Viêm Tai Giữa Mãn Tính: Cách Điều Trị Và Thông Tin Cần Biết

Viêm tai giữa mãn tính là bệnh lý hình thành do sự tấn công dai dẳng của vi khuẩn, virus đến tai giữa lâu ngày gây tổn thương và viêm nhiễm. Hiểu rõ về viêm tai giữa mãn tính, nguyên nhân gây bệnh và phương pháp điều trị hiệu quả sẽ giúp bạn đọc tránh xa được căn bệnh này.

Viêm tai giữa mãn tính là gì? Có nguy hiểm không?

Viêm tai giữa là bệnh lý khá phổ biến và có thể xảy ra ở mọi đối tượng, lứa tuổi. Bệnh viêm tai giữa có nhiều giai đoạn nhưng nguy hiểm và khó điều trị nhất là viêm tai giữa mãn tính. Bệnh xảy ra do tình trạng viêm tai giữa cấp tính kéo dài hoặc tái lại nhiều lần gây nên.

Tình trạng nhiễm trùng thường xảy ra ở vùng tai đặc biệt phía sau màng nhĩ. khiến người bệnh khó chịu trong một thời gian dài.

Trong tai giữa có ống Ottat với nhiệm vụ giúp thoát dịch tại tai, khi ống này bị viêm tắc dẫn đến hình thành nhiễm trùng. Dịch mủ ứ đọng trong tai lâu ngày có thể gây áp lực lên màng nhĩ và gây đau đớn. Bệnh kéo dài hoàn toàn có thể dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm, trong đó có thủng màng nhĩ gây điếc vĩnh viễn.

Bệnh viêm tai giữa xảy ra ở mọi đối tượng nhưng nhiều hơn cả là ở trẻ nhỏ bởi khi còn nhỏ cấu tạo ống Ottat còn nằm ngang và ngắn khiến dịch mủ dễ dàng chảy qua và gây viêm nhiễm.

Viêm tai giữa mãn tính ngày càng có xu hướng tăng cao hiện nay do môi trường bị ô nhiễm và các bệnh lý liên quan tăng cao. Bệnh có thể gây nhiều ảnh hưởng tới sức khỏe và cuộc sống hàng ngày của mỗi người. Bệnh nhân khi mắc viêm tai giữa mãn tính luôn trong trạng thái mệt mỏi, suy nhược cơ thể và sức đề kháng đi xuống rất nhiều.

Viêm tai giữa mãn tính nếu không được theo dõi, thăm khám và điều trị kịp thời có thể gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm đe dọa tới sức khỏe và tính mạng người bệnh. Một số biến chứng nghiêm trọng có thể kể tới như:

• Thủng màng nhĩ

Viêm nhiễm kéo dài hình thành nhiều dịch nhầy kèm mủ ứ đọng trong tai lâu ngày không thoát được ra khiến áp lực trong tai dần tăng lên. Chúng chèn ép lên màng nhĩ khiến màng nhĩ bị thủng. Những lỗ thủng này thường có khả năng tự lành lại sau khoảng 72 tiếng, tuy nhiên trong một số trường hợp đặc biệt người bệnh cần đến các cơ sở y tế để vá màng nhĩ.

• Suy giảm thính lực

Khi bị viêm tai giữa cấp tính hay mãn tính, người bệnh đều gặp phải tình trạng suy giảm thính lực. Tình trạng này có thể xảy ra trong khoảng thời gian vài ngày hoặc kéo dài liên tục khiến mất thính giác tạm thời.

Suy giảm thính lực rất hay bị tái phát và tình trạng này có thể dẫn tới tổn thương màng nhĩ gây điếc.

• Nhiễm trùng lân cận

Bệnh viêm tai giữa mãn tính nếu không được can thiệp kịp thời có khả năng gây viêm nhiễm lây lan sang các bộ phận khác gần tai, đặc biệt là nhiễm trùng xương chũm. Tình trạng này càng làm trầm trọng thêm những triệu chứng của bệnh, hình thành thêm những nang mủ dịch trong tai.

• Giảm khả năng giao tiếp

Khi tai bị suy giảm thính lực, mọi chức năng hoạt động của tai và trung khu thần kinh tại não cũng bị ảnh hưởng. Người bệnh gặp khó khăn trong vấn đề giao tiếp, phản ứng chậm chạp.

