Ho Là Gì? 7 Loại Thường Gặp, Dấu Hiệu Và Cách Điều Trị
Nội dung bài viết
Ho là triệu chứng rất dễ mắc phải khi gặp thời tiết thay đổi thất thường, môi trường ô nhiễm, hay các chất gây dị ứng… Ngoài ra, ho còn là triệu chứng của một số bệnh lý về đường hô hấp. Vậy bệnh ho là gì? nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị hiệu quả ra sao? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đến bạn đọc đầy đủ kiến thức bệnh và cách điều trị hiệu quả nhất.
Ho là gì?
Ho là một phản xạ có điều kiện của cơ thể để loại bỏ các chất xuất hiện tại đường hô hấp như các độc hại gây kích thích, chất nhầy, khói bụi, nấm mốc, phấn hoa… Mọi người cũng có thể ho để hắng giọng, một số bệnh lý sẽ gây ho thường xuyên hơn.
- Nó không phải là bệnh lý, nó chỉ là triệu chứng, phản xạ của cơ thể trước các tác nhân gây khó chịu ở cổ họng.
- Ho kéo dài dưới 3 tuần rồi khỏi, được gọi là ho cấp tính. Trong hầu hết trường hợp, ho sẽ hết hoặc giảm bớt trong 1-2 tuần.
- Những cơn ho kéo dài đến dưới 8 tuần rồi khỏi là ho bán cấp. Quá 8 tuần là ho mãn tính. Tình trạng này kéo dài thường gây đau ngực, mệt, chóng mặt,…. cho người bệnh.
- Nên đi khám ngay nếu bạn ho ra máu hoặc nếu bệnh không được cải thiện và ngày càng nghiêm trọng hơn.
Các loại ho thường gặp
Và khi tình trạng trên kéo dài dẫn đến các bệnh ho thường gặp như:
1. Bệnh ho gà
Bệnh ho gà là một bệnh nhiễm khuẩn cấp tính về đường hô hấp, bệnh gây ra do vi khuẩn ho gà. Vi khuẩn này xâm nhập cơ thể khiến người bệnh ho rũ rượi và thở rít như tiếng gà gáy.
Khi bị bệnh, người bệnh thường mang cảm giác mệt mỏi. Sau cơn ho bệnh nhân thường mặt đỏ, mắt sưng, môi tím,… Bệnh có lây nhiễm và lây chủ yếu qua đường hô hấp khi tiếp xúc trực tiếp nước bọt hoặc tiếp xúc qua đồ vật có chữa dịch tiết hô hấp của người bệnh.
Bệnh xuất hiện ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên trẻ dưới 1 tuổi, hệ miễn dịch yếu chưa tiêm đủ 3 mũi tiêm phòng bệnh tỷ lệ nhiễm cao hơn. Bệnh ho gà nếu không điều trị, để lâu ngày sẽ gây ra các biến chứng nguy hiểm như Viêm phế quản, viêm phế quản bội nhiễm, vỡ phế nang, tràn khí màng phổi, viêm màng não, nguy cơ tử vong cao.
2. Bệnh ho lao
Bệnh do vi khuẩn Mycobacterium Tuberculosis (MTB) gây nên và lây truyền qua đường hô hấp. Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao là người có hệ miễn dịch yếu, người đã tiếp xúc với người bị bệnh ho lao hoặc bị HIV, ung thư, tiểu đường,…
Khi mắc bệnh cần đi khám không để lâu dài sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm như: ho ra máu, tràn khí màng phổi, tràn dịch màng phổi, u nấm phổi… Bên cạnh đó mầm bệnh lây lan sang cơ quan khác như xương, tim, hệ thần kinh…
3. Ho ra máu
Đây là tình trạng khạc ra máu từ đường hô hấp khi ho, máu có bọt và máu đỏ tươi. Hiện tượng ho ra máu là một trong những biểu hiện của những bệnh lý như lao phổi, nhiễm trùng đường hô hấp, áp xe phổi, viêm phổi, ung thư phổi,…
Các triệu chứng ho khạc đờm dính máu tươi, lượng máu ít sau đó tăng lên, đau tức ngực, người mệt mỏi, chán ăn, có thể bị sốt, gây khó thở và giảm cân. Khi bị ho ra nhiều máu, hụt hơi, đau mệt mỏi cơ thể bạn nên đi khám bác sĩ để được điều trị kịp thời không biến chứng nặng hơn, nguy hiểm đến tính mạng.
