Kinh Nguyệt Không Đều Là Gì? Nguyên Nhân, Cách Điều Trị

Kinh nguyệt không đều là hiện tượng đáng lo ngại ở nữ giới, do nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản. Chính vì thế, bạn không nên chủ quan khi thấy những biểu hiện bất thường của chu kỳ hành kinh, vì nó có thể đang ẩn chứa những bệnh lý nghiêm trọng.

Kinh nguyệt không đều là gì?

Kinh nguyệt là hiện tượng chảy máu tử cung theo chu kỳ ở nữ giới. Thường bắt đầu từ độ tuổi từ 8 – 16 và thường kết thúc hoàn toàn ở tuổi từ 45 – 55. Một chu kỳ kinh nguyệt bình thường sẽ lặp lại trong 28 – 32 ngày một lần và thường kéo dài từ 3 – 7 ngày, lúc này cơ thể sẽ mất đi trung bình từ 50ml đến 80ml máu.

Thế nhưng, chu kỳ kinh nguyệt ở mỗi người có thể chịu một số tác động dẫn đến mất cân bằng hormone, gây ra hiện tượng rối loạn kinh nguyệt. Rối loạn kinh nguyệt được hiểu đơn giản là hiện tượng kinh nguyệt không đều làm cho chu kỳ mỗi tháng kéo dài hơn và nguyệt san ra nhiều hoặc ít hơn bình thường.

Ngoài ra, kinh nguyệt không đều cũng làm cho chu kỳ kinh của bạn đến sớm hơn hoặc trễ hơn, khiến bạn không xác định chính xác “mùa dâu” sẽ đến khi nào. Thậm chí, có một số trường hợp phụ nữ bị mất kinh hoàn toàn trong vài tháng, hay 1 năm.

Tình trạng này thường xuất hiện ở các bạn gái mới bước vào độ tuổi dậy thì, nội tiết tố và buồng trứng chưa hoạt động ổn định như người trưởng thành. Tuy nhiên đối với những trường hợp này, kinh nguyệt không đều sẽ chỉ kéo dài trong khoảng 2 – 3 năm đầu, sau đó sẽ đi vào ổn định theo một chu kỳ bình thường. 

Nếu trường hợp kinh nguyệt không đều kéo dài mà không có cải thiện, đặc biệt là phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên quan tâm và đi kiểm tra sức khỏe. Do nó có thể là dấu hiệu báo rằng cơ thể bạn đang gặp một số bệnh lý liên quan đến sinh sản như: u xơ tử cung, u nang buồng trứng, viêm tử cung,…

Những bệnh phụ khoa này nếu không được điều trị sớm sẽ kéo theo những hậu quả nghiêm trọng, nhất là hệ quả khiến phụ nữ vô sinh, không thể sinh sản như người bình thường, hoặc nguy hiểm hơn còn gây hại đến tính mạng.

Biểu hiện của kinh nguyệt không đều

Hiện tượng kinh nguyệt không đều rất dễ quan sát, chị em sẽ có một số biểu hiện như:

• Vòng kinh có thể kéo dài hoặc ngắn hơn bình thường từ 21 đến hơn 35 ngày.
• Thời gian hành kinh dài hơn 7 ngày hoặc ngắn hơn 3 ngày.
• Máu kinh ra nhiều hoặc ít hơn so với bình thường. Máu ra hơn 80ml hoặc ít hơn 20ml.
• Xuất hiện tình trạng ra máu bất thường giữa 2 kỳ kinh.
• Máu có màu đỏ tươi, đen, thậm chí xuất hiện cục máu đông lớn.
• Mất kinh từ 3 tháng trở lên hoặc đến tuổi dậy thì vẫn chưa có kinh nguyệt.
• Mệt mỏi, chóng mặt, đau bụng kinh dữ dội, bị đau lưng, chán ăn,…

Kinh nguyệt không đều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản, do đó bạn không nên chủ quan. Nếu thấy những dấu hiệu bất thường trong kỳ kinh nguyệt hãy nhanh chóng đến kiểm tra tại các cơ sở y tế chuyên khoa để được hỗ trợ, điều trị.