Ngoài ra, người bệnh bị viêm tai giữa mãn tính cũng có thể bị gặp một trong số những biến chứng sau: Mất thị lực, nhiễm trùng xương trong tai, chảy dịch trong màng nhĩ, xơ nhĩ, hình thành u trong tai, liệt cơ mặt, viêm não hoặc màng não,…

Triệu chứng viêm tai giữa mãn tính

Viêm tai giữa cấp tính cũng được đặc trưng bởi một số triệu chứng bệnh riêng biệt mà người bệnh có thể dễ dàng nhận biết. Bệnh có thể biểu hiện ở một bên hoặc cả hai tai, xuất hiện với tần suất liên tục hoặc lặp lại trong một khoảng thời gian nào đó. Người bệnh có thể lưu ý về sức khỏe khi phát hiện những dấu hiệu sau:

• Tai trong luôn nặng và cảm nhận áp lực
• Đau tai nhẹ
• Sốt
• Chảy dịch mủ từ tai
• Mất ngủ
• Thính lực suy giảm
• Mất thính lực tạm thời

  

Đối với trẻ nhỏ, bố mẹ nên lưu ý thêm một số biểu hiện khi bé bị viêm tai giữa:

• Đau tai đặc biệt khi ngủ dẫn đến quấy khóc, bứt tai
• Bị mất khả năng thăng bằng
• Chán ăn, khó ngủ
• Sốt cao trên 38 độ
• Liên tục quấy khóc và cáu kỉnh
• Dịch từ tai chảy ra

Khi cảm nhận những triệu chứng khởi phát của viêm tai giữa cấp tính như đau nhức tai, sốt, thính lực kém thì người bệnh nên đến các cơ sở y tế để khám chữa kịp thời. Hoặc với những người đã có tiền sử viêm tai giữa cũng nên lưu ý điều trị tránh viêm nhiễm kéo dài dẫn đến viêm tai giữa mãn tính.

Nguyên nhân dẫn đến viêm tai giữa mãn tính

Viêm tai giữa mãn tính chủ yếu do vi khuẩn tấn công hình thành viêm nhiễm kéo dài tạo ra. Bởi vậy bệnh thường do rất nhiều nguyên nhân dẫn đến, gây viêm tắc ống thông tại tai và khiến dịch nhầy ứ đọng.

Những yếu tố khiến cho ống Ottat bị đau sưng và tắc nghẽn do:

• Nhiễm khuẩn
• Dị ứng
• Cảm cúm, cảm lạnh
• Viêm xoang cấp và mãn tính
• Viêm họng
• Dịch nhầy bị dư thừa
• Hội chứng down
• Tiền sử gia đình có người đã mắc bệnh.

Bên cạnh đó, việc chủ quan của bệnh nhân trong quá trình điều trị viêm tai giữa cấp tính cũng gây biến chứng bệnh mãn tính. Khi bị viêm tai giữa nhẹ, người bệnh thường có xu hướng bỏ qua các triệu chứng và không chữa trị kịp thời. Do đó lâu ngày bệnh tiến triển thành mãn tính.

Chẳng những thế, thói quen tự ý sử dụng thuốc trong quá trình điều trị của người bệnh cũng là một nguyên nhân khiến bệnh kéo dài. Việc tự mua thuốc điều trị viêm tai giữa ở nhà mà không qua thăm khám chuyên khoa, tự điều chỉnh tăng giảm liều lượng thuốc sử dụng đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Ngoài ra, viêm tai giữa mãn tính cũng hình thành do một số yếu tố làm tăng nguy cơ viêm nhiễm ở tai như:

• Thay đổi áp suất và độ cao đột ngột
• Thay đổi thời tiết hoặc trời trở lạnh
• Khói thuốc
• Bị những bệnh lý khác liên quan đến tai – mũi – họng
• Lạm dụng kháng sinh khi nguyên nhân gây bệnh do virus
• Thói quen sinh hoạt không khoa học

Cách điều trị viêm tai giữa mãn tính hiệu quả

Trước khi xác định phương hướng điều trị bệnh, bác sĩ chuyên khoa sẽ thực hiện các bước nhằm chẩn đoán bệnh. Thông thường người bệnh sẽ được sử dụng một ống nội soi mềm có gắn ống kính chiếu sáng và kính thu hình ảnh đưa sâu vào trong tai. Tại đây các bác sĩ có thể quan sát để xác định tình trạng viêm nhiễm cũng như thực hiện những biện pháp can thiệp phù hợp.