4. Bệnh ho khan
Ho khan là hiện tượng không khạc ra đờm hoặc chất nhầy và kéo dài. Bệnh thường đi kèm với các triệu chứng như mất tiếng, sưng họng… Ho khan là triệu chứng của bệnh lý nhiễm khuẩn đường hô hấp, hen phế quản, cảm lạnh, viêm phế quản, viêm phổi… Bên cạnh đó không khí ô nhiễm, thời tiết thay đổi, khói thuốc lá cũng dẫn đến hiện tượng này.
Các cơn ho khan không nguy hiểm nhưng kéo dài gây ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt. Một số biến chứng nặng về đường hô hấp như viêm tai, viêm họng, viêm thanh quản, ung thư vòm họng có thể xảy ra nếu không điều trị.
5. Ho đờm
Ho có đờm là tình trạng cơ thể đẩy đờm ra khỏi hệ hô hấp. Đờm là chất dịch tiết bao gồm chất nhầy, hồng cầu, bạch cầu mủ, các chất độc xâm nhập đường hô hấp. Đây là triệu chứng của bệnh lý của nhiều bệnh như viêm họng, mũi, viêm phế quản, viêm phổi, hen phế quản, ….
Bệnh không nguy hiểm đến sức khỏe, nhưng không được điều trị đúng cách và dứt điểm sẽ gây ra biến chứng nghiêm trọng bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, bệnh lao phổi,…
6. Ho thanh khí phế quản
Ho thanh khí phế quản là biểu hiện của bệnh viêm thanh khí phế quản. Một số triệu chứng có thẻ đi kèm khàn giọng, cổ họng đau rát, chảy nước mũi hoặc sốt.
7. Ho tắc tiếng
Đây là hiện tượng ho dẫn đến khàn tiếng, mất giọng. Nguyên nhân chủ yếu là do dị ứng môi trường ô nhiễm, dị ứng thời tiết, nhiễm virus dẫn đến cảm lạnh, cảm cúm, sốt, viêm họng và gây ra hiện tượng khàn tiếng. Ngoài ra còn do một số bệnh lý liên quan đến đường hô hấp như hen suyễn, hen phế quản, viêm thanh quản, viêm họng, … .
Nguyên nhân gây bệnh ho là gì?
Những nguyên nhân gây ra hiện tượng ho là:
- Do viêm đường hô hấp trên: Viêm xoang, viêm họng, sưng viêm amidan,… với triệu chứng ho và xuất hiện đờm, đau rát họng
- Do viêm đường hô hấp dưới: Viêm phổi, viêm phế quản, lao phổi, ung thư phổi… gây ho có đờm, khó thở và sốt
- Do bệnh đường tiêu hóa: Phổ biến nhất là do trào ngược dạ dày thực quản dẫn đến nhiễm trùng đường hô hấp. Khi trào ngược dạ dày, axit dạ dày di chuyển lên trên vào thực quản, gây kích thích niêm mạc, ho kéo dài và cảm giác nóng rát ở ngực.
- Do môi trường: Môi trường ô nhiễm, thời tiết thay đổi thất thường kích thích niêm mạc đường hô hấp gây ra hiện tượng ho.
- Dị ứng: Chất kích thích như thuốc lá, phấn hoa, lông thú,…
- Tác dụng phụ của thuốc: Khi sử dụng thuốc như thuốc tăng huyết áp trong thời gian dài…. gây ho cho người bệnh.
Triệu chứng thường gặp khi bị ho
Một số triệu chứng đi kèm ho:
- Sốt
- Nhức mỏi cơ thể
- Buồn nôn
- Đau đầu
- Đổ mồ hôi đêm
- Sổ mũi, chảy nước mũi
- Đau rát họng, khan tiếng, tắc tiếng
- Đau tức ngực, bung
Trong trường hợp, người bệnh ho liên tục không giản sau 7 ngày, khó thở, thở gấp, sốt thì nên gặp bác sĩ để thăm khám và điều trị bệnh.
Bệnh ho có nguy hiểm không?
