Đau Bụng Kinh: Nguyên Nhân, Vị Trí Đau Và Điều Cần Biết

Ngô Tú 0:16 - 31/05/2023

Đánh giá bài viết

5/5 - (1 bình chọn)

Đau bụng kinh là triệu chứng có thể xảy ra ở phụ nữ thuộc mọi độ tuổi khác nhau. Đây là tình trạng xuất hiện các cơn đau co thắt như chuột rút tại vùng bụng dưới do cơ chế sinh lý bên trong cơ thể. Các cơn đau nhức thường diễn ra ngắn dài hay nặng nhẹ còn tùy thuộc vào cơ địa và nguyên nhân của từng trường hợp cụ thể. Dưới đây là những thông tin cần biết về tình trạng đau bụng kinh chị em có thể tham khảo.

Đau bụng kinh khiến chị em cảm thấy rất khó chịu và chất lượng cuộc sống bị suy giảm vào những ngày này — Đau bụng kinh khiến chị em cảm thấy rất khó chịu và chất lượng cuộc sống bị suy giảm

Đau bụng kinh là gì? Đau ở vị trí nào?

Kinh nguyệt là một hiện tượng tự nhiên ở phụ nữ đang trong độ tuổi sinh sản và chúng xảy ra định kỳ hàng tháng để chuẩn bị cho việc thụ thai bên trong cơ thể. Đau bụng kinh nguyệt có thể hiểu là chứng thống kinh ở phụ nữ, đây là tình trạng xuất hiện các cơn đau co thắt liên hồi ở vùng bụng dưới vào những ngày hành kinh. Để giải thích nguyên nhân gây đau bụng kinh thì bạn phải hiểu được cơ chế của một chu kỳ kinh nguyệt.

Ở giai đoạn đầu của chu kỳ kinh nguyệt, tử cung sẽ hình thành một lớp niêm mạch mô máu mỏng để chuẩn bị đón nhận trứng từ buồng trứng rụng xuống. Nếu trứng này được thụ tinh và phát triển thành bào thai thì chu kỳ kinh nguyệt sẽ không xảy ra, còn ngược lại nếu trứng không được thụ tinh thì lớp niêm mạc chuẩn bị cho cho hợp tử làm tổ sẽ bong ra khỏi thành tử cung, lúc này tử cung sẽ tăng cường co bóp nhằm đẩy chúng ra khỏi cơ thể thông qua đường âm đạo. Việc tử cung co thắt để đẩy mô máu ra bên ngoài như vậy sẽ khiến cổ tử cung bị thiếu oxy một cách tạm thời và bắt đầu hình thành nên các cơn đau nhức.

Đau bụng kinh được y khoa chia thành 2 dạng khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau:

Đau bụng kinh nguyên phát: Thường xảy ra vào trước khi có kinh nguyệt do hàm lượng prostaglandins trong niêm mạc tử cung tăng cao, sau đó cơn đau sẽ nhanh chóng thuyên giảm vào những ngày tiếp theo. Cơn đau nguyên phát đa số sẽ bắt đầu vào kỳ kinh đầu tiên trong đời, sau đó thuyên giảm dần theo độ tuổi và sau khi sinh. Những trường hợp đau bụng kinh nguyên phát thường không nguy hiểm, bạn có thể cải thiện thông qua lối sống sinh hoạt và chế độ ăn uống hàng ngày.
Đau bụng kinh thứ phát: Đây là tình trạng đau bụng kinh xuất phát từ những rối loạn bên trong hệ thống sinh sản. Chúng thường xuất hiện khá muộn và theo thời gian thì tình trạng đau sẽ trở nên ngày càng nghiêm trọng. Cơn đau đa số sẽ xảy ra trước khi kỳ kinh nguyệt xuất hiện, cơn đau sẽ trở nên nghiêm trọng hơn khi đến ngày hành kinh và không biến mất sau đó.

Đau bụng kinh là tình trạng mà hầu hết các chị em đều gặp phải và dần biết mất sau khi sinh con. Tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người mà mức độ đau nhức do hành kinh gây ra sẽ có sự khác nhau. Thông thường, cơn đau bụng kinh sẽ kéo dài từ 2 – 3 ngày, chúng xuất hiện vào trước, trong và sau khi kết thúc kỳ hành kinh. Lúc này, ngoài triệu chứng đau nhức thì chị em còn phải đối mặt với tình trạng đau mỏi vùng lưng và đùi.

