Dấu hiệu mang thai ngoài tử cung & thông tin cần biết
Mang thai ngoài tử cung là bệnh lý nguy hiểm về sản khoa, có thể đe dọa đến tính mạng của chị em nếu không được xử lý kịp thời. Vì vậy, bất kỳ người phụ nữ nào trong độ tuổi sinh sản cũng cần chủ động tìm hiểu về dấu hiệu nhận biết hiện tượng này để phát hiện và điều trị từ sớm để tránh phải đối mặt với những biến chứng nguy hiểm.
Hiện tượng thai ngoài tử cung là gì?
Mang thai ngoài tử cung là hiện tượng bào thai không làm tổ trong buồng tử cung mà phát triển ở bên ngoài, phổ biến nhất là tại ống dẫn trứng. Tình trạng này còn được gọi là chửa ngoài dạ con.
Hiện tượng có thai ngoài tử cung thường gặp ở những phụ nữ trên 35 tuổi hoặc người có vấn đề về ống dẫn trứng và tử cung. Đây là một vấn đề sản khoa nguy hiểm cần được xử lý càng sớm càng tốt.
Nguyên nhân gây mang thai ngoài tử cung
Không phải trường hợp nào bị mang thai ngoài tử cung cũng tìm được nguyên nhân rõ ràng. Một số trường hợp thai hình thành ngoài tử cung do ống dẫn trứng bị viêm sẹo, mất cân bằng nội tiết tố hoặc do dị tật bẩm sinh ở tử cung và ống dẫn trứng.
Ngoài ra, một số yếu tố dưới đây cũng có thể làm tăng nguy cơ bị mang thai ngoài tử cung:
- Có tiền sử mang thai ngoài tử cung trước đó: Hiện tượng mang thai ngoài tử cung có thể tiếp tục xảy ra ở những người phụ nữ đã từng gặp phải vấn đề này trước đây.
- Nhiễm trùng ở cơ quan sinh dục: Người mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục (lậu, chlamydia…) hoặc các trường hợp bị viêm ống dẫn trứng, viêm tử cung, lạc nội mạc tử cung, viêm vùng chậu có nguy cơ bị mang thai ngoài tử cung cao hơn những người khác.
- Thụ tinh trong ống nghiệm: Một số nghiên cứu đã chỉ ra, những người phụ nữ từng làm thụ tinh trong ống nghiệm hoặc áp dụng các phương pháp điều trị sinh sản tương tự dễ thụ thai ngoài tử cung hơn.
- Từng phẫu thuật ống dẫn trứng: Hiện tượng mang thai ngoài tử cung cũng có thể xảy ra ở các trường hợp từng làm phẫu thuật điều trị tắc ống dẫn trứng hoặc các vấn đề khác ở cơ quan này.
- Dùng dụng cụ tránh thai: Nếu mang thai trong khi vẫn đang đặt dụng cụ tránh thai thì có nhiều khả năng bạn sẽ bị chửa ngoài tử cung.
- Hút thuốc lá: Nguy cơ mang thai ngoài tử cung cũng xảy ra cao hơn ở những người phụ nữ có thói quen hút thuốc lá.
- Phụ nữ có thai trên 35 tuổi: Việc mai thai khi tuổi tác đã cao được cho là có liên quan đến việc chửa ngoài tử cung ở một số ca bệnh.
Dấu hiệu mang thai ngoài tử cung
Về cơ bản, các triệu chứng mang thai ngoài tử cung có nhiều điểm tương đồng với những người có thai bình thường, chẳng hạn như ốm nghén, buồn nôn, bầu ngực căng tức… Cùng với đó, chị em còn có thể bắt gặp nhiều dấu hiệu bất thường khác như:
Chảy máu âm đạo bất thường
Đây là dấu hiệu chửa ngoài tử cung sớm có thể bắt gặp ngay trong những tháng đầu tiên. Chị em có thể bị chảy máu âm đạo nhẹ mà không phải trong chu kỳ hành kinh.