Khi người bệnh để tình trạng ho kéo dài diễn ra nhiều tuần không chữa trị, bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe và gây ra những biến chứng nguy hiểm như:
- Giấc ngủ thường xuyên bị gián đoạn, cơ thể mệt mỏi, suy nhược
- Ho nhiều cho người bệnh cảm giác buồn nôn
- Gây đau họng, khó thở, kém ăn
- Gây bệnh biến chứng nguy hiểm áp xe phổi, viêm phế quản, viêm phổi,….
- Nhiều trường hợp ho kéo dài cảnh báo bệnh ung thư phổi nguy hiểm
- Ho là biểu hiện của các bệnh lý nguy hiểm như ho gà, ho lao… cần điều trị sớm để tránh nguy hiểm đến tính mạng cũng như lây nhiễm bệnh.
- Đặc biệt ho ở trẻ em nếu không được điều trị sớm và đúng cách sẽ rất nguy hiểm tới sức khỏe của bé. Các biến chứng của bệnh ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ sau này.
Do đó khi thời gian ho kéo dài, các biểu hiện ngày càng nghiêm trọng, người bệnh cần phải đi thăm khám để có nhận biết nguyên và điều trị kịp thời.
Các biện pháp điều trị ho hiệu quả
Phụ thuộc vào cơ địa và tình trạng của bệnh mà bệnh nhân lựa chọn phương pháp phù hợp nhất. Bạn đọc có thể tham khảo cách điều trị dưới đây:
Ho uống thuốc gì theo Tây y?
Các loại thuốc trị ho cần thận trọng khi sử dụng. Căn cứ vào bệnh lý gặp phải mà bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Người bệnh tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định. Một số nhóm thuốc được sử dụng phổ biến gồm:
- Thuốc giảm ho: Các nhóm thuốc Neocodion, Codepect, Atussin, Rhumenol, thuốc có tác dụng giảm đau và ức chế trung tâm hô hấp. Các nhóm thuốc này chứa codein nên chỉ dành cho người lớn và trường hợp ho không có đờm. Không dùng trong trường hợp ho có đờm, người bệnh suy hô hấp, hen suyễn, trẻ em, phụ nữ có thai và cho con bú.
- Thuốc long đờm: Tác dụng làm loãng đờm tăng sự tiết dịch, dễ tống đờm ra khỏi cơ thể, bên cạnh đó bảo vệ niêm mạc, chống lại và loại bỏ những chất kích thích. Sử dụng thuốc như: Acodin, Terpincod, Passedyl, Terpi… Lưu ý thuốc long đờm không có tác dụng giảm ho.
- Thuốc kháng sinh: Một số thuốc kháng sinh như: amoxicillin, roxithromycin, penicillin… giúp tiêu diệt và hạn chế vi khuẩn gây bệnh, giảm cơn ho hiệu quả nhanh chóng
- Thuốc kháng viêm: Thuốc được sử dụng như Ibupprofene, diclophenac,… tác dụng giảm triệu chứng viêm sưng, đau cổ họng khi ho kéo dài, có đờm.
- Thuốc tiêu đờm: Giảm độ đặc quánh của đờm, loại bỏ đờm bằng phản xạ cơ thể dễ dàng hơn. Bệnh nhân có thể sử dụng thuốc tiêu đờm: Ambroxol, acetylcystein, bromhexin, carbocistein và erdosteine. Tuy nhiên khi sử dụng cần lưu ý những tác dụng phụ như buồn nôn, đau ngực, chóng mặt hoặc phát ban,…
- Ngoài ra, bạn có thể sử dụng viên ngậm, siro cũng tác dụng giảm cơn ho hiệu quả.
Trị ho bằng thuốc Đông Y
Trong Đông Y có nhiều bài thuốc ho, bên cạnh đó giúp thanh lọc cơ thể, tăng cường sức đề kháng. Người bệnh và bạn đọc có thể tham khảo bài thuốc Đông y dưới dây để lựa chọn phù hợp:
- Sử dụng quả la hán: Trong quả la hán có nhiều chất có khả năng kháng viêm, sát khuẩn cao giảm các cơn đau rát, chữa ho có đờm hiệu quả. Sử dụng quả la hán, tỳ bà, cát cánh, nam sa sâm sau đó sắc lên. Thêm một ít đường và hỗn hợp dùng uống 3 lần/ngày.