Bên cạnh đó đối với viêm tai giữa mãn tính, người bệnh cũng được xét nghiệm dịch mủ để xác định thuốc điều trị có kháng sinh hoặc không. Sau đó là kiểm tra thính lực nhằm xác định mức độ tổn thương ở tai.

Khi bị viêm tai giữa mãn tính, bác sĩ sẽ chỉ định cho người bệnh sử dụng thuốc uống điều trị nội khoa hoặc phương pháp ngoại khoa để chấm dứt triệu chứng lâm sàng của bệnh.

Bị viêm tai giữa mãn tính dùng thuốc gì?

Bệnh nhân có thể áp dụng thuốc Tây y hoặc Đông y trong điều trị viêm tai giữa:

• Thuốc Tây y

Người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp và sử dụng thuốc như sau:

• Chườm khăn ấm tại vùng tai bị tổn thương
• Thuốc giảm đau như ibuprofen, acetaminophen,…
• Thuốc dạng xịt
• Thuốc thông mũi
• Thuốc kháng sinh
• Thuốc tiêm trực tiếp vào tĩnh mạch
• Thuốc nhỏ tai (trong trường hợp bị thủng màng nhĩ)

Người bệnh cần hết sức lưu ý rằng những loại thuốc Tây cho hiệu quả điều trị nhanh nhưng gây nhiều tác dụng phụ lên cơ thể. Bởi vậy cần thăm khám kỹ lưỡng và đặc biệt tuân thủ phác đồ điều trị bệnh của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc uống tại nhà hoặc thay đổi liều lượng sử dụng khi không được cho phép.

• Thuốc Đông y

Từ lâu, Đông y đã nổi danh trong điều trị các bệnh lý từ căn nguyên, sử dụng những dược tính tự nhiên từ cây cỏ đem đến hiệu quả cao, an toàn và không gây tác dụng phụ trong quá trình điều trị.

Phương pháp điều trị bảo tồn này giúp tác động sâu vào nguồn gốc gây bệnh, cân bằng âm dương, tiêu viêm sưng, trừ thũng, kháng viêm giảm đau và tiêu thoát dịch mủ. Bên cạnh đó còn nâng cao chức năng tạng phủ, ngăn chặn và tiêu diệt những hại khuẩn, từ đó kiện toàn lại sức đề kháng cơ thể phòng ngừa bệnh tái phát.

Phẫu thuật viêm tai giữa mãn tính

Nhiều người băn khoăn về vấn đề viêm tai giữa mãn tính có phải mổ không? – Khi tình trạng viêm nhiễm nặng và ảnh hưởng đến các xương nhỏ trong tai, xương chũm, xương hàm,… Bệnh nhân có thể cần thực hiện thêm phẫu thuật mổ nhằm điều trị hoặc thay thế xương.

Để điều trị bệnh, bác sĩ sẽ sử dụng một ống thông nhỏ và mềm chèn ở đường thông tai giữa và tai ngoài. Ống thông này có nhiệm vụ lưu thông dịch nhầy tại vùng viêm nhiễm ra ngoài để giảm nhiễm trùng và bớt áp lực tại tai.

Ống thông thường được đặt ở cả hai tai và có thể tự rơi ra sau khoảng 6 – 18 tháng đặt. Trong trường hợp ống không rơi ra ngoài, bệnh nhân có thể phải phẫu thuật lại để lấy ống ra.

Người bệnh cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định mổ điều trị bởi phương pháp này có thể gây tác dụng phụ về sau và tổn thương vùng niêm mạc xung quanh, một số ít trường hợp ghi nhận viêm nhiễm trở nên nặng nề hơn.

Bị viêm tai giữa mãn tính nên ăn gì, kiêng gì?

