Đau kẽ răng: Nguyên nhân và cách khắc phục nhanh

Đau kẽ răng là tình trạng cơn đau xuất hiện ở kẽ giữa hai răng liền kề. Nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng này là do vệ sinh răng miệng kém, viêm kẽ chân răng, sâu răng và thường xuyên xỉa răng bằng tăm tre. Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp đều không quá nghiêm trọng và có thể thuyên giảm nhanh khi áp dụng các biện pháp tại nhà. 

Nhận biết tình trạng đau nhức kẽ răng

Khác với mặt răng, kẽ răng rất khó làm sạch hoàn toàn do vị trí hẹp và khuất. Do đó, thức ăn thừa dễ ứ đọng trong kẽ răng tạo thành mảng bám sinh học. Theo thời gian, mảng bám bị khoáng hóa trở thành cao răng và gây ra hàng loạt các vấn đề nha khoa. Thống kê cũng cho thấy, đa phần các trường hợp bị viêm nướu và sâu răng đều bắt nguồn từ kẽ răng.

Đau nhức kẽ răng thường có các biểu hiện như sau:

• Xuất hiện cơn đau ở giữa kẽ răng, khi nhấn vào kẽ răng cơn đau thường có mức độ tăng lên
• Mô nướu ở kẽ răng có xu hướng viêm đỏ, phù nề, chảy máu hoặc rỉ mủ
• Hai răng lân cận có thể bị lung lay, đau nhức
• Giữa kẽ răng xuất hiện đốm nâu, đen
• Một số trường hợp còn có thể bị nổi hạch ở cổ và mang tai khi đau nhức kẽ răng

Các nguyên nhân gây đau kẽ răng thường gặp

Đau kẽ răng là dấu hiệu cho thấy răng và mô nướu bị tổn thương. Tình trạng này có thể xảy ra do thói quen ăn uống, sinh hoạt nhưng cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề nha khoa. Để tìm hướng khắc phục phù hợp, cần xác định nguyên nhân cụ thể gây đau nhức kẽ răng.

Dưới đây là một số nguyên nhân gây đau nhức kẽ răng thường gặp:

1. Vệ sinh kém khiến thức ăn ứ đọng

Như đã đề cập, kẽ răng là vị trí rất khó vệ sinh do không gian hẹp và khuất – đặc biệt là kẽ răng hàm. Do đó, thức ăn dễ dàng tích tụ và hình thành mảng bám sinh học. Nếu không được loại bỏ tức thì, vi khuẩn sẽ tấn công vào mảng bám gây ra quá trình khoáng hóa và dẫn đến sự hình thành cao răng. Khác với mảng bám sinh học, cao răng có kết cấu cứng chắc và chỉ được loại bỏ bằng cách lấy cao răng định kỳ.

Theo thời gian, lượng cao răng tăng dần, tích tụ ở chân răng và gây kích thích mô nướu dẫn đến đau nhức kẽ răng. Trong trường hợp đau kẽ răng do cao răng tích tụ nhiều, bạn có thể nhận thấy quanh chân răng có nhiều mảng bám màu trắng ngà hoặc vàng nhạt, cứng chắc và mô nướu xung quanh chuyển sang màu đỏ đậm hoặc đỏ tím do bị kích thích.

2. Do thói quen dùng tăm xỉa răng

Xỉa răng là thói quen vệ sinh răng miệng quen thuộc của người Việt. Xỉa răng giúp loại bỏ thức ăn thừa, hạn chế hình thành mảng bám và giảm nguy cơ sâu răng. Tuy nhiên, tăm thường có kích thước lớn và cứng nên có thể gây tổn thương men răng và mô nướu khi sử dụng lâu dài.

Nếu xỉa răng lâu ngày, kẽ răng có thể bị thưa, men răng bào mòn và mô nướu sưng đỏ, xây xước. Đây là điều kiện thuận lợi để các loại vi khuẩn thường trú trong khoang miệng xâm nhập gây viêm nhiễm và khiến kẽ răng bị đau nhức, ê buốt.

3. Sâu kẽ răng – Nguyên nhân gây đau kẽ răng thường gặp

Sâu kẽ răng là bệnh nha khoa khá phổ biến. Thống kê cho thấy, hơn 60% trường hợp sâu răng bắt nguồn từ kẽ răng bởi đây là vị trí dễ tích tụ thức ăn thừa. Sâu răng là tình trạng răng bị mất mô cứng do quá trình hủy khoáng của vi khuẩn Streptococcus mutans – vi khuẩn thường trú trong khoang miệng.

Thông thường, vi khuẩn Streptococcus mutans chỉ tồn tại một số lượng nhất định. Tuy nhiên nếu vệ sinh răng miệng không đúng cách, vi khuẩn có thể tích tụ trong mảng bám và phát triển mạnh. Nếu không kịp thời loại bỏ cao răng, vi khuẩn tiết ra độc tố gây phá hủy mô cứng của răng và kết quả là hình thành các lỗ sâu có màu nâu, đen.

Ban đầu, sâu răng hầu như không gây đau nhức hay khó chịu. Tuy nhiên nếu không kịp thời xử lý, vi khuẩn tiếp tục tấn công vào ngà răng và tủy răng dẫn đến hiện tượng ê buốt, đau nhức, răng nhạy cảm và lung lay.

4. Sử dụng chỉ nha khoa không đúng cách

Chỉ nha khoa được sản xuất để thay thế tăm xỉa răng. Sản phẩm này giúp làm sạch hoàn toàn mảng bám trong kẽ răng mà bàn chải không thể vệ sinh đến. Chỉ nha khoa có kích thước nhỏ và mềm nên hầu như không gây tổn thương nướu và men răng. Tuy nhiên nếu sử dụng sai cách, dùng lực quá mạnh, kẽ răng có thể bị kích thích, đau nhức và chảy máu.

5. Viêm kẽ chân răng

Viêm kẽ chân răng là một dạng viêm nướu răng thường gặp. Tình trạng này xảy ra do mô nướu ở giữa các kẽ răng bị viêm nhiễm do vi khuẩn hoặc do cao răng tích tụ, gây cộm và kích thích lên mô nướu. Viêm kẽ chân răng thường gây đau kẽ răng kèm theo tình trạng chảy máu, mô nướu viêm đỏ và nhạy cảm hơn so với bình thường.

6. Đau kẽ răng sau khi thực hiện các thủ thuật nha khoa

Ngoài những nguyên nhân kể trên, đau kẽ răng còn có thể là phản ứng sau khi thực hiện các thủ thuật nha khoa như bọc răng sứ, trám răng, tẩy trắng răng, niềng răng – chỉnh nha, nạo túi nha chu,… Trong trường hợp, đau nhức chỉ là phản ứng sinh lý thông thường nên hầu như không đáng lo ngại.

Sau khoảng vài ngày chăm sóc và nghỉ ngơi, tình trạng đau nhức sẽ thuyên giảm hoàn toàn. Nếu đau nhiều, bạn có thể áp dụng một số mẹo chữa tại nhà và dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.

7. Một số nguyên nhân khác

Đau nhức kẽ răng cũng có thể xảy ra do một số nguyên nhân ít gặp hơn như:

• Chải răng quá mạnh: Chải răng mạnh là thói quen xấu gây mòn men răng và tổn thương mô nướu. Nếu tình trạng này kéo dài, răng có thể trở nên nhạy cảm và dễ đau nhức. Do đó, đau kẽ răng cũng có thể là hệ quả do thói quen chải răng quá mạnh.
• Chải răng hơn 3 lần/ ngày: Chải răng là biện pháp làm sạch răng hiệu quả nhất. Mỗi ngày, bạn nên chải răng từ 2 – 3 lần để làm sạch mảng bám và ngăn ngừa hình thành cao răng. Tuy nhiên nếu chải răng quá thường xuyên, men răng có xu hướng bị bào mòn, mô nướu trở nên nhạy cảm và gây rối loạn môi trường sinh lý trong khoang miệng. Vì vậy, kẽ răng có thể bị đau nhức, ê buốt và chảy máu nếu duy trì thói quen này trong thời gian dài.
• Ăn thực phẩm dai, cứng: Kẽ răng là nơi dễ tích tụ thức ăn thừa – đặc biệt là các loại thực phẩm cứng và dai như gân bò, sụn, rau củ sấy,… Thức ăn mắc kẹt vào kẽ răng có thể gây đau nhức và chảy máu. Tuy nhiên, tình trạng này sẽ nhanh chóng thuyên giảm sau khi vệ sinh răng miệng đúng cách.
• Lạm dụng miếng dán trắng răng: Các miếng dán trắng răng được sử dụng để loại bỏ vết ố vàng, giúp răng trắng và đều màu hơn. Đây là giải pháp làm trắng răng tại nhà được nhiều người ưa chuộng. Tuy nhiên, lạm dụng sản phẩm này quá mức có thể bào mòn men răng và khiến răng nhạy cảm hơn so với bình thường. Chỉ cần một tác động nhỏ, kẽ răng có thể bị kích thích và đau nhức.

Cách khắc phục đau kẽ răng nhanh chóng

Đau kẽ răng là triệu chứng khá phổ biến, có thể xảy ra ở cả người lớn và trẻ nhỏ. Tình trạng này không chỉ gây ra cảm giác khó chịu, mệt mỏi mà còn ảnh hưởng đến hoạt động ăn uống. Với những trường hợp đau nặng, đau nhức kẽ răng còn tác động đến giấc ngủ và chất lượng cuộc sống.

Để xử lý nhanh tình trạng đau kẽ răng, bạn nên vệ sinh răng miệng đúng cách và áp dụng một số mẹo đơn giản tại nhà. Tuy nhiên trong trường hợp tình trạng đau nhức không thuyên giảm, nên tìm gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị y tế.

1. Chăm sóc răng miệng khoa học

Tất cả các vấn đề nha khoa đều có mối liên hệ mật thiết với cách chăm sóc răng miệng. Thực tế cũng cho thấy, vệ sinh răng miệng không đúng cách là nguyên nhân hàng đầu gây đau răng, sâu răng, viêm nướu và các vấn đề nha khoa khác.

Đối với đau kẽ răng do thức ăn ứ đọng, viêm kẽ chân răng,… tình trạng hầu như có thể thuyên giảm sau khi điều chỉnh thói quen vệ sinh. Ngoài ra, duy trì các thói quen tốt còn giúp giữ gìn sức khỏe răng miệng và phòng ngừa các vấn đề nha khoa thường gặp.

Cách chăm sóc răng miệng giúp giảm đau kẽ răng:

• Lựa chọn bàn chải lông mềm và kích thước phù hợp với cấu trúc hàm. Chải răng đều đặn 2 – 3 lần/ ngày sau khi ăn ít nhất 30 phút. Khi chải răng, cần thao tác nhẹ nhàng và chú ý làm sạch các răng ở cuối cung hàm để tránh tình trạng thức ăn dư thừa bám vào kẽ răng, mặt nhai.
• Sau đó, sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng. Tuy nhiên, nên đọc kỹ hướng dẫn in trên bao bì để sử dụng đúng cách, tránh tình trạng đau nhức và chảy máu.
• Súc miệng với nước muối pha loãng 2 – 3 lần/ ngày. Hoặc có thể dùng các sản phẩm súc miệng chuyên dụng để làm sạch khoang miệng và bổ sung flour cho răng chắc khỏe.
• Hạn chế dùng thức ăn cứng, dai và tuyệt đối không dùng răng để cạy, xé vật cứng. Tránh sử dụng tăm tre để xỉa răng, đồng thời không lạm dụng các sản phẩm tẩy trắng răng trên thị trường.
• Ngoài ra, nên tránh dùng quá nhiều các loại thực phẩm, thức uống chứa nhiều axit và chất bột đường (carbohydrate). Bởi các loại thực phẩm và thức uống này làm tăng nguy cơ hình thành mảng bám, dẫn đến viêm kẽ chân răng, sâu răng và các vấn đề nha khoa thường gặp khác.

Chăm sóc răng miệng đúng cách có vai trò quan trọng trong điều trị đau nhức kẽ răng và các vấn đề nha khoa khác. Do đó trước khi can thiệp các phương pháp chuyên sâu, bạn nên điều chỉnh thói quen vệ sinh răng miệng.

2. Giảm đau kẽ răng bằng mẹo tại nhà

Đau nhức kẽ răng gây ra cảm giác vô cùng khó chịu và ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động ăn uống, giao tiếp. Vì vậy bên cạnh cách chăm sóc răng miệng, bạn có thể áp dụng một số mẹo đơn giản tại nhà để kiểm soát cơn đau và giảm nhẹ các triệu chứng đi kèm.