Nguyên nhân dẫn đến kinh nguyệt không đều

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng kinh nguyệt không đều ở nữ giới. Một phần có thể do trạng thái tinh thần của phụ nữ không ổn định, cơ thể bị suy nhược hay những áp lực công việc, cuộc sống dẫn đến stress, ảnh hưởng không nhỏ đến chu kỳ kinh hàng tháng. Bên cạnh đó, kinh nguyệt không đều còn bắt nguồn từ một số nguyên nhân:

Môi trường tác động

Một số chị em có môi trường làm việc không đảm bảo, phải thường xuyên tiếp xúc với chất độc hại, hóa chất, tia hồng ngoại,…lâu ngày những điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản. Đồng thời kinh nguyệt cũng bị ảnh hưởng, kéo theo tình trạng kinh nguyệt không đều.

Chế độ ăn uống

Ăn thiếu chất dinh dưỡng, nhịn ăn,..cũng là nguyên nhân làm cho kinh nguyệt của bạn trở nên mất ổn định. Lúc này, các hormone sẽ hoạt động chậm dần, khiến cho quá trình rụng trứng bị ảnh hưởng, gây chậm kinh hoặc có thể mất kinh nhiều tháng liền.

Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú

Phụ nữ khi mang thai ngoài chậm kinh, mất kinh còn xuất hiện tình trạng buồn nôn, nhạy cảm với mùi vị, tiểu nhiều và có cảm giác căng tức ngực,…bạn nên kiểm tra xem mình có đang mang thai hay không nếu thấy kinh nguyệt không đều.

Ngoài ra, phụ nữ đang cho con bú cũng sẽ ảnh hưởng đến kinh nguyệt hàng tháng, do hormone prolactin liên quan đến sản xuất sữa ở phụ nữ tác động. Thường phụ nữ trong thời gian cho con bú sẽ gặp tình trạng mất kinh và chỉ trở lại bình thường sau khi cai sữa cho con.

Sử dụng thuốc

Tác dụng phụ của các loại thuốc tránh thai hay phá thai là nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt dẫn đến kinh nguyệt không đều ở nữ giới. Cụ thể, bạn sẽ không xác định được chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng do máu có thể ra đột ngột, kinh nguyệt kéo dài hơn hoặc không xuất hiện máu kinh. 

Lạm dụng thuốc khác sinh hay bạn đang trị bệnh bằng thuốc kháng sinh cũng gây ra tác dụng phụ đối với cơ thể, trong đó có hiện tượng kinh nguyệt không đều.

Bất ổn tuyến giáp

Những phụ nữ bị bệnh về tuyến giáp sẽ có nguy cơ cao bị rối loạn chu kỳ hành kinh, kinh nguyệt không đều. Điều này ảnh hưởng nhiều đến hệ thống chức năng sinh sản. Khi bị suy tuyến giáp, hoạt động của nó kém đi kéo theo sự tăng hoặc giảm quá trình bài tiết của tuyến yên, dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt biến động bất thường.

Chất kích thích

Rượu, bia, thuốc lá,…là một trong những nguyên nhân khiến kinh nguyệt bị rối loạn, gây nên hiện tượng kinh nguyệt không đều.

Tập luyện thể thao quá sức

Đây cũng chính là nguyên nhân khiến hormone sinh dục của bạn mất cân bằng, khiến cho kỳ kinh có thể đến chậm hoặc sớm bất thường. 

Cân nặng thay đổi đột ngột

Tình trạng tăng cân hay giảm cân đột ngột cũng kéo theo sự rối loạn kinh nguyệt thường gặp ở nữ giới. Các hormone và mức insulin bị ảnh hưởng sẽ kéo theo tình trạng kinh nguyệt không đều.