Chế độ ăn uống rất quan trọng đối với người bệnh bởi nó không chỉ có khả năng bồi bổ sức khỏe, nâng cao đề kháng mà một số nhóm thực phẩm còn hỗ trợ rất tốt trong quá trình điều trị bệnh.

Viêm tai giữa mãn tính nên ăn gì?

Một số nhóm thực phẩm giúp bệnh nhân kiểm soát tốt tình trạng viêm tai giữa và tăng cường sức khỏe là:

• Bổ sung vitamin A trong gan bò, cà rốt,… có tác dụng tăng cường thính giác và bảo vệ niêm mạc tai
• Bổ sung iot trong cá biển, rong tảo biển nhằm tăng khả năng phục hồi bệnh
• Ăn nhiều rau xanh, củ quả để bổ sung chất xơ giúp tránh ù tai
• Ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt, củ quả, trái cây khô
• Bổ sung kẽm trong hải sản để giảm chóng mặt
• Bổ sung vitamin C trong cam, chanh,… để nâng cao sức đề kháng, tăng cường bạch cầu tiêu diệt vi khuẩn
• Nên ăn những thực phẩm tươi, giàu đạm
• Chỉ ăn dầu thực vật như dầu oliu, dầu lạc, dầu dừa, dầu mè,… và nhóm thực phẩm chứa omega – 3 như cá béo
• Sử dụng nước tinh khiết để ăn uống, hạn chế sử dụng nước máy chứa nhiều Clo.

Viêm tai giữa mãn tính nên kiêng gì?

Dịch mủ tại tai sinh ra nhiều nhưng không thoát được ra ngoài gây ứ đọng và hình thành viêm nhiễm nặng nề. Bởi vậy người bệnh cần hạn chế một số nhóm thực phẩm sau trong chế độ ăn hàng ngày để kiểm soát bệnh:

• Tránh sử dụng rượu bia, chất kích thích gây giảm sức đề kháng cơ thể
• Không nhai kẹo cao su hoặc thực hiện hoạt động nhai nhiều lần
• Tránh xa những đồ ăn khô cứng bởi chúng khiến tình trạng viêm tai giữa trở nên đau đớn hơn và có ảnh hưởng xấu lên vùng tai giữa của người bệnh
• Không ăn những đồ ăn nhiều đường hoặc dễ gây tăng cân như bánh mì, kẹo, socola,…
• Không ăn đồ chiên rán nhiều dầu mỡ bởi chúng làm cho tình trạng viêm sưng và đau trở nên nặng nề hơn
• Tránh ăn những đồ ăn có thể kích thích sự tạo mủ hay gia tăng đau nhức như đồ hải sản, thịt đỏ, tôm, đồ nếp,…
• Những thực phẩm dai, cứng, giòn gây vướng mắc ở cổ họng khiến nguy cơ hình thành đờm

Các biện pháp phòng ngừa bệnh viêm tai giữa mãn tính

Để tránh những nguy cơ dẫn đến viêm tai giữa mãn tính, người bệnh có thể thực hiện một số cách sau:

• Khi nhận thấy những dấu hiệu của viêm tai giữa cấp tính, cần nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị bệnh kịp thời tránh biến chứng
• Tiêm phòng cúm, viêm màng não để ngăn chặn vi khuẩn phế cầu khuẩn có khả năng gây viêm tai giữa
• Không hút thuốc lá và tránh xa khói thuốc
• Tránh bị cảm lạnh hoặc cảm cúm
• Cho trẻ nhỏ ăn sữa mẹ trong khoảng 6 tháng đến 1 năm đầu
• Vệ sinh cá nhân sạch sẽ, đặc biệt là ở tai – mũi – họng
• Xây dựng lối sống lành mạnh, tập luyện thể thao để nâng cao sức đề kháng cơ thể.

Viêm tai giữa mãn tính là bệnh lý rất nguy hiểm và gây ảnh hưởng lớn tới sức khỏe người bệnh trong thời gian dài. Bởi vậy cần thăm khám bệnh định kỳ và điều trị sớm ngay khi có dấu hiệu của bệnh viêm tai giữa.

Có thể bạn chưa biết:

• Viêm tai giữa ở trẻ em: Dấu hiệu, cách điều trị và chăm sóc
• Cách chữa viêm tai giữa tại nhà và lời khuyên y tế