Răng Cấm Bị Sâu Nên Làm Gì? Nhổ Hay Trám?

Ngô Tú 0:00 - 05/06/2023

Đánh giá bài viết

5/5 - (2 bình chọn)

Răng cấm (răng số 6, số 7) dễ bị sâu do mặt nhai lớn, có nhiều rãnh và nằm ở vị trí khuất, tương đối khó vệ sinh. Vì giữ chức năng chính trong hoạt động nhai và nghiền thức ăn nên sâu răng cấm luôn được ưu tiên điều trị bảo tồn. Tuy nhiên trong một số trường hợp, bác sĩ buộc phải chỉ định nhổ bỏ răng.

răng cấm bị sâu có trám được không — Răng cấm bị sâu nên trám hay nhổ bỏ?

Dấu hiệu nhận biết răng cấm bị sâu

Răng cấm hay còn được gọi là răng hàm số 6 và số 7 mọc trong giai đoạn từ 6 – 11 tuổi. Do mặt nhai của răng có diện tích rộng hơn so với răng số 1 – 5 nên răng cấm có nguy cơ sâu răng và gặp phải các tổn thương cao hơn so với răng ở những vị trí khác.

Răng cấm bị sâu có thể gây ra các triệu chứng như:

Bề mặt răng xuất hiện các lỗ hổng hoặc chấm có màu nâu/ đen
Trường hợp sâu răng nặng có thể xuất hiện lỗ hổng lớn và lồi mô lợi
Đau bị đau và ê buốt khi nhai
Mô nướu xung quanh răng có dấu hiệu phù nề, đau nhức và dễ chảy máu – nhất là sau khi chải răng và dùng các loại thực phẩm cứng, dai
Cơ hàm bị căng cứng gây khó khăn khi há miệng
Sâu răng cấm kéo dài còn có thể gây hôi miệng

Ở giai đoạn đầu, sâu răng cấm hầu như không gây ê buốt và đau nhức mà chỉ làm xuất hiện các đốm đen ở mặt và kẽ răng. Tuy nhiên nếu không xử lý sớm, vi khuẩn gây sâu răng có thể tấn công vào ngà răng, tủy răng và phá hủy tổ chức bao xung quanh chân răng.

Nguyên nhân gây sâu răng cấm

Sâu răng là vấn đề nha khoa thường gặp nhất và ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi. Thống kê cho thấy, tình trạng này thường ảnh hưởng đến răng cửa, răng cấm và răng số 8 (răng khôn). Răng ở những vị trí khác cũng có thể bị sâu nhưng nguy cơ thường thấp hơn.

Răng cấm bị sâu có thể bắt nguồn từ những nguyên nhân sau:

Do hình dáng và cấu trúc răng: Răng cấm có hình dáng khác với răng số 1 – 5 với mặt nhai rộng, có nhiều rãnh và chiều dài răng ngắn. Hình dáng này giúp tăng áp lực lên thức ăn khi nhai, nghiền. Tuy nhiên, mặt nhai rộng khiến thức ăn dễ dàng ứ đọng trong các rãnh, dần hình thành cao răng và gây sâu răng. Hơn nữa, răng cấm nằm sâu hơn so với với răng nanh, răng cửa nên thường khó vệ sinh và dễ bị sót thức ăn thừa.
Vệ sinh răng miệng kém: Sâu răng và các vấn đề nha khoa đều có mối liên hệ mật thiết với thói quen vệ sinh răng miệng kém. Làm sạch răng không đúng cách hoặc lười chải răng khiến mảng bám tích tụ lâu ngày bị khoáng hóa thành cao răng. Vi khuẩn trú ngụ trong cao răng phát triển, phá hủy men răng và làm mất các mô cứng của răng (sâu răng).
Chế độ ăn uống: Thường xuyên dùng thức ăn và đồ uống chứa đường là nguyên nhân hàng đầu gây sâu răng. Lý do là vì các loại thực phẩm, đồ uống này làm tăng hình thành mảng bám và tạo điều kiện cho hại khuẩn phát triển mạnh. Ngoài ra, dùng các món ăn chứa nhiều axit, gia vị, chất bảo quản, hương liệu,… cũng khiến cho môi trường trong khoang miệng bị thay đổi và gây suy yếu men răng.
Khô miệng, giảm tiết nước bọt: Ngoài chức năng làm mềm thức ăn, nước bọt còn có vai trò cung cấp dưỡng chất cho răng và ức chế sự phát triển của hại khuẩn. Do đó, tình trạng khô miệng và giảm tiết nước bọt (do dùng thuốc, uống ít nước,…) đều có thể là nguyên nhân gây sâu răng cấm.
Ảnh hưởng của bệnh trào ngược dạ dày (GERD): GERD đặc trưng bởi tình trạng axit trào ngược từ dạ dày lên thực quản. Tình trạng này kéo dài khiến môi trường sinh lý trong khoang miệng mất ổn định, hại khuẩn phát triển nhanh chóng và gây ra quá trình hủy khoáng (bước đầu gây sâu răng). Thực tế cũng cho thấy, người bị GERD có nguy cơ mắc các vấn đề nha khoa cao hơn so với bình thường.
Một số nguyên nhân khác: Răng cấm bị sâu còn có thể xảy ra do một số nguyên nhân và yếu tố khác như thói quen hút thuốc lá lâu năm, bị tiểu đường, thiếu hụt fluoride, canxi,…

Răng cấm bị sâu có ảnh hưởng gì không?