Một số trường hợp điểm rò rỉ máu xuất phát từ ống dẫn trứng thì có thể mót đi tiêu thường xuyên hoặc đau ở vùng chậu.
Đau bụng
Thêm một biểu hiện chửa ngoài dạ con khác mà chị em không nên bỏ qua đó chính là đau bụng. Cơn đau thường xuất hiện ở phía bụng dưới, ngay tại vị trí mà thai làm tổ. Cơn đau ở người mang thai ngoài tử cung có đặc điểm như sau:
- Cảm giác đau âm ỉ hoặc đau bụng dữ dội kéo dài kèm theo chảy máu âm đạo
- Theo thời gian, cơn đau có khuynh hướng tăng dần do thai nhi phát triển lớn hơn
- Một số trường hợp bị đau bụng kèm theo mót rặn tương tự như bị táo bón
Triệu chứng thai ngoài tử cung bị vỡ
Khi không được phát hiện sớm, thai nhi lớn dần khiến cho túi thai bị vỡ ra. Chị em có thể bị đau bụng dữ dội hoặc xuất hiện các cơn đau quặn liên tục ở bụng. Kèm theo đó là các dấu hiệu khác như:
- Toát mồ hôi
- Bủn rủn tứ chi
- Hoa mắt
- Chóng mặt
- Thở nặng nhọc
- Mạch đập nhanh
- Tụt huyết áp
- Ngất xỉu
Khi nào nên tới bệnh viện khám?
Mang thai ngoài tử cung là một vấn đề y tế khá nghiêm trọng. Chị em nên đi khám bác sĩ ngay khi có bất kỳ biểu hiện nào nghi ngờ chửa ngoài dạ con, đặc biệt là khi bị đau bụng hoặc đau vùng chậu kéo dài, chảy máu âm đạo bất thường.
Có thai ngoài tử cung thử que được không?
Thông thường, khi bị trễ kinh chị em thường sử dụng que thử để xác định xem mình có thai hay không. Cơ chế hoạt động của que thử thai là dựa vào nồng độ hormone HCG được giải phóng trong nước tiểu. Khi mang thai, bất kể là ở vị trí nào thì nước tiểu của nữ giới cũng chứa hormone HCG. Chính vì lẽ đó, ngay cả khi mang thai ngoài tử cung thì que thử thai vẫn hiện lên hai vạch.
Mặc dù vậy cần lưu ý rằng, nồng độ hormone HCG ở người mang thai ngoài tử cung thường giảm dần thời gian nên đôi khi vạch thứ 2 trên que thử thai sẽ lên nhưng khá mờ nhạt.
Để chắc chắn thai kỳ của mình là bình thường khỏe mạnh, chị em nên tới bệnh viện khám ngay khi biết mình có thai. Thông qua siêu âm đầu dò hoặc siêu âm bụng có thể nhanh chóng phát hiện ra nếu thai làm tổ bất thường bên ngoài tử cung. Bên cạnh đó, việc kiểm tra nồng độ HCG trong máu cũng có thể giúp phát hiện mang thai ngoài tử cung.
Mấy tuần thì biết thai ngoài tử cung?
Việc mang thai ngoài tử cung có thể được phát hiện từ rất sớm, ngay tuần thứ 4 – 5 kể từ khi quá trình thụ thai diễn ra. Nếu một người phụ nữ bị trễ kinh, đã thử que thấy 2 vạch mà đi siêu âm phát hiện túi thai không nằm trong buồng tử cung thì khả năng cao đã bị mang thai ngoài tử cung.
Thai ngoài tử cung có kinh không?
Kinh nguyệt thường xuất hiện sau khi rụng trứng mà quá trình thụ thai không diễn ra. Lúc này màng tử cung sẽ bong tróc ra ngoài gây nên hiện tượng xuất huyết, tức ra máu trong kỳ hành kinh. Kể từ khi quá trình thụ thai diễn ra, kinh nguyệt sẽ tạm thời biến mất trong suốt thai kỳ.