Chị em đang QUAN TÂM HÀNG ĐẦU

Suy giảm ham muốn nữ, mất cân bằng nội tiết tố, rối loạn tiền mãn kinh... khám ở đâu uy tín? Điều trị thế nào TRIỆT ĐỂ, AN TOÀN?

– Vị trí đau bụng kinh: Đau bụng kinh thường khởi phát ở vùng dưới, sau đó chúng nhanh chóng lan rộng sang các cơ quan xung quanh như vùng chậu, lưng dưới, đùi trong,…

Cơn đau bụng kinh thường khởi phát ở vùng bụng dưới, sau đó chúng lan rộng ra xung quanh

Đau bụng kinh có nguy hiểm không?

Đau bụng kinh là hiện tượng khá bình thường ở phụ nữ, chúng thường xuất hiện ở những trẻ mới dậy thì hoặc phụ nữ bước vào giai đoạn tiền mãn kinh. Chuyên gia cho biết, đây là phản ứng sinh lý bình thường của cơ thể. Nếu cơn đau chỉ xuất hiện âm ỉ và đúng vào thời kỳ hành kinh hay còn gọi là đau bụng kinh nguyên phát thì không đáng lo ngại. Tuy nhiên, tình trạng này sẽ khiến chị em cảm thấy khá khó chịu và gây ra nhiều bất tiện trong đời sống sinh hoạt hàng ngày. Bạn có thể cải thiện bằng cách điều chỉnh lại chế độ ăn uống và lối sống sinh hoạt của bản thân.

Còn nếu xuất hiện các cơn đau giống như đau bụng kinh nhưng không xảy ra vào thời kỳ hành kinh, cơn đau ở mức độ nghiêm trọng thậm chí là gây hôn mê thì đây là điều hết sức đáng lo ngại mà chị em không nên chủ quan. Nếu tình trạng này xuất hiện nhiều lần như vậy thì rất có thể là đau bụng kinh thứ phát do bệnh lý phụ khoa gây ra như lạc nội mạc tử cung, u nang buồng trứng,… Lúc này, bạn nên nhanh chóng đến gặp bác sĩ chuyên khoa tiến hành thăm khám, xác định chính xác bệnh lý và hướng dẫn điều trị đúng cách.

Nguyên nhân gây đau bụng kinh

Bác sĩ chuyên khoa cho biết, có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng đau bụng kinh, bạn cần phải nắm rõ những nguyên nhân này để có biện pháp phòng ngừa cũng như khắc phục hiệu quả nhất. Những nguyên nhân gây đau bụng kinh thường gặp nhất là:

Dị tật bẩm sinh: Những chị em sinh ra đã có tử cung ngả về phía sau hoặc phía trước sẽ khiến cho quá trình lưu thông bên trong cơ thể bị ảnh hưởng và hình thành nên những cơn đau bụng vào kỳ hành kinh.
Di truyền: Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra, những bà mẹ trước đây từng bị cơn đau bụng kinh hành hạ thì sinh con ra sẽ có nguy cơ bị đau bụng kinh là rất cao.
Chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau bụng kinh thường gặp nhất. Một số loại thực phẩm khiến cơn đau bụng kinh dễ hình thành là đồ cay nóng, đồ ăn quá lạnh, thuốc lá, ăn uống thiếu chất,…
Nội tiết tố thay đổi: Sự gia tăng bất thường của nồng độ progesterone và prostaglandin trong máu kích hoạt đến các cơn co cơ cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau bụng vào những ngày hành kinh ở chị em.

Lạc nội mạc tử cung là bệnh lý dẫn đến tình trạng đau bụng kinh dữ dội thường gặp nhất

Do bệnh phụ khoa: Đau bụng kinh cũng có thể xảy ra khi chị em mắc một số bệnh ký phụ khoa như lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung, viêm vùng chậu, u nang buồng trứng, u nang cơ tử cung,…
Môi trường: Môi trường cũng là một trong những yếu tố có thể kích hoạt các cơn đau bụng kinh xuất hiện. Những chị em sống trong môi trường bị ô nhiễm nặng nề thường có sức khỏe khá kém và có nguy cơ bị đau bụng kinh nhiều hơn những người khác.
Nguyên nhân khác: Ngoài những nguyên nhân phổ biến ở trên thì thì trạng đau bụng kinh cũng có thể xảy ra do chị em vận động mạnh hoặc để cơ thể bị nhiễm lạnh vào kỳ kinh nguyệt, tâm lý bất ổn, đặt vòng tránh thai, tử cung co thắt quá mạnh, hẹp chít cổ tử cung,…

