Tất cả các loại mụn hay gặp – Đặc điểm, cách xử lý
Mụn đầu đen, mụn bọc, mụn mủ hay mụn nang… là các loại mụn thường gặp trên da. Một số vô hại nhưng cũng có những loại mụn gây tổn thương nghiêm trọng cho da và để lại sẹo rỗ cùng vết thâm nếu không được điều trị tốt. Dưới đây là danh sách tất cả các loại mụn thường gặp cùng đặc điểm nhận biết và giải pháp xử lý đúng cách giúp nhanh chóng phục hồi cho làn da của bạn.
Tất cả các loại mụn thường gặp
Mụn được chia thành nhiều loại khác nhau. Chúng có thể gây viêm da hoặc không nhưng hầu hết đều tấn công chủ yếu lên mặt khiến cho bạn mất tự tin và trở nên kém sắc hơn. Việc nhanh chóng nhận diện được chính xác các loại mụn ngay từ khi chúng xuất hiện trên da sẽ giúp bạn lựa chọn được phương pháp điều trị hiệu quả và phù hợp từ sớm.
1. Mụn đầu đen
Mụn đầu đen được xếp vào nhóm các loại mụn trứng cá không viêm. Loại mụn này xuất hiện tập trung chủ yếu ở trên mặt, nhất là ở những nơi có nhiều tuyến bã nhờn như mũi, trá. Mụn đầu đen không gây tổn thương do da nhưng lại dễ tái phát và thường khiến vùng da bị mụn trở nên xỉn màu, mất thẩm mỹ.
Đặc điểm của mụn đầu đen:
- Nhân mụn nhỏ, mọc thành cụm trên da trông như những chấm nhỏ li ti
- Chân mụn nằm sâu trong lỗ chân lông hở, đầu còn lại do tiếp xúc với không khí nên bị quá trình oxy hóa biến chuyển thành màu đen
- Nơi bị mụn có cảm giác thô ráp, xù xì
- Vùng da xung quanh nhân mụn không có biểu hiện viêm đỏ và cũng không bị đau.
Cách xử lý:
Sử dụng miếng dán lột mụn là phương pháp được nhiều người lựa chọn để loại bỏ nhân mụn đầu đen. Tuy nhiên, bạn không nên thực hiện mỗi tuần 1 lần, tránh lạm dụng quá mức khiến lỗ chân lông bị tổn thương và giãn nở to
Trường hợp bị mụn đầu đen nhiều có thể sử dụng các loại kem bôi ngoài da chứa thành phần Salicylic Acid hay Benzoyl Peroxide. Chúng có tác dụng kháng khuẩn, làm sạch tế bào chết và dầu nhờn trên da, giúp lỗ chân lông được thông thoáng, từ đó ngăn ngừa mụn đầu đen tái phát trở lại.
2. Mụn mủ
Mụn mủ cũng là một trong các loại mụn thường gặp. Tổn thương xuất hiện trên da là những ở viêm nhiễm nông xảy ra khi vi khuẩn tấn công vào da. Bên trong mụn chứa nhiều mủ được bao bọc bên ngoài bằng một lớp da mỏng.
Mụn mủ thường xuất hiện ở những người có thói quen ăn đồ cay nóng, lạm dụng hóa mỹ phẩm, bị stress kéo dài hoặc vệ sinh da mặt không đúng cách. Loại mụn này được xếp vào nhóm mụn trứng cá viêm ở mức độ nặng. Nó gây tổn thương nghiêm trọng cho da và nếu không xử lý tốt có thể dẫn đến bội nhiễm vi khuẩn, để lại sẹo xấu cho da.
Đặc điểm của mụn mủ
- Nốt mụn có đường kính to, nổi rõ trên bề mặt da
- Khu vực da xung quanh chân mụn bị sưng, viêm đỏ
- Bên trong nốt mụn chứa nhiều dịch mủ có màu trắng hay vàng
- Do được bao bọc bằng một lớp da mỏng, mụn mủ rất dễ bị bể làm vi khuẩn có cơ hội lây lan ra các vùng da lành xung quanh.