- Cây bách bộ: Cây có tác dụng ức chế các phản xạ làm giảm triệu chứng ho. Sử dụng 12g bách bộ, 8g cát cánh, 8g kinh giới, 6g cam thảo, 6g củ gừng tươi sắc lên và sử dụng khi còn nóng.
- Chữa ho từ cây kha tử: Cây kha tử trị viêm họng, khàn tiếng, ho lâu ngày. Bạn sử dụng 12g cát cánh, 10g kha tử, 8g cam thảo đem sắc lên và sử dụng mỗi ngày các triệu chứng sẽ thuyên giảm nhanh chóng
Mẹo trị ho theo dân gian
Mẹo dân gian là một trong những phương pháp được nhiều người bệnh tin dùng, sử dụng nguyên liệu từ thiên nhiên, đảm bảo an toàn, hiệu quả và không gây tác dụng phụ. Một số bài thuốc dân gian trị viêm họng hiệu quả:
- Lá hẹ: Trong lá hẹ có thành phần Allicin, giúp ức chế sự phát triển của vi khuẩn virus, giảm ho và tiêu đờm nhanh chóng. Bạn sử dụng lá hẹ kết hợp đường phèn hoặc mật ong chưng cách thủy sử dụng đều đặn 2 lần/ngày.
- Mật ong: Trong mật ong chứa thành phần tác dụng giảm nhanh các triệu chứng ho và đờm nhầy. Bạn có thể sử dụng mật ong nguyên chất hoặc kết hợp với thảo dược khác như chanh, gừng giấm táo giúp đẩy lùi các triệu chứng nhanh chóng hiệu quả.
- Gừng: Trong gừng có hoạt chất kháng viêm và kháng khuẩn cao nên điều trị nhiều bệnh về đường hô hấp, giúp giảm ho hiệu quả. Một trong những bài thuốc hiệu quả là kết hợp hoàn hảo của gừng và muối. Ngoài ra bạn có thể sử dụng gừng kết hợp với gừng với mật ong hoặc sử dụng gừng chanh tươi và lá hẹ.
Ho kiêng ăn gì và nên ăn gì?
Ngoài sử dụng thuốc người bệnh cần lưu ý về chế dinh dưỡng nên ăn gì và kiêng gì để bệnh mau khỏi và không biến chứng nguy hiểm.
Những thực phẩm người bệnh nên ăn:
- Thực phẩm dễ tiêu hóa, đầy đủ chất dinh dưỡng như súp, cháo canh
- Thực phẩm giàu vitamin C như cam, bưởi, táo, ổi giúp tăng cường sức đề kháng và loại bỏ những chất gây kích ứng cổ họng.
- Món ăn chứa tỏi, hành tây, tía tô giúp tiêu diệt các loại virus, vi khuẩn gây bệnh, giảm triệu chứng nhanh chóng
Những thực phẩm nên tránh như:
- Thực phẩm quá cay: Một số gia vị như ớt, tiêu, khiến viêm mạc họng bị sưng, viêm gây kích thích cổ họng và gia tăng các cơn ho.
- Thực phẩm chiên nướng: Những thực phẩm này làm cho tiêu hóa kém, tăng dịch đờm và khiến bệnh càng lâu khỏi
- Không sử dụng đồ uống có gas, bia rượu, hút thuốc lá,…
- Không sử dụng món ăn như lòng đỏ trứng, thịt gà cả da,… những thực phẩm này gây kích thích làm cho tình trạng ho kéo dài và tồi tệ hơn.
Cách phòng tránh bệnh ho và ngừa tái phát
Ngoài điều trị giúp bệnh nhanh khỏi, người bệnh cần lưu ý những điều sau để bệnh không tái phát như:
- Hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, khói thuốc lá, chất kích thích rượu bia hay chất gây dị ứng như phấn hoa, lông động vật,….
- Đeo khẩu trang khi ra ngoài môi trường
- Súc miệng, súc họng nước muối thường xuyên
- Tăng cường tập thể dục thể thao, tăng sức đề kháng và hệ miễn dịch cho cơ thể
- Chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể
- Thăm khám và điều trị theo chỉ định bác sĩ khi có dấu hiệu nặng
Hy vọng qua bài viết, giúp người bệnh hiểu rõ nguyên nhân gây ho, triệu chứng dấu hiệu nhận để có thể thăm khám và chọn phương pháp điều trị phù hợp với bản thân
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!