

1. Chăm sóc tại nhà

Các biện pháp chăm sóc tại nhà phù hợp cho tình trạng viêm da cơ địa nhẹ, không có dấu hiệu nhiễm trùng và không liên quan đến một tình trạng nghiêm trọng khác, như bệnh hen suyễn. Một số biện pháp chăm sóc và cải thiện viêm da cơ địa ở trẻ tại nhà bao gồm:

viêm da ở trẻ em có nguy hiểm không
Cải thiện các triệu chứng bệnh bệnh bằng cách hạn chế trẻ gãi ngứa hoặc gây trầy xước da
  • Dưỡng ẩm da: Sử dụng các loại kem dưỡng ẩm không chứa hương thơm và chất kích ứng để giữ ẩm và cải thiện tình trạng viêm da cơ địa ở trẻ em. Ưu tiên lựa chọn các loại sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên, độ ẩm cao và không chứa hóa chất kích ứng da.
  • Chọn sản phẩm chăm sóc da phù hợp: Sử dụng xà phòng dành riêng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ để tắm và vệ sinh da bé. Các sản phẩm có chứa mùi thơm và chất kháng khuẩn có thể gây kích ứng da, khiến da nổi mề đay cũng như tăng nguy cơ viêm da cơ địa.
  • Tránh gây trầy xước da: Cắt ngắn móng tay cho trẻ hoặc măng bao tay để hạn chế tình trạng gãi ngứa, gây trầy xước da. Điều này có thể gây nhiễm trùng, gây tổn thương bề mặt da và khiến da bị dày sừng.
  • Mặc quần áo phù hợp: Cho trẻ mặc các loại quần áo rộng rãi và làm từ các chất liệu tự nhiên, thoáng khí, không gây kích ứng da. Ngoài ra, luôn luôn giặt sạch quần áo và phơi khô trước khi sử dụng lại.

2. Sử dụng thuốc

Các loại thuốc điều trị viêm da cơ địa thường có tác dụng chống ngứa, giảm viêm, kháng khuẩn và hạn chế tình trạng tổn thương da. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và độ tuổi của bé, bác sĩ có thể kê các loại thuốc điều trị như:

cách chữa bệnh viêm da ở trẻ em
Sử dụng thuốc điều trị viêm da cơ địa cho trẻ theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn

– Thuốc bôi dùng tại chỗ:

  • Nước muối sinh lý 0.9%
  • Thuốc mỡ Crisaborole
  • Thuốc kháng Histamine dạng bôi
  • Thuốc mỡ hoặc kem thoa có chứa Corticoid
  • Kháng sinh dạng bôi cho trường hợp nhiễm trùng
  • Thuốc ức chế Calcineurin tại chỗ như Tacrolimus hoặc Pimecrolimus

– Thuốc điều trị dạng uống:

  • Thuốc kháng Histamine.
  • Thuốc chống viêm Corticoid dạng uống, thường được chỉ định cho các trường hợp viêm da cơ địa nghiêm trọng trong thời gian ngắn.
  • Thuốc kháng sinh như Erythromycin hoặc Tetracyclin cho các trường hợp nhiễm trùng hoặc có nguy cơ bội nhiễm.
  • Thuốc ức chế hệ thống miễn dịch như Ciclosporin, Azathioprine và Methotrexate cho các trường hợp viêm da cơ địa toàn thân hoặc mãn tính.

Sử dụng các loại thuốc điều trị viêm da cơ địa, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cần nhận được sự chỉ định và theo dõi của bác sĩ chuyên môn. Tự ý sử dụng thuốc có thể khiến các triệu chứng trở nên nghiêm trọng và dẫn đến các biến chứng không mong muốn.

3. Quang trị liệu viêm da cơ địa

Quang trị liệu hay liệu pháp ánh sáng là phương pháp sử dụng ánh sáng tia cực tím để cải thiện các triệu chứng viêm da cơ địa. Quang trị liệu được cho là an toàn và phù hợp cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, phụ nữ có thai và đang cho con bú.

Quang trị liệu kết hợp các loại thuốc và ánh sáng UVA / UVB để chống ngứa, giảm viêm và phục hồi các mô da bị tổn thương. Bên cạnh đó, liệu pháp này chỉ được chỉ định khi các biện pháp khác không mang lại hiệu quả điều trị.

Một số tác dụng phụ không mong muốn của quang trị liệu thường bao gồm gây lão hóa sớm và tăng nguy cơ gây ung thư da. Vì vậy, cha mẹ hoặc người chăm sóc cần trao đổi với bác sĩ về lợi ích và rủi ro khi áp dụng phương pháp này.

Biện pháp chăm sóc trẻ em bị viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa là bệnh mãn tính và có xu hướng tái phát thường xuyên. Do đó bên cạnh các biện pháp điều trị, cha mẹ cần có biện pháp chăm sóc cũng như phòng ngừa viêm da cơ địa ở trẻ.

Viêm da cơ địa ở trẻ em
Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với thú cưng để tránh tình trạng viêm da cơ địa tái phát

Một số lưu ý về cách chăm sóc trẻ em bị viêm da cơ địa bao gồm:

  • Giữ môi trường sống thoáng mát, sạch sẽ và có độ ẩm đạt chuẩn.
  • Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với thú cưng như chó, mèo hoặc các loại động vật khác.
  • Quần áo của trẻ nên được làm từ chất liệu nhẹ nhàng, thoáng mát, thấm hút mồ hôi. Tránh các loại vải có thể gây kích ứng da như len hoặc vải tổng hợp.
  • Tắm hoặc vệ sinh cơ thể cho trẻ bằng nước ấm hoặc nước mát. Không nên sử dụng nước quá nóng hoặc quá lạnh. Điều này có thể gây kích ứng da, tăng nguy cơ nổi mề đay ở trẻ cũng như các bệnh lý khác như viêm da cơ địa.
  • Tăng cường bổ sung nhiều vitamin, khoáng chất, omega 3 để hỗ trợ tăng cường sức đề kháng, chống viêm và phòng ngừa các bệnh lý tiềm ẩn.

Viêm da cơ địa ở trẻ em cần được chăm sóc phù hợp để tránh các biến chứng gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Ngoài ra, cha mẹ cần có biện pháp chăm sóc phù hợp để ngăn ngừa bệnh tái phát và hạn chế tổn thương da nghiêm trọng.

4.2/5 - (5 bình chọn)

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *