Viêm nha chu ở bà bầu và cách điều trị an toàn
Viêm nha chu ở bà bầu không chỉ gây ra các triệu chứng khó chịu mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe thai kỳ. Chính vì vậy, khi nhận thấy răng miệng có các dấu hiệu bất thường thì mẹ bầu nên chủ động can thiệp. Làm theo chỉ dẫn của bác sĩ và chăm sóc đúng cách tại nhà sẽ giúp mẹ bầu trị viêm nha chu an toàn, hiệu quả.
Viêm nha chu ở bà bầu là gì? Dấu hiệu nhận biết
Viêm nha chu hay còn gọi là bệnh nha chu – một bệnh nhiễm trùng gây tổn thương tại các tổ chức quanh răng. Nguyên nhân thường là do sự tích tụ của vi khuẩn ở răng và nướu răng. Trường hợp nhiễm trùng tiến triển nặng thì xương và răng cũng sẽ bị tổn thương. Từ đó dẫn đến răng bị lung lay, thậm chí có thể gây mất răng nếu không được điều trị kịp thời.
Số liệu thống kê cho thấy, đây là bệnh răng miệng khá phổ biến ở phụ nữ mang thai. Bởi ở thai kỳ, sức đề kháng của bà bầu thường suy giảm, nồng độ hormone trong cơ thể cũng có sự thay đổi. Hơn nữa sự thiếu hụt vi chất hay mắc bệnh tiểu đường thai kỳ cũng có thể là yếu tố liên quan.
Bệnh viêm nha chu ở bà bầu có thể nhận biết thông qua một số dấu hiệu sau:
- Nướu răng có màu đỏ tươi, đỏ tía hay đỏ sẫm
- Nướu bị sưng và có cảm giác mềm khi chạm tay vào
- Cháu máu khi đánh răng hay khi dùng chỉ nha khoa
- Có mủ xuất hiện giữa răng và nướu răng
- Mùi hôi khó chịu trong khoang miệng
- Đau nhức nhiều hơn khi nhai
- Tích tụ nhiều mảng bám hay cao răng trên răng
Trường hợp bệnh tiến triển nặng thì bà bầu có thể gặp phải nhiều triệu chứng khác. Ví dụ như răng lung lay hay thay đổi vị trí của răng, nướu răng bị tụt ra khỏi răng, thay đổi sự kết hợp giữa răng và khớp khi nhai hoặc cắn…
Nguyên nhân gây ra tình trạng viêm nha chu ở bà bầu
Các chuyên gia cho biết, bà bầu là đối tượng có nguy cơ bị viêm nha chu cao hơn những người bình thường. Bệnh có xu hướng xuất hiện kể từ tháng thứ 2 của thai kỳ. Và tình trạng này có thể kéo dài cho tới khoảng vài tháng sau sinh.
Dưới đây là một số nguyên nhân gây viêm nha chu ở bà bầu:
1. Vệ sinh răng miệng kém
Vệ sinh răng miệng kém chính là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra hàng loạt các vấn đề răng miệng. Trong đó thường gặp là bệnh viêm nha chu. Vệ sinh răng miệng không đúng cách sẽ khiến cho vi khuẩn Streptococcus mutan xâm nhập vào mảng bám. Từ đó gây ra quá trình khoáng hóa và hình thành nên cao răng.
Cao răng tích tụ nhiều sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các loại hại khuẩn sinh sôi mạnh. Chúng có thể khiến mô nướu và các tổ chức quanh răng bị viêm nhiễm. Đa phần tình trạng viêm nha chu đều là do các loại vi khuẩn có sẵn trong khoang miệng gây ra.
2. Hệ miễn dịch suy giảm
Bước vào thai kỳ, khả năng miễn dịch của mẹ bầu thường có xu hướng suy giảm. Nguyên nhân được lý giải là do các tế bào miễn dịch tập trung vào việc giữ phôi thai cũng như bảo vệ tử cung khỏi tình trạng viêm nhiễm.
Hệ miễn dịch suy giảm sẽ khiến cho bà bầu dễ mắc phải các bệnh nhiễm trùng khi mang thai. Điển hình như viêm họng, viêm amidan, cảm cúm, cảm lạnh…
Hơn nữa, hệ miễn dịch suy yếu còn làm tăng số lượng của vi khuẩn có hại trong khoang miệng. Đây là nguyên nhân gây ra các tình trạng viêm nha chu, ê buốt, đau nhức và chảy máu chân răng ở bà bầu. Ngay cả khi vệ sinh răng miệng đúng cách thì các tình trạng này vẫn diễn ra.
3. Thay đổi hormone khi mang thai
Khi hiện tượng thụ thai xảy ra thì cơ thể nữ giới sẽ sản sinh 1 lượng lớn hormone progesterone. Điều này giúp giữ bào thai ở trong tử cung. Ngoài ra, loại hormone này còn giúp thúc đẩy tuần hoàn máu, đảm bảo cho phôi thai nhận được dưỡng chất từ cơ thể mạnh.
Tuy nhiên, vấn đề gia tăng tuần hoàn máu 1 cách đột ngột sẽ khiến cho mô nướu và tổ chức quanh răng dễ bị sưng viêm và chảy máu. Chính vì vậy mà nhiều mẹ bầu mặc dù đã vệ sinh và chăm sóc răng miệng rất kỹ lưỡng nhưng vẫn bị viêm nha chu.
4. Thiếu hụt vi chất dinh dưỡng
Viêm nha chu ở bà bầu còn có thể xuất hiện do thiếu hụt các vi chất dinh dưỡng. Trong suốt thời kỳ mang thai, bà bầu cần bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho cả mẹ và bé. Trường hợp không chú ý ăn uống khoa học thì các bà bầu có thể bị thiếu hụt các loại vitamin và khoáng chất cần thiết.
Ngoài ảnh hưởng tới sức khỏe thì thiếu hụt các vi chất dinh dưỡng còn làm tăng nguy cơ bị viêm nha chu. Ngoài ra còn dễ gây chảy máu chân răng và sinh ra các vấn đề nha khoa khác.
Tình trạng viêm nha chu ở bà bầu thường liên quan chủ yếu đến sự thiếu hụt vitamin C và canxi. Cụ thể như sau:
– Vitamin C:
Vitamin C rất cần thiết cho quá trình sản sinh collagen rất quan trọng với công dụng liên kết da và các mô. Thiếu hụt vitamin C khiến cấu trúc của các tổ chức quanh răng trở nên lỏng lẻo, dễ bị hại khuẩn tấn công. Hơn nữa, thiếu vitamin C còn khiến bà bầu bị giảm sức đề kháng. Điều này cũng tạo cơ hội thuận lợi cho bệnh viêm nha chu kích hoạt.
– Canxi:
Trong thời kỳ mang thai, bà bầu rất dễ bị thiếu hụt canxi. Trong khi đây lại là khoáng chất rất quan trọng với xương và răng. Thiếu hụt canxi khiến cho răng suy yếu, chân răng lỏng lẻo, dễ bị tổn thương. Ngoài bị viêm nha chu thì thiếu hụt canxi còn khiến bà bầu dễ bị rụng tóc, gãy móng, loãng xương và đau nhức xương khớp.
5. Ảnh hưởng của bệnh tiểu đường thai kỳ
Bệnh tiểu đường cũng là một vấn đề sức khỏe rất dễ kích hoạt ở bà bầu. Bệnh lý này chính là 1 dạng rối loạn dung nạp glucose diễn ra trong thời kỳ mang thai. Nó gây ra rất nhiều ảnh hưởng xấu cho cả sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi.
Các chuyên gia cho biết, nồng độ đường huyết cao sẽ dễ khiến bà bầu mắc phải các vấn đề răng miệng. Nguyên nhân là do bệnh tiểu đường sẽ làm giảm sản xuất nước bọt. Trong đó, viêm nha chu là vấn đề mà rất nhiều bà bầu bị tiểu đường gặp phải.
6. Một số nguyên nhân khác
Ngoài các nguyên nhân được đề cập ở trên thì bà bầu bị viêm nha chu còn có thể xảy ra do nhiều yếu tố liên quan khác. Phải kể đến như:
– Ít uống nước:
Bà bầu cần bổ sung đủ từ 2 – 2.5 lít nước/ ngày để đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh. Riêng trường hợp đang dùng viên uống bổ sung sắt hay canxi thì bà bầu cần uống nhiều nước hơn. Nếu không nạp đủ nước cho cơ thể thì khoang miệng sẽ sản xuất ít nước bọt. Từ đó kích thích vi khuẩn có hại phát triển, tăng nguy cơ mắc bệnh viêm nha chu.
– Đánh răng quá mạnh:
Khi mang thai, răng và các tổ chức quanh răng có xu hướng nhạy cảm hơn so với lúc bình thường. Nếu bà bầu chải răng quá mạnh thì nướu răng có thể bị tổn thương. Từ đó tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây viêm nhiễm.
Ngoài ra, một số nguyên nhân khác như đang dùng răng giả, mắc các bệnh lý gây suy giảm miễn dịch, gia đình có tiền sử bị viêm nha chu, mang thai khi tuổi đã cao, khả năng hấp thu dinh dưỡng kém… cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm nha chu ở bà bầu.
Viêm nha chu ở bà bầu có nguy hiểm không?
Viêm nha chu là bệnh răng miệng tương đối phổ biến ở phụ nữ mang thai. Điều đặc biệt là ở đối tượng bà bầu thì tình trạng bệnh có thể diễn tiến dai dẳng hơn so với bình thường. Nguyên nhân là do sức đề kháng suy giảm và ảnh hưởng của hormone progesterone.
Tình trạng viêm nha chu thường xảy ra kể từ tháng thứ 2 của thai kỳ và kéo dài tới cả 6 tháng sau sinh. Bệnh lý này không đe dọa quá nhiều đến sức khỏe. Tuy nhiên triệu chứng của viêm nha chu lại gây nhiều khó khăn cho bà bầu khi ăn uống và sinh hoạt.
Trường hợp sớm can thiệp điều trị đúng cách thì bà bầu hoàn toàn có thể kiểm soát triệu chứng của bệnh. Đồng thời ngăn ngừa các phản ứng viêm lan rộng. Đến khi nội tiết tố ổn định thì bệnh sẽ có xu hướng tự thuyên giảm dần. Nhiều trường hợp không cần phải thăm khám và điều trị.
Tuy nhiên đa số các trường hợp bệnh viêm nha chu ở bà bầu rất dễ tiến triển xấu. Đặc biệt là khi mẹ bầu không nghiêm túc điều trị và chăm sóc răng miệng tốt. Một số trường hợp, hại khuẩn từ túi nha chu còn có thể xâm phạm vào máu và tiếp cận với thai nhi.
Nếu hại khuẩn tiếp cận đến thai nhi thì nhiều biến chứng nguy hiểm sẽ rất dễ phát sinh. Thậm chí có thể phá hủy màng thai. Từ đó gây ra nhiều hệ quả, ví dụ như tiền sản giật, sinh non hay bé sinh ra bị thiếu cân.
Ngoài ra, mẹ bầu bị viêm nha chu còn dễ gặp phải một số biến chứng sau sinh. Nhiễm trùng tổ chức quanh răng khiến mẹ bầu dễ mắc phải các bệnh tim mạch, xơ vữa động mạch, tiểu đường hay thậm chí là đột quỵ.
Cách điều trị bệnh viêm nha chu an toàn cho bà bầu
Bệnh viêm nha chu ở bà bầu cần được điều trị sớm để ngăn ngừa tiến triển nặng. Lúc này không chỉ tiềm ẩn nguy cơ mất răng mà còn gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng xấu đến sức khỏe thai kỳ.
Tùy thuộc vào mức độ của bệnh mà sẽ có các giải pháp điều trị phù hợp. Tuy nhiên bà bầu cần tập trung vào việc vệ sinh răng miệng sạch sẽ, ăn uống lành mạnh. Đồng thời có thể áp dụng các mẹo chữa tự nhiên và điều trị y tế khi cần thiết.
Dưới đây là một số cách điều trị viêm nha chu an toàn cho phụ nữ mang thai:
1. Vệ sinh răng miệng đúng cách
Tình trạng viêm nha chu nhẹ chỉ mới ảnh hưởng đến nướu răng thì có thể thuyên giảm sau khi thực hiện các biện pháp vệ sinh và chăm sóc răng miệng đúng cách. Với các trường hợp nặng thì vệ sinh răng miệng đúng cách cũng rất quan trọng với quá trình điều trị. Hơn nữa, yếu tố này còn giúp mẹ bầu giảm nguy cơ gặp phải các vấn đề nha khoa trong suốt thai kỳ.
Bà bầu cần chú ý các vấn đề sau đây khi vệ sinh và chăm sóc răng miệng:
- Chải răng đều đặn 2 lần mỗi ngày (1 lần vào buổi sáng khi thức dậy và 1 lần vào buổi tối trước khi đi ngủ). Ngoài ra, các bà bầu cũng có thể chải răng thêm 1 lần vào sau bữa trưa khoảng 30 phút. Chải răng đều đặn giúp làm sạch mảng bám, ngăn ngừa hại khuẩn phát triển quá mức.
- Tổ chức quanh răng và răng thường nhạy cảm hơn khi mang thai nên bà bầu cần chọn bàn chải có đầu lông mềm và kích thước nhỏ. Khi chải răng cần thao tác nhẹ nhàng để tránh gây tổn thương.
- Mẹ bầu có thể cân nhắc việc dùng máy tăm nước nếu thấy cần thiết. Nhất là có tiền sử bị sâu răng hay viêm nha chu trước khi mang thai.
- Có thể dùng chỉ nha khoa khoảng 1 – 2 lần/ ngày để có thể làm sạch kẽ răng và ngăn mảng bám hình thành.
- Sau từng bữa ăn, bà bầu nên dùng nước sạch súc miệng để tránh hình thành mảng bám. Ngoài ra có thể nhai kẹo gum không đường để hỗ trợ làm sạch thức ăn thừa. Đồng thời hạn chế sự phát triển của vi khuẩn có hại trong khoang miệng.
- Dùng nước muối pha loãng để súc miệng 1 – 2 lần/ ngày cũng là cách tốt giúp thai phụ làm sạch khoang miệng. Đồng thời làm giảm tình trạng viêm đỏ khi bị viêm nha chu.
2. Áp dụng các mẹo tự nhiên
Với các trường hợp bị viêm nha chu nhẹ thì bà bầu có thể áp dụng các mẹo chữa tự nhiên. Đây là giải pháp an toàn và rất dễ áp dụng. Ngoài làm giảm sưng đau thì các mẹo chữa tự nhiên sẽ giúp ngăn ngừa nhiễm trùng lan tỏa trên diện rộng. Bên cạnh đó còn có nhiều mẹo còn có tác dụng loại bỏ bớt mùi hôi khó chịu trong khoang miệng.
Bà bầu có thể tham khảo và áp dụng một số mẹo tự nhiên dưới đây:
– Chữa viêm nha chu ở bà bầu bằng mật ong:
Mật ong là nguyên liệu lành tính có chứa hàm lượng cao hoạt chất propolis với khả năng sát trùng và kháng khuẩn tự nhiên. Nhờ đó sẽ hỗ trợ cải thiện tình trạng sưng viêm, đau nhức. Đồng thời ức chế được nhiều vi khuẩn có hại trong khoang miệng.
- Chuẩn bị 1/2 thìa cà phê mật ong nguyên chất
- Vệ sinh răng miệng cho sạch rồi dùng mật ong thoa trực tiếp vào vùng tổn thương
- Để nguyên khoảng 15 phút rồi dùng nước ấm súc miệng lại cho sạch
- Với cách này bà bầu có thể thực hiện 2 – 3 lần/ ngày
– Đắp túi trà chữa viêm nha chu:
Túi trà có chứa nhiều thành phần hoạt chất phát huy tốt tác dụng chống viêm và kháng khuẩn. Trong đó có hoạt acid tannic giúp làm giảm đau nhức và viêm nhiễm. Hơn nữa túi trà còn giúp loại bỏ mùi hôi khó chịu và làm sạch khoang miệng dễ dàng hơn.
- Chuẩn bị 1 túi trà đem ủ vào nước sôi già vài ba phút
- Sau đó lấy túi trà ra và chờ cho tới khi nguội
- Sử dụng túi trà để đắp lên khu vực nướu răng bị sưng đau
- Giữ khoảng 5 – 7 phút rồi gỡ ra và súc miệng sơ qua bằng nước lọc
– Dùng nước cốt chanh chữa viêm nha chu ở bà bầu:
Nước cốt chanh có chứa hàm lượng acid citric rất dồi dào. Ngoài giúp làm sạch khoang miệng thì còn giúp sát khuẩn. Ngoài ra, hàm lượng vitamin C lớn trong nước cốt chanh còn ức chế các loại hại khuẩn tạo ra độ pH kiềm.
- Chuẩn bị 1 trái chanh tươi đem bổ đôi rồi vắt lấy nước cốt
- Thêm 1 ít muối biển vào và khuấy đều cho tan hết
- Thoa đều hỗn dịch này lên vùng bị tổn thương do viêm nha chu
- Giữ nguyên khoảng vài ba phút rồi dùng nước ấm súc miệng lại
3. Điều chỉnh chế độ ăn uống
Thiếu hụt vi chất cũng là nguyên nhân khiến bà bầu gặp phải tình trạng viêm nha chu. Ngoài ra, sự thiếu hụt vi chất còn gây suy giảm sức đề kháng và gián thiếp ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của thai nhi.
Để hỗ trợ điều trị bệnh viêm nha chu, bà bầu nên bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể. Thiết lập và duy trì chế độ ăn uống khoa học là rất cần thiết. Chú ý đến các vấn đề sau:
- Bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin C. Đặc biệt như quýt, bưởi, nho, dâu tây, lựu, táo, sơ ri… Vitamin C sẽ giúp mô nướu khỏe mạnh hơn. Từ đó hạn chế tình trạng nhiễm trùng và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
- Tăng cường bổ sung các thực phẩm chứa hàm lượng canxi cao. Điển hình như sữa, phô mai, tôm, cua, nghêu, sò, cá… Bởi khi mang thai, canxi là khoáng chất dễ bị thiếu hụt nhất. Tốt nhất nên tham khảo bác sĩ để được hướng dẫn bổ sung canxi dạng viên uống.
- Ngoài ra, bà bầu nên bổ sung thêm các loại thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, các chất chống oxy hóa và acid amin cho cơ thể. Đây là các thành phần thiết yếu hỗ trợ nâng cao hệ miễn dịch và giúp thai nhi phát triển khỏe mạnh.
4. Điều trị y tế
Bệnh viêm nha chu ở bà bầu nếu không phát hiện và can thiệp điều trị sớm thì sẽ tiến triển nặng dần theo thời gian. Ngoài gây ảnh hưởng tới sức khỏe răng miệng thì còn gián tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe thai kỳ.
Nếu tình trạng viêm nha chu không thuyên giảm khi áp dụng các biện pháp chăm sóc và điều trị tại nhà thì bà bầu nên thăm khám bác sĩ ngay. Bác sĩ thường sẽ chỉ định lấy cao răng và yêu cầu dùng 1 số loại nước súc miệng có công dụng kháng khuẩn và sát trùng.
Với các trường hợp nặng thì bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc kháng sinh tại chỗ hoặc đường uống. Tuy nhiên việc dùng các loại thuốc này cho bà bầu cần đặc biệt cẩn trọng để tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe thai kỳ. Còn nếu buộc phải tiến hành phẫu thuật thì tốt nhất bà bầu cần chờ khi sinh xong mới nên thực hiện.
Biện pháp phòng tránh viêm nha chu ở bà bầu
Như đã đề cập, bệnh viêm nha chu rất dễ gặp ở phụ nữ mang thai. Bởi vậy các bà bầu nên thực hiện tốt các biện pháp phòng tránh để bảo vệ tốt cho sức khỏe răng miệng nói riêng và sức khỏe thai kỳ nói chung.
Dưới đây là một số biện pháp phòng tránh bệnh viêm nha chu cho bà bầu:
- Chải răng đúng cách, ít nhất là 2 lần/ ngày. Nên dùng các sản phẩm kem đánh răng dành riêng cho bà bầu. Dùng bàn chải mềm và có mặt chải lưỡi để làm sạch lưỡi khi đánh răng. Tuyệt đối không chải răng với lực quá mạnh.
- Việc đánh răng mỗi ngày 2 lần sẽ là chưa đủ để bà bầu bảo vệ sức khỏe răng miệng. Bà bầu nên dùng chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng, ít nhất là 1 lần/ ngày.
- Ăn uống đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là bổ sung đầy đủ vitamin C và canxi cho cơ thể. Hạn chế ăn đồ ngọt hay các thực phẩm chứa nhiều acid khi đang mang thai.
- Khi mang thai mẹ bầu nên đi khám răng định kỳ. Nha sĩ sẽ yêu cầu làm sạch cao vôi răng nếu cần thiết. Thời điểm thích hợp nhất là trong khoảng tam cá nguyệt thứ hai của thai kỳ.
Bài viết đã tổng hợp những thông tin cần biết về bệnh viêm nha chu ở bà bầu. Lời khuyên cho các bà bầu là cần can thiệp điều trị kịp thời khi có dấu hiệu bị viêm nha chu. Đồng thời chú ý chăm sóc răng miệng đúng cách để hỗ trợ điều trị và phòng ngừa bệnh tái diễn.
Có thể bạn quan tâm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!