Cách xử lý mụn mủ:
Các giải pháp tự nhiên như thoa nước cốt tỏi, đắp lá diếp cá, sử dụng mặt nạ nghệ… thường được nhiều người lựa chọn để trị mụn mủ tại nhà khi số lượng mụn không nhiều hoặc chỉ sưng viêm nhẹ.
Đối với các trường hợp bị mụn mủ với số lượng nhiều và gây tổn thương da nghiêm trọng, bác sĩ thường kê đơn thuốc kháng sinh phối hợp với một số loại thuốc khác như thuốc kháng viêm, thuốc giảm tiết dầu nhờn… Chúng được bào chế dưới dạng thuốc uống hoặc kem bôi ngoài da.
3. Mụn cóc
Mụn cóc có thể xuất hiện ở bất cứ vị trí nào trên cơ thể do virus HPV gây ra, thường gặp nhất là ở các ngón tay chân. Loại virus này có khả năng xâm nhập vào da thông qua các vết thương hở, qua ăn uống hoặc quan hệ tình dục. Chúng sống trú ẩn trong cơ thể từ 2 – 6 tháng và ảnh hưởng đến các mạch máu dẫn đến sự hình thành của các nốt mụn cứng trên bề mặt da.
Mụn cóc không gây hại nhưng nếu để lâu thì chân mụn sẽ ăn sâu vào trong da và phát triển to hơn về kích thước. Bạn có thể bị một hay nhiều mụn cóc cùng lúc. Loại mụn này nổi rõ trên bề mặt da và có hình dáng sần sùi khiến da trở nên mất thẩm mỹ.
Đặc điểm của mụn cóc:
- Ban đầu khi mới xuất hiện, mụn cóc chỉ là một chấm đen nhỏ xảy ra khi virus tác động làm máu trong các mạch máu nhỏ bị đông lại
- Theo thời gian, các nốt mụn càng trở nên dày cứng
- Mụn có màu tương đối giống với màu da, bên trong có thể nhìn thấy rõ nhiều sợi nhỏ
- Bề mặt nốt mụn gồ ghề
- Đầu mụn có thể nhú hẳn lên trên bề mặt da hoặc nằm ngang bằng so với da
- Mụn cóc có thể mọc dưới lòng bàn chân khiến bạn có cảm giác cộm và đau khi đi lại
- Một số trường hợp nổi mụn cóc ở môi hay lưỡi gây vướng víu và mất cảm giác ngon miệng khi ăn.
Cách xử lý mụn cóc:
Hiếm khi mụn cóc tự biến mất mà không cần điều trị. Trong hầu hết các trường hợp, nốt mụn có sẽ ngày càng lan rộng và có thể gia tăng về số lượng nếu không được xử lý đúng cách.
Nhiều người sử dụng dao lam hay kim để loại bỏ đi chân mụn. Tuy nhiên những hành động này lại vô tình làm tổn thương da, khiến da bị chảy máu và phát tán virus sang các vùng da lành xung quanh.
Để điều trị mụn cóc, bác sĩ thường chỉ định cho bệnh nhân dùng thuốc bôi có chứa axit Salicylic hoặc nito lỏng nhằm tiêu diệt HPV. Đối với các nốt mụn có gốc ăn sâu vào da, bác sĩ có thể cân nhắc đốt điện hoặc thực hiện tiểu phẫu để loại bỏ hoàn toàn chân mụn.
4. Mụn bọc
Trong số tất cả các loại mụn thì mụn bọc được xem là nỗi ám ảnh của nhiều người vì nó khá cứng đầu và dễ để lại di chứng trên da. Loại mụn này ảnh hưởng nhiều nhất đến lứa tuổi dậy thì. Nguyên nhân là do bị thay đổi nội tiết tố hoặc do da bị đổ nhiều dầu nhờn, vệ sinh da không sạch sẽ khiến cho vi khuẩn phát triển và gây ra mụn.