Dấu hiệu nhận biết đau bụng kinh

Chuyên gia cho biết, triệu chứng đau bụng kinh thường sẽ có sự khác nhau ở những đối tượng khác nhau, tùy thuộc vào yếu tố cơ địa của mỗi người. Tuy nhiên, hầu hết khi đau bụng kinh các chị em đều phải đối mặt với các triệu chứng sau đây:

Xuất hiện cơn đau nhói, quặn thắt hoặc đau âm ỉ ở vùng bụng dưới, theo thời gian cơn đau này sẽ nhanh chóng lan rộng ra vùng xương mu, xương đùi và bẹn trong.
Cơn đau thường xảy ra nghiêm trọng vào 24 giờ đầu tiên khi hành kinh, đau kéo dài từ 2 – 3 ngày sau đó giảm dần.
Trong máu kinh có xuất hiện các cục máu đông, cảm thấy nặng bụng dưới và đầy bụng.
Cơ thể mệt mỏi, toát hết mồ hôi, tay chân bủn rủn, hoa mắt chóng mặt, tiêu chảy, nôn và buồn nôn
Ngực có dấu hiệu căng tức và hơi đau ở đầu ngực, xuất hiện các cơn đau nhức ở lưng và đầu.
Nổi nhiều mụn ở mặt và lưng hơn so với bình thường, tâm trạng thay đổi thất thường, trở nên dễ cáu gắt và nổi nóng.
Đau bụng kinh thứ phát sẽ kèm theo tình trạng kinh nguyệt không đều, khí hư có mùi hôi, đau khi quan hệ, xuất huyết âm đạo,…

Các cách chẩn đoán đau bụng kinh

Khi bị đau bụng kinh ở mức độ nghiêm trọng, các chị em nên thăm khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và có các biện pháp can thiệp phù hợp. Lúc này, bác sĩ chuyên khoa sẽ hỏi thăm bạn về tiền sử bệnh trước đó, kiểm tra các triệu chứng lâm sàng và thực hiện khám phụ khoa.

Thăm khám chuyên khoa để tìm ra nguyên nhân gây đau bụng kinh và bệnh lý liên quan

Việc tiến hành kiểm tra cơ quan sinh sản sẽ giúp bác sĩ quan sát được những bất thường bên trong cơ quan này. Nếu nghi ngờ bạn bị đau bụng kinh do một số rối loạn gây ra thì sẽ được chỉ định thực hiện thêm các xét nghiệm sau đây:

Siêu âm
Xét nghiệm hình ảnh (chụp X-quang, chụp CT, chụp MRI,…)
Nội soi ổ bụng

Dựa vào các kiểm tra ở trên bác sĩ sẽ chẩn đoán được chính xác nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau bụng kinh, từ đó mới có thể đưa ra phương án điều trị phù hợp với từng trường hợp bệnh giúp mang lại hiệu quả tốt nhất

Phương pháp chữa đau bụng kinh hiệu quả

Đau bụng kinh có nhiều mức độ và nguyên nhân gây ra bệnh khác nhau, tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể sẽ có các phương án điều trị phù hợp nhất. Thông thường, những trường hợp đau bụng kinh thứ phát sẽ được tiến hành điều trị chuyên khoa, còn những trường hợp đau bụng nguyên phát thì bạn có thể tiến hành cải thiện tại nhà bằng các mẹo dân gian hoặc thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt hàng ngày.

Điều trị theo y học hiện đại

Sau khi tiến hành thăm khám chuyên khoa, bác sĩ sẽ dựa vào kết quả thu được để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với từng trường hợp cụ thể. Chữa đau bụng kinh trong y học hiện đại thường được áp dụng nhất là dùng thuốc Tây y, còn những trường hợp đặc biệt nghiêm trọng hơn thì cần phải tiến hành can thiệp ngoại khoa bằng phương pháp phẫu thuật.