Hiện tượng này thường gặp ở các chị em đang muốn giảm cân mà áp dụng các biện pháp ăn kiêng khiến không đúng cách, khiến cân nặng thay đổi đột ngột, có sự suy giảm về thể trạng làm cho hệ bài tiết rối loạn. Đây là nguyên nhân làm cho kinh nguyệt không đều.

Bệnh phụ khoa

Bệnh phụ khoa cũng là lý do khiến cơ thể bạn không tự ổn định được chu kỳ “đèn đỏ”. Một số bệnh lý thường gặp ở phụ nữ như ung thư, u xơ tử cung sẽ làm cho máu kinh ra nhiều hoặc xuất hiện trong lúc quan hệ tình dục, gây đau. Hoặc bệnh lạc nội mạc tử cung sẽ khiến bạn đau bụng kinh dữ dội, kéo dài kỳ kinh và có thể ra máu bất thường giữa các kỳ kinh,…

Kinh nguyệt không đều có mấy loại

Dựa vào lượng máu kinh ra nhiều hoặc ít, ngày hành kinh kéo dài trong bao lâu mà chia hiện tượng kinh nguyệt không đều thành các dạng sau:

• Kinh sớm: Xuất hiện kinh nguyệt sớm hơn so với chu kỳ bình thường. Tuy nhiên nếu hiện tượng này đến sớm không quá 7 ngày thì vẫn được coi là bình thường. Trường hợp chỉ mới dứt kinh một khoảng thời gian và chu kỳ sau đến sớm hơn trên 7 ngày thì được coi là kinh nguyệt không đều.
• Chậm kinh: Chu kỳ đến muộn hơn, thường chậm kinh xảy ra khi quá 7 ngày mà bạn vẫn chưa đến kỳ.
• Rong kinh: Máu kinh ra nhiều và kéo dài từ 7 – 15 ngày, khiến cho có thể mệt mỏi do mất một lượng máu lớn hơn 80ml.
• Kinh thưa: Chu kỳ kéo dài hơn 35 ngày, hai lần kinh cách nhau từ 2 – 3 tháng hoặc có thể hơn 5 tháng.
• Vô kinh: Kinh nguyệt biến mất hoàn toàn trong 6 tháng đến 1 năm. Chị em trên 35 tuổi mà không thấy kinh xuất hiện trong khoảng 3 tháng thì được xem là vô kinh.
• Cường kinh: Máu kinh ra ồ ạt trong nhiều ngày, chị em phải thay băng vệ sinh liên tục.
• Thiểu kinh: Máu kinh ra khá ít, có khi nhỏ giọt và chỉ kéo dài trong khoảng 2 ngày thì dứt kinh.

Kinh nguyệt không đều có sao không? 

Do hiện tượng kinh nguyệt không đều thường gặp ở nhiều người, dẫn đến tình trạng chủ quan. Chị em phụ nữ vẫn chưa thực sự lo lắng nếu cơ thể không xuất hiện những dấu hiệu bất thường hơn, một phần còn lo ngại vấn đề phải đi khám phụ khoa.

Tuy nhiên, kinh nguyệt không đều có thể là dấu hiệu của bệnh lý ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe sinh sản về sau mà chị em không nên xem thường. Hiện tượng này có thể ảnh hưởng đến:

• Sinh hoạt: Tình trạng đau bụng kinh dữ dội, rong kinh, rong huyết do kinh nguyệt không đều gây ra khiến cuộc sống chị em bị gián đoạn. Điều này làm cho nhiều người không tập trung được trong công việc hay học tập, phụ nữ dễ cáu gắt, suy giảm chất lượng cuộc sống hay trong quan hệ vợ chồng.
• Khả năng sinh sản: Kinh nguyệt không đều kéo dài do bệnh phụ khoa có thể làm chị em khó khăn trong việc mang thai.
• Nguy cơ vô sinh – hiếm muộn: Việc kinh nguyệt bất thường làm cho chị em không xác định được ngày rụng trứng sẽ giảm khả năng thụ thai hơn. Đặc biệt còn có trường hợp chị em vô kinh sẽ không thể rụng trứng thì không thể mang thai.
• Nhan sắc: Mất cân bằng nội tiết, kéo theo kinh nguyệt không đều ảnh hưởng không nhỏ đến sắc đẹp của chị em phụ nữ. Gương mặt thiếu sức sống, hay mệt mỏi, làm da sẫm màu, hay nổi mụn,…
• Gây thiếu máu: Nếu máu kinh ra nhiều và kéo dài do rong kinh, cường kinh khiến tụt giảm hồng cầu trong cơ thể, gây nên tình trạng kiệt sức, mệt mỏi, choáng váng, thậm chí là ngất xỉu.

Cách điều trị kinh nguyệt không đều

Dựa vào những nguyên nhân gây nên kinh nguyệt không đều, bạn sẽ được chỉ định cách điều trị phù hợp. Cũng sẽ có những trường hợp không cần phải điều trị hiện tượng này cũng sẽ tự hết. Bạn có thể tham khảo một số cách điều trị kinh nguyệt không đều dưới đây:

Điều trị kinh nguyệt không đều tại nhà

Việc điều chỉnh thói quen sinh hoạt rất quan trọng nếu muốn cân bằng lại hormone sinh dục, nhờ đó bạn sẽ ổn định được chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng:

• Giữ tinh thần thoải mái, hạn chế khiến bản thân stress, trầm cảm, áp lực trong thời gian dài.
• Xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh, đa dạng chất dinh dưỡng để bổ sung dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Đặc biệt cung cấp nhiều rau xanh, trái cây tươi để tăng sức đề kháng và ổn định nội tiết tố, còn giúp đẹp da đẹp dáng.
• Sử dụng biện pháp tránh thai an toàn như thuốc tránh thai hàng ngày hoặc bao cao su. Tránh sử dụng thuốc ngừa thai khẩn cấp nhiều lần trong tháng có thể làm kinh nguyệt không ổn định và nguy hại đến sức khỏe sinh sản.
• Mỗi ngày nên dành thời gian để tập thể dục, vận động tăng cường tuần hoàn máu, tốt cho quá trình trao đổi chất và hệ nội tiết trong cơ thể hoạt động ổn định.
• Uống đủ nước mỗi ngày theo thể trạng, thông thường mỗi người nên uống 2 lít nước, có lợi cho sức khỏe và khắc phục được tình trạng kinh nguyệt không đều.
• Tránh xa những chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá,…hay đồ uống có gas có hại cho sức khỏe vừa làm mất cân bằng hormone trong cơ thể.
• Kiểm soát cân nặng không để thừa cân hay giảm cân đột ngột, đảm bảo cơ thể khỏe mạnh, cân bằng.

Điều trị kinh nguyệt không đều bằng biện pháp Đông y

Nhiều chị em khi thấy chu kỳ kinh nguyệt có sự khác thường so với những chu kỳ trước sẽ sử dụng những nguyên liệu trong Đông y để điều trị. Bạn cũng có thể tham khảo áp dụng một số cách sau để cải thiện chứng rối loạn kinh nguyệt.

• Sử dụng ích mẫu:

Ích mẫu được sử dụng khá phổ biến trong việc chữa trị kinh nguyệt không đều. Cách thực hiện như sau: Bạn chuẩn bị 30 – 60g ích mẫu, nấu cùng với 20g huyền hồ và 1 quả trứng gà. Sau khi trứng chín thì bạn ăn trứng và uống cùng với nước thuốc thu được. Cách này nên áp dụng 1 lần trước khi hành kinh 7 ngày.

• Gừng:

Gừng có tính ấm sẽ giúp ổn định lượng máu kinh hàng tháng, giúp máu lưu thông dễ dàng. Đặc biệt thích hợp cho người hay bị đau bụng kinh, người chậm kinh hay tắt kinh.