Tuy nhiên, ở một số đối tượng mang thai có dấu hiệu chảy máu âm đạo khiến cho chị em lầm tưởng mình có kinh. Đây thực chất là hiện tượng máu báo thai hoặc cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo mang thai ngoài tử cung, động thai. Chị em nên thận trọng đi khám bác sĩ khi thấy triệu chứng này.
Mang thai ngoài tử cung có nguy hiểm không?
Phụ nữ mang thai ngoài tử cung nếu không được phát hiện sớm có thể bị vỡ túi thai bất cứ thời điểm nào. Trường hợp này, máu cùng nước ối từ trong túi thai có thể đi vào trong ở bụng đe dọa trực tiếp đến tính mạng của sản phụ.
Ngoài ra, người bị mang thai ngoài tử cung cũng có thể phải cắt bỏ toàn bộ tử cung dẫn đến vô sinh.
Cách chẩn đoán mang thai ngoài tử cung
Các kỹ thuật được sử dụng trong chẩn đoán mang thai ngoài tử cung bao gồm:
- Kiểm tra βhCG trong máu: Ở những người mang thai bình thường, lượng βhCG thường tăng rất nhanh trong vòng 6 tuần đầu. Nếu chỉ số βhCG trong máu không tăng hoặc tăng ít kèm theo hiện tượng không phát hiện thai trong tử cung thì cần nghi ngờ chửa ngoài dạ con.
- Theo dõi nồng độ Progesteron huyết thanh: Nếu nồng độ hormone Progesterone trong huyết thanh dưới 5ng/ml thì có khả năng mang thai ngoài tử cung cao.
- Siêu âm đầu dò hoặc siêu âm bụng: Ở người chửa ngoài tử cung, khi siêu âm sẽ không thấy được túi ối nằm trong buồng tử cung. Có thể xuất hiện một vùng âm vang thai hoặc đo được hoạt động của tim thai nằm ngoài khu vực buồng tử cung. Ngoài ra, một số trường hợp còn có túi thai giả nằm trong lớp nội mạc tử cung hoặc xuất hiện dịch trong ổ bụng.
- Nội soi ổ bụng: Qua hình ảnh nội soi ổ bụng của người mang thai ngoài tử cung có thể thấy được hình ảnh vòi trứng cong phồng, có biểu hiện bị tím đen ở vị trí thai làm tổ.
Phương pháp điều trị mang thai ngoài tử cung
Việc giữ lại thai ngoài tử cung không an toàn cho sức khỏe cũng như tính mạng của người mẹ. Ngoài ra, thai nhi cũng chỉ phát triển đến một mức độ nào đó chứ không thể như bình thường. Chính vì vậy, khi phát hiện trường hợp chửa ngoài dạ con, bác sĩ thường khuyên chị em nên loại bỏ phôi thai càng sớm càng tốt để đảm bảo an toàn cho sức khỏe cũng như khả năng sinh sản sau này.
Để điều trị mang thai ngoài tử cung, bác sĩ có thể chỉ định phương pháp nội khoa hoặc ngoại khoa. Phương pháp được lựa chọn sẽ tùy thuộc vào vị trí làm tổ của túi thai ở bên ngoài tử cung và kích thước của bào thai.
1. Điều trị mang thai ngoài tử cung bằng phương pháp nội khoa
Phụ nữ có thai ngoài tử cung sẽ được điều trị bằng thuốc nếu rơi vào các trường hợp sau:
- Khối thai mới hình thành, kích thước nhỏ chỉ khoảng 3 – 4 cm
- Siêu âm không phát hiện tim thai hoạt động
- Không phát hiện dấu hiệu chảy máu trong ổ bụng
- Nồng độ BHCG nhỏ hơn hoặc bằng 5000mUI/ml
- Huyết áp ổn định
Methotrexate (Rheumatrex) là loại thuốc được chỉ định phổ biến cho người mang thai ngoài tử cung. Thuốc có tác dụng gây độc và ức chế sự phân chia tế bào của khối thai. Bác sĩ có thể tiêm thuốc trực tiếp vào cơ thể hoặc tiêm vào khối thai.