Răng số 6 và số 7 có chức năng chính là nhai, nghiền nát thức ăn. Tình trạng sâu răng ở những vị trí này ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động ăn uống. Hơn nữa khi sâu răng tiến triển, cả ngà răng và tủy răng đều có thể bị phá hủy. Nếu không kịp thời kiểm soát, vi khuẩn có thể gây sứt mẻ răng, tổn thương mô nướu và các răng lân cận.

Khác với răng số 1 – 5, răng cấm chỉ mọc duy nhất 1 lần. Do đó trong trường hợp răng bị tổn thương nặng, bạn buộc phải nhổ bỏ và trồng răng mới. Vì phải chịu áp lực lớn trong hoạt động ăn uống, sâu răng cấm thường có tiến triển nhanh hơn so với sâu răng xảy ra ở những vị trí khác. Chính vì vậy ngay khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường, bạn nên đến bệnh viện/ phòng khám nha khoa để được bác sĩ thăm khám và tư vấn hướng điều trị.

Răng cấm bị sâu phải làm sao? Nên trám hay nhổ?

Như đã biết, răng gồm 3 bộ phận chính là men răng, ngà răng và tủy răng. Sâu răng được phân chia cấp độ tùy theo giai đoạn xâm lấn ở từng bộ phận. Trong đó, sâu men được xác định là tình trạng sâu răng nhẹ, sâu ngà là mức độ trung bình và trường hợp nặng là sâu răng ăn vào tủy (viêm tủy).

Dựa vào mức độ sâu răng cấm, bác sĩ sẽ cân nhắc điều trị bảo tồn (trám bít) hoặc nhổ bỏ răng để ngăn ngừa biến chứng:

1. Điều trị răng cấm bị sâu nhẹ

Sâu răng nhẹ là tình trạng vi khuẩn chỉ mới phá hủy 1 lớp nhỏ của men răng. Tình trạng này biểu hiện qua các đốm nâu hoặc đen ở mặt răng và kẽ răng. Trường hợp sâu răng nhẹ thường không gây đau nhức và ê buốt nên rất nhiều người bỏ qua kiến bệnh chuyển sang giai đoạn nặng hơn.

Với trường hợp răng cấm bị sâu nhẹ, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị sau:

Dùng nước súc miệng chứa fluoride: Fluoride là khoáng chất quan trọng có vai trò tái khoáng men răng, giúp phục hồi các lỗ sâu li ti và bảo vệ răng khỏi các tác nhân có hại. Trong trường hợp sâu răng nhẹ, bác sĩ sẽ chỉ định dùng nước súc miệng chứa fluoride 1 – 2 lần/ ngày để cải thiện.
Trám răng thẩm mỹ: Với những ổ sâu mới chớm, bác sĩ sẽ dùng dụng cụ chuyên dụng để loại bỏ và trám răng thẩm mỹ bằng vật liệu nhựa composite. Vì tổn thương răng chưa sâu nên quá trình trám răng diễn ra tương đối nhanh chóng.

Song song với các biện pháp trên, bạn cần kết hợp với vệ sinh răng miệng đúng cách, uống nhiều nước và tránh dùng nước ngọt, bánh kẹo,… để ngăn ngừa sâu răng tiến triển nặng.

2. Xử lý răng cấm bị sâu vừa

Khi vi khuẩn xâm nhập vào ngà răng, điều trị sâu răng cấm có thể bao gồm các phương pháp sau:

Trám bít lỗ hổng: Sâu răng có mức độ vừa thường gây ra các lỗ hổng lớn ở mặt răng hoặc kẽ răng. Do đó, bác sĩ sẽ tiến hành loại bỏ vi khuẩn, sát trùng và trám bít bằng vật liệu nhân tạo. Với lỗ hổng có kích thước không quá lớn, bác sĩ thường ưu tiên trám bít bằng nhựa composite để đảm bảo tính thẩm mỹ. Tuy nhiên trong trường hợp lỗ hổng lớn, bác sĩ có thể dùng chất liệu amalgan, vàng, bạc, xi măng để giảm thiểu chi phí (trừ vàng bạc), tăng độ chịu lực và độ bền.
Kỹ thuật Inlay-Onlay: Nếu răng sâu gây sứt mẻ răng nhiều, bạn có thể phải can thiệp kỹ thuật Inlay-Onlay để phục hồi hình dáng răng. Kỹ thuật này giúp chế tác miếng trám bằng sứ tương thích với hình dáng răng bị tổn thương. Sau đó, gắn miếng sứ vào răng thật bằng keo dán chuyên dụng.
Sử dụng thuốc: Khi vi khuẩn xâm nhập vào ngà răng, răng bị đau nhức, ê buốt và khó chịu – ngay cả khi không ăn uống. Do đó song song với các thủ thuật nha khoa, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thêm thuốc giảm đau, chống viêm và kháng sinh (trong trường hợp có viêm nhiễm mô lợi).
Bọc răng sứ: Bọc răng sứ là giải pháp phục hồi hình dáng răng trong trường hợp răng bị sứt mẻ nhiều và không thể khắc phục bằng Inlay/ Onlay. Kỹ thuật này được thực hiện bằng cách chế tác mão răng sứ tương thích với cấu trúc răng, sau đó mài nhỏ chân răng và chụp mão sứ lên răng thật. Không chỉ phục hồi hình dáng và chức năng sinh lý của răng, bọc răng sứ thẩm mỹ còn giúp bảo vệ tủy răng khỏi sự xâm nhập của vi khuẩn có hại.