Đặc điểm của mụn bọc:
- Nốt mụn sưng to, cứng
- Nó có thể gây viêm đỏ cả một vùng da
- Chân mụn có thể ăn sâu vào trong các lớp da khiến cho da dễ bị sẹo lõm sau điều trị
- Khi mới xuất hiện, mụn bọc chỉ gây viêm đỏ da nhưng sau vài ngày có thể xuất hiện mủ bên trong
- Trường hợp bị vỡ, từ trong nốt mụn bọc có thể chảy ra nhiều mủ kèm lẫn với máu. Bề mặt da có thể để lại một lỗ sâu
- Mụn bọc có thể khiến da bị đau nhức, ngứa
Cách xử lý mụn bọc
Phương pháp điều trị mụn bọc được lựa chọn sẽ phụ thuộc phần lớn vào tình trạng mụn. Thông thường, các mẹo trị mụn tự nhiên sẽ không cho hiệu quả tốt đối với loại mụn cứng đầu này.
Bạn có thể cân nhắc sử dụng các loại kem bôi chứa hoạt chất kháng sinh, Benzoyl peroxyde hay dùng lưu huỳnh, Isotretinoin để trị mụn bọc. Một số trường hợp bị mụn nặng cần điều trị bằng phác đồ kháng sinh theo đường uống kết hợp với các loại thuốc bôi ngoài da.
5. Mụn cám
Mụn cám là mụn trứng cá dạng nhẹ. Chúng phát triển trong lỗ chân lông do có sự tích tụ quá nhiều của tế bào chết, chất nhờn cùng với bụi bẩn. Mụn cám không gây viêm da hay bất kỳ triệu chứng khó chịu nào khác nhưng các nốt mụn mọc tập trung nhiều tại một khu vực khiến khuôn mặt của bạn trở nên kém xinh.
Bất kỳ ai cũng có thể bị mụn cám. Loại mụn này thường bắt đầu xuất hiện ở một cá nhân vào tuổi dậy thì. Một số đối tượng bị mụn cám nhiều trong thời gian mang thai, sau sinh hoặc trong thời kỳ hành kinh do nội tiết tố thay đổi.
Mụn cám thường xuất hiện tập trung ở vị trí “mặt tiền” trên khuôn mặt, chẳng hạn như mũi, trán, cắm hay má. Chúng không gây hại sự hiện diện của mụn cám có thể khiến làn da của bạn kém mịn màng và mất thẩm mỹ.
Đặc điểm của mụn cám:
- Nhân mụn hình thành trong lỗ chân lông
- Nó thường mọc thành cụm hoặc rải rác trên da
- Mụn có màu trắng, hơi đục hoặc đôi khi ngả sang màu đen do bị oxy hóa.
Cách xử lý mụn cám:
Tương tự như mụn đầu đen, mụn cám có thể được xử lý bằng cách sử dụng gel hay miếng dán lột mụn. Tuy nhiên, những giải pháp này chỉ giúp tạm thời loại bỏ các nhân mụn hiện hữu, thậm chí nếu áp dụng kéo dài còn gây giãn nở lỗ chân lông. Sau một thời gian mụn cám vẫn có thể tái phát trở lại. Về mặt lâu dài, cần biết cách chăm sóc da mặt đúng cách, thường xuyên tẩy tế bào chết cho da và loại bỏ tác nhân gây mụn thì mới loại bỏ được triệt để mụn cám.