Cách thực hiện đơn giản như sau: Thui gừng trong lửa cho thơm, sau đó đập đập cho vào ấm đun sôi 5 – 7 phút, nước trà gừng thu được cho vào một ít đường và mật ong, thưởng thức 3 lần sau mỗi bữa ăn sẽ có hiệu quả.

• Ngải cứu:

Theo Đông y, ngải cứu có tính ấm, vị cay giúp kích thích lưu thông máu, đặc biệt hỗ trợ điều trị tốt chứng rối loạn kinh nguyệt, kinh nguyệt không đều. Sử dụng 200g ngải cứu tươi, nấu với 500ml nước, sau đó chia nước thuốc thành 3 cốc và uống trong ngày.

Ngoài ra bạn có thể sắc 10g ngải cứu đã phơi khô với 200ml nước cho đến khi nước cạn còn khoảng 1 nửa, uống khi đói cũng chữa kinh nguyệt không đều rất hiệu quả. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể chế biến ngải cứu như một loại rau, ăn cùng với cơm hàng ngày cũng mang lại kết quả tốt.

Cách trị kinh nguyệt không đều do bệnh lý

Kinh nguyệt không đều do bệnh lý như rối loạn tuyến giáp, u xơ tử cung, u nang buồng trứng,…cần có sự can thiệp của y khoa. Nếu bạn thấy hiện tượng kinh nguyệt bất thường kéo dài một thời gian cần đến gặp bác sĩ phụ khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Bác sĩ sẽ dựa vào từng bệnh lý mà đưa ra phác đồ điều trị khác nhau để chữa chứng kinh nguyệt không đều như:

• Đa nang buồng trứng: Điều trị theo triệu chứng của bệnh. Kinh nguyệt không đều do đa nang sẽ được chỉ định dùng thuốc để giảm các triệu chứng khó chịu cho bệnh nhân, nếu đa nang gây vô sinh thì sẽ được điều trị theo phác đồ trị vô sinh.
• Suy giáp: Kinh nguyệt không đều do suy giáp tương đối nguy hiểm. Bởi suy giúp có thể khiến bệnh nhân tử vong chỉ trong thời gian ngắn. Do đó, bệnh nhân phải sử dụng thuốc để thay thế cho những hormone bị tổn thương, hormone tổng hợp tuyến giáp với liều lượng được chỉ định. Lưu ý không tự ý sử dụng liều lợn cao hơn có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm.
• U xơ tử cung: Kinh nguyệt không đều do u xơ được chỉ định dùng thuốc hoặc phẫu thuật bóc tách u xơ, cắt bỏ u xơ. Trường hợp nặng có thể phải cắt bỏ hoàn toàn tử cung phụ nữ.
• Viêm cổ tử cung: Kinh nguyệt không đều do tử cung bị viêm nhiễm sẽ được bác sĩ cho dùng thuốc kháng sinh để chữa trị.
• Lạc nội mạc tử cung: Kinh nguyệt không đều do bệnh lý lạc nội mạc tử cung gây ra hiện chưa có cách điều trị cụ thể. Bạn sẽ được bác sĩ áp dụng một số biện pháp khắc phục những cơn đau do lạc nội mạc tử cung gây ra.

Trên đây là thông tin về hiện tượng kinh nguyệt không điều ở nữ giới, cùng với cách điều trị bạn có thể tham khảo. Tuy được coi là hiện tượng bình thường và xảy ra ở nhiều người nhưng tuyệt đối bạn không nên chủ quan. Nếu thấy mình có những biểu hiện bất thường trong kỳ kinh nguyệt, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra và điều trị sớm, tránh những trường hợp đáng tiếc xảy ra.

Có thể bạn quan tâm:

• Rối loạn kinh nguyệt là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị
• Rong kinh là gì? Nguyên nhân, cách nhận biết, điều trị