3. Điều trị răng cấm bị răng nặng

Với trường hợp sâu răng nặng, vi khuẩn đã tấn công vào tủy răng, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị sau:

răng cấm bị sâu có nhổ được không — Nhổ răng là lựa chọn cuối cùng trong quá trình điều trị răng cấm bị sâu

Điều trị nội nha (điều trị tủy): Khi vi khuẩn đã xâm nhập vào tủy răng gây chết tủy, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị nội nha. Phương pháp này được thực hiện bằng cách rút sạch tủy bị viêm nhiễm, vô trùng khoang tủy và tiến hành trám bít bằng vật liệu nhân tạo. Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định dùng kèm với kháng sinh để ngăn ngừa viêm nhiễm.
Nhổ răng: Răng cấm có chức năng vô cùng quan trọng đối với việc nhai và nghiền nát thức ăn. Do đó, tình trạng sâu răng số 6 và số 7 luôn được ưu tiên điều trị bảo tồn. Tuy nhiên trong trường hợp răng bị hư hại hoàn toàn và chỉ còn chân răng, bác sĩ có thể yêu cầu nhổ bỏ răng để hạn chế biến chứng.
Trồng răng Implant: Chức năng của răng cấm không thể thay thế. Do đó sau khi nhổ bỏ, bạn cần tiến hành trồng răng Implant trong thời gian sớm nhất. Răng Implant có hình dáng tương tự răng thật, độ bền cao và an toàn với sức khỏe. Tuy nhiên, chi phí thực hiện dịch vụ này tương đối cao.

Phòng ngừa sâu răng cấm bằng cách nào?

Người trưởng thành có tổng cộng 32 chiếc răng, trong đó có 8 răng cấm (răng số 6, số 7). Trừ răng khôn (răng số 8), răng ở mỗi vị trí đều giữ những chức năng nhất định. Do đó, bạn nên có ý thức bảo vệ sức khỏe răng miệng để bảo tồn chức năng sinh lý và thẩm mỹ của răng.

Các biện pháp giúp phòng ngừa sâu răng cấm:

Chải răng 2 lần/ ngày (sáng – tối) đều đặn để làm sạch mảng bám và thức ăn thừa. Nên chải răng nhẹ nhàng và chú ý chải kỹ ở các răng cấm, răng khôn vì đây là những vị trí khuất và khó làm sạch hoàn toàn.
Nếu sâu răng tái phát nhiều lần, bạn nên cân nhắc sử dụng thêm máy tăm nước, chỉ nha khoa và súc miệng bằng các dung dịch sát khuẩn 1 – 2 lần/ ngày.
Tránh dùng các loại đồ uống và thực phẩm dễ gây sâu răng như nước ngọt có gas, rượu bia, đồ uống chứa nhiều đường, bánh kẹo, thức ăn cứng, khô và dai. Có thể tăng cường ăn nhiều rau xanh, trái cây, sữa chua và uống 2 – 2.5 lít nước/ ngày để làm sạch răng và cân bằng môi trường sinh lý trong khoang miệng.
Lấy cao răng định kỳ 6 tháng/ lần là biện pháp ngừa sâu răng cấm hiệu quả. Bởi khác với các vấn đề nha khoa thông thường, sâu răng có tiến triển khá chậm và vi khuẩn phải mất nhiều tháng để phá hủy men răng. Việc thăm khám và lấy cao răng định kỳ có thể phát hiện – điều trị sớm ngay khi sâu răng mới chớm.
Kiểm soát trào ngược dạ dày và các bệnh lý có thể làm tăng nguy cơ sâu răng. Bên cạnh đó, nên chú ý uống nhiều nước nếu sử dụng thuốc kháng histamine H1 (có thể gây khô miệng).
Thay đổi các thói quen ảnh hưởng xấu đến sức khỏe răng miệng như dùng răng cắn, xé các vật nhọn, cứng, hút thuốc lá, uống nước đá, nhai đá,…

Răng cấm bị sâu là tình trạng tương đối phổ biến ở cả trẻ nhỏ và người trưởng thành. Đây là răng có chức năng quan trọng đối hoạt động nhai, nghiền thức ăn. Do đó khi phát hiện răng xuất hiện lỗ hổng, đau nhức và ê buốt, nên tiến hành thăm khám sớm để được thăm khám và điều trị, hạn chế biến chứng và nguy cơ phải nhổ bỏ răng.