Đôi khi, bác sĩ có thể chỉ định thuốc điều hòa nội tiết tố hay các loại thuốc kháng khuẩn, chống viêm, giảm tiết dầu nhờn để điều trị mụn cám. Bao gồm các thuốc có tác dụng toàn thân hoặc thuốc điều trị tại chỗ như Clindamycin, Benzoyl peroxide, Minocycline hay Erythromycin…
6. Mụn nang
So với các loại mụn khác thì mụn nang ít gặp hơn nhưng lại có mức độ khá nghiêm trọng. Loại mụn này phát triển khi có nhiều bụi bẩn, chất bã nhờn, tế bào chết kết hợp với vi khuẩn gây viêm tắc lỗ chân lông. Sự xuất hiện của mụn nang không chỉ gây mất thẩm mỹ cho da mà còn khiến bạn gặp nhiều triệu chứng khó chịu, thời gian điều trị cũng kéo dài.
Đặc điểm của mụn nang:
- Mụn nổi từng cục riêng lẻ chứ không mọc từng cụm như các loại mụn khác
- Khi mới hình thành, nốt mụn khá cứng. Nó nổi rõ một cục to và gây sưng viêm trên bề mặt da.
- Bên trong nốt mụn có thể chứa mủ hoặc không
- Sau một thời gian phát triển, bên trong mụn xuất hiện nhiều dịch nên mụn nang sẽ trở nên mềm hơn
- Chân mụn gây tổn thương sâu trong da và khiến bạn bị đau nhức, khó chịu.
Cách xử lý mụn nang:
Nặn mụn là phương pháp tối kỵ đối với mụn nang. Việc sử dụng tay hay các công cụ nặn mụn có thể khiến da bị tổn thương, nhiễm trùng nghiêm trọng hơn.
Hiện nay, phương pháp được áp dụng phổ biến nhất trong điều trị mụn nang đó chính là sử dụng thuốc bác sĩ kê đơn. Các loại thuốc kháng viêm nhóm steroid hay cortison có thể giúp làm giảm hiện tượng sưng viêm, thu nhỏ nốt mụn nang. Tuy nhiên, nếu bị nhiễm trùng nặng thì bạn cần dùng đến thuốc kháng sinh.
7. Mụn ẩn
Tiếp theo trong danh sách các loại mụn thường gặp đó chính là mụn ẩn. Loại mụn này có nhân nằm sâu dưới da, không gây viêm nhưng khó loại bỏ và có thể khiến làn da trở nên sần sùi. Nguyên nhân gây mụn là do thay đổi nội tiết tố, vệ sinh da không sạch sẽ hoặc lạm dụng mỹ phẩm nhiều khiến lỗ chân lông bị bít kín.
Đặc điểm của mụn ẩn:
- Nhân mụn nằm ẩn sâu trong lớp da dày
- Quan sát bằng mắt thường có thể thấy hoặc không thấy được nhân mụn
- Nhân mụn thường có màu trắng ngà
- Mụn đầu trắng thường mọc tập trung thành mảng khiến bề mặt da trông sần sui2o, kém mịn màng.
Cách xử lý mụn ẩn
Mụn ẩn rất khó loại bỏ nếu chỉ áp dụng phương pháp nặn thông thường. Bạn cần xông hơi để lỗ chân lông giãn nở to để dễ dàng lấy đi nhân mụn bằng dụng cụ nặn. Tại bệnh viện, bác sĩ có thể kê đơn một số loại thuốc như Benzoyl peroxide, Axit alpha hydroxy, Lưu huỳnh (sulfur) hay các thuốc có tác dụng đẩy nhân mụn.
Tránh sử dụng tay tì đè mạnh vào da để nặn mụn khiến cho da bị tổn thương, chảy máu và nhiễm trùng.
Trên đây là các loại mụn thường gặp và cách xử lý thích hợp. Dù bị bất cứ loại mụn nào tấn công thì bạn cũng không nên xem nhẹ. Trong trường hợp không thể tự khắc phục mụn tại nhà bằng các mẹo tự nhiên thì nên nhanh chóng tìm đến các cơ sở y tế có chuyên khoa da liễu để được bác sĩ hướng dẫn cách điều trị hiệu quả.
Bạn nên tham khảo thêm
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!