Khi được sử dụng, thuốc gây ra dấu hiệu tương tự như một người phụ nữ bị sảy thai, chẳng hạn như co bóp tử cung, chảy máu âm đạo…
Việc sử dụng thuốc Methotrexate để điều trị mang thai ngoài tử cung sẽ không gây tổn thương cho ống dẫn trứng. Mặc dù vậy, chị em không nên mang thai trong vòng vài tháng sau khi dùng thuốc.
2. Phẫu thuật chữa mang thai ngoài tử cung
Phẫu thuật được chỉ định cho các trường hợp túi thai có kích thước lớn hoặc bị vở túi thai. Có hai phương pháp phẫu thuật đang được áp dụng là nội soi và mổ hở.
– Phẫu thuật nội soi:
Phương pháp này được thực hiện khi mang thai ngoài tử cung chưa vỡ hoặc mới có biểu hiện rò rỉ máu. Bác sĩ sẽ tạo ra một vết mổ nhỏ trên bụng rồi đưa ống nội soi có gắn camera cùng các dụng cụ phẫu thuật vào bên trong để loại bỏ phôi thai và sửa chữa tổn thương trong ống dẫn trứng.
Mổ nội soi là phương pháp an toàn, ít gây mất máu hoặc để lại sẹo và giảm thiểu được nguy cơ bị dính vùng bụng sau phẫu thuật. Tuy nhiên, kỹ thuật này đòi hỏi phải được thực hiện bởi các bác sĩ giàu kinh nghiệm.
– Mổ hở:
Mổ hở được áp dụng cho những đối tượng đã bị vỡ khối thai và bị chảy máu ồ ạt trong ổ bụng mà không thể phẫu thuật nội soi. Nếu ống dẫn trứng bị hư hỏng nặng, bác sĩ có thể cắt bỏ luôn bộ phận này trong quá trình phẫu thuật.
– Cách chăm sóc tại nhà sau mổ
Sau khi phẫu thuật điều trị mang thai ngoài tử cung, bác sĩ sẽ hướng dẫn bệnh nhân cũng như người nhà cách chăm sóc vết mổ cũng như chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học để sớm phục hồi sức khỏe. Cần đảm bảo giữ cho vết mổ luôn sạch sẽ, khô ráo. Kiểm tra và thay băng cho vết mổ hàng ngày để không bị nhiễm trùng.
Nếu vết mổ có một trong các triệu chứng bất thường dưới đây thì cần thông báo cho bác sĩ biết ngay:
- Vết mổ bị nhiễm trùng, lở loét
- Chảy máu kéo dài hoặc không thể cầm máu
- Chảy máu quá nhiều
- Vết mổ có mủ hoặc rỉ ra dịch nước có mùi hôi thối
- Sưng tấy, đau nhức kéo dài
Ngoài ra, trong vòng sáu tuần sau khi làm phẫu thuật, chị em có thể bị chảy máu âm đạo nhẹ hoặc ra cục máu đông.
Trong quá trình chăm sóc sau phẫu thuật lấy thai ngoài tử cung cần chú ý:
- Không khuân vác hoặc nâng đồ vật nặng
- Uống nhiều nước giảm thiểu nguy cơ bị táo bón
- Hạn chế những tác động lên vùng chậu bằng cách kiêng quan hệ tình dục
- Tránh sử dụng tampon hoặc thụt rửa vào sâu trong âm đạo
- Nghỉ ngơi nhiều, có chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng để mau phục hồi sức khỏe.
Mang thai ngoài tử cung là một vấn đề nguy hiểm về sản khoa. Chính vì vậy, nếu có dấu hiệu chửa ngoài dạ con, chị em nên nhanh chóng tìm đến các cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để được chẩn đoán và xử lý kịp thời.
Có thể bạn quan tâm
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!