+ Dùng thuốc Tây y

Thông thường, những trường hợp bị đau bụng kinh nặng sẽ bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành kê đơn điều trị bằng thuốc Tây y nhằm giảm đau, giúp chị em cảm thấy dễ chịu hơn. Một số loại thuốc Tây thường được sử dụng để điều trị đau bụng kinh là:

Chữa đau bụng kinh bằng cách sử dụng thuốc Tây y theo đơn kê của bác sĩ chuyên khoa

Thuốc giảm đau thông thường paracetamol: có thể sử dụng tại nhà cho những trường hợp đau nhẹ.
Thuốc chống viêm không steroid như naproxen, ibuprofen, acid mefenamic,… giúp giảm đau và co thắt ở tử cung. Tuy nhiên, loại thuốc này lại chống chỉ định cho những người mắc bệnh lý về dạ dày, thận, gan,…
Thuốc tránh thai: Thuốc có tác dụng làm mỏng lớp niêm mạc tử cung và giảm nồng độ prostaglandin trong máu, từ đó cơn co thắt sẽ giảm và tránh được các cơn đau nghiêm trọng. Bạn có thể dùng thuốc dưới dạng tiêm, dán trên da hoặc đặt âm đạo.

Ở những trường hợp đau bụng kinh do bệnh lý thì bác sĩ sẽ tiến hành kê đơn thêm một số loại thuốc chuyên khoa để điều trị, giúp cải thiện tận gốc nguyên nhân gây ra bệnh.

+ Phẫu thuật

Những trường hợp đau bụng kinh do sự xuất hiện khối u hoặc lạc nội mạc tử cung thì sẽ được xem xét và chỉ định thực hiện phẫu thuật để cải thiện tình trạng bệnh. Cắt bỏ tử cung để tránh bị đau bụng kinh là phương pháp có thể áp dụng cho những trường hợp không có kế hoạch sinh con hoặc sau khi áp dụng các phương pháp điều trị khác nhưng không mang lại kết quả khả quan.

Điều trị bằng mẹo dân gian

Nếu bạn bị đau bụng kinh ở mức độ nhẹ, các cơn đau diễn ra một cách âm ỉ khó chịu làm chất lượng cuộc sống hàng ngày bị suy giảm thì bạn có thể cải thiện bằng các mẹo dân gian. Các mẹo này rất dễ thực hiện tại nhà và an toàn đối với sức khỏe nên bạn hoàn toàn có thể yên tâm. Dưới đây là một số mẹo dân gian chữa đau bụng kinh tại nhà và cách thực hiện chị em có thể tham khảo:

+ Đắp gừng tươi: Gừng tươi là dược liệu có tính ấm, khi đi vào cơ thể sẽ có tác dụng kích thích tuần hoàn máu bên trong cơ thể, điều hòa kinh nguyệt và đẩy lùi tình trạng đau bụng kinh một cách nhanh chóng.

Cách thực hiện:

Lấy 1 củ gừng tươi đem đi rửa sạch phần đất cát bám quanh rồi vớt ra để cho ráo nước.
Đem gừng tươi đi giã nát, cho miếng khăn mỏng sạch bọc lại rồi dùng để đặt lên vùng bụng dưới.
Để yên như vậy khoảng 5 – 7 phút cơn đau sẽ dần thuyên giảm, bạn có thể áp dụng cách này nhiều lần trong ngày mỗi khi cơn đau trở nên nghiêm trọng.

Cải thiện tình trạng đau bụng kinh tại nhà bằng cách đắp gừng tươi lên vùng bụng dưới

+ Ăn trứng gà và ngải cứu: Ngải cứu là vị thuốc dân gian được sử dụng để điều trị rất nhiều bệnh lý khác nhau, đặc biệt là chứng đau bụng kinh và rối loạn kinh nguyệt ở chị em phụ nữ. Cách giảm đau bụng kinh đơn giản nhất từ dược liệu này là hấp với trứng và sử dụng để ăn.

Cách thực hiện:

Chuẩn bị 1 nắm lá ngải cứu tươi đem đi rửa sạch sẽ bụi bẩn, sau đó vớt ra để cho ráo nước. Dùng dao thái nhỏ ngải cứu rồi trộn chung với một ít mật ong và 2 lòng đỏ trứng gà.
Đem hỗn hợp trên đi hấp cách thủy cho chín rồi sử dụng để ăn ngay khi còn nóng. Nêu sử dụng món ăn này vào những ngày đang hành kinh để có thể mang lại hiệu quả chữa bệnh tốt nhất.

+ Uống mật ong: Mật ong chứa rất nhiều hoạt chất có khả năng chống viêm mạnh mẽ vì thế chúng có khả năng giảm đau rất tốt. Đồng thời, đây còn là thực phẩm mang lại rất nhiều lợi ích cho cơ thể như tăng cường sức đề kháng và giảm bớt lượng máu kinh.