Một số cách giảm đau kẽ răng đơn giản tại nhà:

• Ngậm nước muối ấm: Nước muối ấm có tác dụng sát trùng, kháng khuẩn và làm dịu mô nướu. Do đó, bạn có thể ngậm nước muối từ 3 – 5 phút để giảm đau nhức kẽ răng và chân răng. Ngoài ra, cách này còn giúp cải thiện tình trạng sưng đỏ và chảy máu mô nướu.
• Súc miệng bằng lá trầu không: Lá trầu không có đặc tính kháng sinh mạnh, giảm đau và khử mùi hôi khó chịu. Để giảm đau nhức răng, bạn có thể súc miệng với nước lá trầu không + muối biển. Hoạt chất Eugenol trong thảo dược này sẽ nhanh chóng thẩm thấu vào mô nướu và giảm đau nhức nhanh chóng.
• Đắp gừng tươi: Tương tự như trầu không, gừng tươi cũng có tác dụng kháng viêm, giảm đau và ức chế vi khuẩn. Ngoài ra, tinh dầu từ gừng còn giúp giảm hôi miệng và mang lại hơi thở thơm mát. Bạn có thể ngậm vài lát gừng tươi hoặc giã nát gừng, đắp lên kẽ răng bị đau nhức. Chỉ sau vài lần thực hiện, tình trạng đau nhức kẽ răng sẽ thuyên giảm đáng kể.
• Uống trà bạc hà: Tinh chất menthol trong lá bạc hà có khả năng làm dịu mô nướu sưng đỏ, giảm đau và nóng rát khá hiệu quả. Bên cạnh đó, mùi thơm tự nhiên từ thảo dược này còn hỗ trợ giảm cảm giác ê nhức và khó chịu do đau kẽ răng gây ra. Vì vậy bên cạnh việc vệ sinh răng miệng, bạn có thể dùng 1 tách trà bạc hà ấm để giảm nhẹ cơn đau và một số triệu chứng đi kèm. Sau đó, nên dùng bã nhai nát và đắp lên kẽ răng bị đau nhức.

Các biện pháp tại nhà có thể giảm nhẹ cơn đau và các triệu chứng đi kèm. Nếu đau kẽ răng xảy ra do những nguyên nhân thường gặp, tình trạng có thể thuyên giảm hoàn toàn sau khi áp dụng mẹo chữa tại nhà và thay đổi thói quen chăm sóc răng miệng.

3. Điều trị y tế khi cần thiết

Trên thực tế, một số trường hợp bị đau nhức kẽ răng có thể nghiêm trọng dần theo thời gian. Tình trạng này thường xảy ra do viêm kẽ răng và sâu răng tiến triển. Vì vậy nếu cơn đau không thuyên giảm sau 5 -7 ngày, bạn nên tìm gặp nha sĩ để được thăm khám và điều trị.

Tùy vào nguyên nhân cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp xử lý sau:

• Cạo vôi răng
• Hàn trám răng sâu
• Dùng thuốc (giảm đau, kháng sinh)
• Điều trị nội nha trong trường hợp sâu răng ăn vào tủy

Đa phần các trường hợp đau nhức kẽ răng đều bắt nguồn từ các nguyên nhân không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên nếu không xử lý sớm, tình trạng có thể tiến triển nặng và gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe răng miệng.

Phòng ngừa đau nhức kẽ răng

Các vấn đề nha khoa nói chung và đau nhức kẽ răng nói riêng đều có thể tái phát nếu tiếp tục duy trì các thói quen xấu. Do đó sau khi điều trị, bạn nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa như:

• Chăm sóc răng miệng đúng cách là biện pháp phòng ngừa đau nhức kẽ răng hiệu quả nhất.
• Điều chỉnh thói quen ăn uống, tránh ăn quá nhanh và dùng các loại thức ăn khô, cứng, chứa nhiều axit và bột đường.
• Ngoài ra, cần tránh hút thuốc lá và sử dụng rượu bia. Những thói quen này đều làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề nha khoa và dẫn đến tái phát đau nhức kẽ răng.
• Bổ sung canxi, khoáng chất và các thành phần tốt cho răng thông qua chế độ ăn uống khoa học.
• Thay đổi bàn chải sau 3 tháng sử dụng hoặc khi bàn chải có dấu hiệu bị sờn lông.
• Không dùng tăm tre và các vật dụng cứng để làm sạch răng.
• Nên thăm khám nha khoa định kỳ 6 tháng/ lần để được lấy vôi răng và phát hiện sớm các vấn đề răng miệng tiềm ẩn.

Đau kẽ răng là triệu chứng khá phổ biến ở cả người lớn và trẻ nhỏ. Hy vọng qua bài viết, bạn đọc có thể hiểu rõ hơn về tình trạng này và dễ dàng kiểm soát trong thời gian sớm nhất. Tâm lý lơ là, chủ quan với những biểu hiện bất thường có thể khiến các vấn đề nha khoa tiến triển nặng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe răng miệng.

Tham khảo thêm:

• Bị đau răng nên ăn gì, kiêng gì giảm nhanh cơn đau?
• 15 Cách chữa đau răng hiệu quả – Giảm đau nhanh nhất