Cách thực hiện:

Lấy 1 thìa mật ong nguyên chất pha cùng với 1 cốc nước ấm hoặc một ly sữa ấm rồi sử dụng để uống ngay sau đó.
Nên áp dụng cách này vào buổi sáng của mỗi ngày hành kinh để có thể mang lại hiệu quả giảm đau bụng kinh tốt nhất.

Một số lưu ý khi bị đau bụng kinh

Để tránh cho các cơn đau bụng kinh trở nên nghiêm trọng và tạo thành nỗi ám ảnh thì khi tới kỳ hành kinh chị em cần phải lưu ý một số điều dưới đây:

Bạn có thể sử dụng biện pháp nhiệt trị liệu giúp cải thiện tình trạng đau bụng âm ỉ do hành kinh gây ra như chườm ấm, ngâm mình trong bồn tắm bằng nước ấm,…
Thực hiện massage vùng bụng giúp giảm co thắt tử cung, kích thích tuần hoàn máu, làm ấm bụng và giảm đau hiệu quả. Cách thực hiện rất đơn giản, bạn chỉ cần xoa tay cho ấm rồi nhẹ nhàng massage vùng đau nhức theo hình vòng tròn.
Chú ý vệ sinh vùng kín thật sạch sẽ bằng nước ấm hoặc dung dịch vệ sinh dịu nhẹ, tuyệt đối không được thụt rửa quá sâu vào bên trong âm đạo làm gia tăng nguy cơ viêm nhiễm phụ khoa.

Có các biện pháp giữ ấm cơ thể để tránh bị nhiễm lạnh vào những ngày đang hành kinh

Không nên tiếp xúc với nước lạnh, có các biện pháp giữ ấm cơ thể đặc biệt là vùng bụng, tránh để khí lạnh xâm nhập vào bên trong cơ thể ảnh hưởng đến quá trình tuần hoàn máu và khiến cơn đau trở nên tồi tệ hơn.
Thay băng vệ sinh 4 tiếng/lần để tránh gây viêm nhiễm vùng kín và gây ra các bệnh lý phụ khoa. Nếu thực hiện quan hệ tình dục vào ngày đèn đỏ nên chú ý sử dụng bao cao su để tránh gây viêm nhiễm cho cô bé.
Nên dành thời gian để nghĩ ngơi vào những ngày hành kinh, tuyệt đối không nên làm việc nặng nhọc làm gia tăng áp lực lên vùng cơ xương và khiến tình trạng đau nhức trở nên tồi tệ hơn.
Luôn giữ cho tinh thần thoải mái lạc quan, tránh bị căng thẳng và lo âu quá nhiều vì đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau bụng kinh.
Uống thật nhiều nước giúp điều hòa cơ thể, kích thích quá trình trao đổi chất và tuần hoàn máu, từ đó hạn chế được các cơn đau bụng kinh. Tốt nhất, bạn nên uống nước ấm và nói không với nước lạnh, nước đá.
Chú ý ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng để bồi bổ cho thể vào những ngày hành kinh. Nên tăng cường sử dụng các loại thực phẩm giàu vitamin E, acid béo omega-3, vitamin B và canxi giúp hỗ trợ giảm đau rất tốt.
Tuyệt đối tránh xa các loại thực phẩm khiến tình trạng đau trở nên tồi tệ hơn như đồ ăn mặn nhiều muối, đồ chiên xào nhiều chất béo, thực phẩm chế biến sẵn, đồ uống có cồn, thuốc lá, nước uống có gas, đồ ăn chế biến sẵn,…
Thực hiện vận động nhẹ nhàng trong kỳ kinh nguyệt giúp quá trình lưu thông máu diễn ra bên trong cơ thể tốt hơn như tập yoga, đi bộ,… Tuyệt đối không nên chơi thể thao hoặc thực hiện các bài tập vận động mạnh như gym, chạy bộ,…
Thăm khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần giúp kiểm tra sức khỏe của cơ quan sinh sản, sớm phát hiện các bệnh lý để tiến hành điều trị đúng cách. Tránh để lâu gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và khả năng sinh sản.

Trên đây là những thông tin cần biết về tình trạng đau bụng kinh được chúng tôi tổng hợp được, chị em có thể tham khảo để hiểu rõ hơn và có các biện pháp khắc phục hợp lý. Đau bụng kinh cũng có thể là dấu hiệu của nhiều căn bệnh phụ khoa nguy hiểm, khi gặp phải tình trạng này bạn không được chủ quan mà hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa tiến hành thăm khám, xác định nguyên nhân và hướng dẫn điều trị đúng cách.