Tàn nhang có di truyền không? Có chữa được không?

Tàn nhang là những đốm nâu nhỏ trên da, thường xuất hiện ở các vùng da tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Tuy nhiên di truyền cũng đóng một vai trò quan trọng đối với bệnh tàn nhang. Vậy bệnh tàn nhang có di truyền không và điều trị như thế nào? Người bệnh và bạn đọc có thể tham khảo một số

Tàn nhang có di truyền không?

Tàn nhang là những đốm nâu nhỏ trên da, thường xuất hiện ở những vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời. Trong hầu hết các trường hợp, tàn nhang không nghiêm trọng và không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh.

Các đốm tàn nhang hình thành do sản xuất quá nhiều hắc tố melanin, yếu tố tạo màu cho da và tóc. Nhìn chung, tàn nhang xuất hiện từ sự kích thích bức xạ tia cực tím (UV).

Có hai loại tàn nhang là đốm tàn nhang tự nhiên (ephelides) và nám tàn nhang do mặt trời (lentigines). Trong đó, ephelides là các đốm tàn nhang phổ biến nhất, phẳng, có màu nâu, hơi đỏ hoặc nâu nhạt. Loại tàn nhang này thường phổ biến ở người có làn da trắng và thường là do di truyền.

Theo các chuyên gia, di truyền học đóng vai trò hàng đầu trong các nguyên nhân gây bệnh tàn nhang. Tàn nhang chủ yếu dựa trên các loại melanin mà cơ thể tạo ra. Cơ thể có thể sản xuất hai loại melanin, được gọi là pheomelanin và eumelanin. Eumelanin bảo vệ da khỏi tia UV, nhưng pheomelanin thì khiến da nhạy cảm hơn với ánh sáng mặt trời.

Di truyền hay chủng tộc (màu da) là một trong những yếu tố quan trọng nhất có thể hình thành tàn nhang. Xu hướng tàn nhang thường được di truyền ở những người có làn da trắng hoặc những người tóc vàng và đỏ. Ngoài ra, những người có sắc tố da sẫm màu thường ít có làn da bị tàn nhang.

Nhiều nghiên cứu cho biết các cặp anh chị em sinh đôi, bao gồm các cặp sinh đôi cùng trứng và khác trứng, thường có sự giống nhau về tổng số tàn nhang trên cơ thể. Những nghiên cứu này cho thấy sự xuất hiện của tàn nhang bị ảnh hưởng bởi yếu tố di truyền. Một số gen có liên quan đến tàn nhang bao gồm MC1R, IRF4. ASIP, TYR và BNC2.

Do đó, về vấn đề tàn nhang có di truyền không, các chuyên gia cho biết, di truyền là nguyên nhân chính và quan trọng nhất có thể dẫn đến tàn nhang.

Tàn nhang có chữa được không?

Tàn nhang thường vô hại, không nguy hiểm và không cần điều trị. Tuy nhiên đối với những người muốn làm đều màu da và loại bỏ các đốm tàn nhang, bác sĩ có thể chỉ định nhiều phương pháp khắc nhau để làm sáng màu da.

Thông thường, điều trị tàn nhang cần kết hợp nhiều phương pháp điều trị để đạt hiệu quả tốt nhất. Tuy nhiên không phải tất cả mọi người đều có thể cải thiện các triệu chứng tàn nhang. Bên cạnh đó, tàn nhang cũng có thể tái phát nhiều lần nếu người bệnh tiếp tục tiếp xúc với các tia UV.

Ngoài ra, các chuyên gia cho biết, rất khó để điều trị tàn nhang một cách hoàn toàn. Các phương pháp tẩy trắng da hoặc điều trị tàn nhang bằng laser có thể mang lại hiệu quả tốt, tuy nhiên các biện pháp này có thể có chi phí cao và tiềm ẩn một số rủi ro. Do đó, nếu cần điều trị tàn nhang người bệnh nên đến bệnh viện để được hướng dẫn cụ thể.

Các biện pháp điều trị tàn nhang

Tàn nhang là các đốm nâu nhạt trên da, được hình thành các cụm tế bào da có chứa sắc tố melanin. Tàn nhang không gây đau đớn và không dẫn đến các rủi ro nghiêm trọng. Không ai sinh ra với tàn nhang, mặc dù tàn nhang có thể do di truyền. Các đốm tàn nhang được kích thích bằng ánh nắng mặt trời, do đó nếu muốn điều trị và loại bỏ tàn nhang, người bệnh có thể tham khảo một số biện pháp như:

1. Sử dụng kem chống nắng

Các loại kem chống nắng không điều trị các loại tàn nhang hiện có, tuy nhiên có thể ngăn ngừa hình thành các nốt tàn nhang mới. Thoa kem chống nắng mỗi ngày, kể cả khi trời không nắng có thể hỗ trợ ngăn ngừa hình thành tàn nhang hiệu quả.

Để ngăn ngừa tàn nhang, các chuyên gia da liễu khuyến cáo như sau:

• Kem chống nắng nên có chỉ số SPF 30 hoặc cao hơn
• Bôi kem chống nắng ít nhất 15 phút trước khi ra ngoài trời
• Bôi lại kem chống nắng sau mỗi 2 giờ và ngay sau khi bơi hoặc đổ nhiều mồ hôi

2. Áp lạnh điều trị tàn nhang

Áp lạnh là phẫu thuật sử dụng nhiệt độ cực lạnh ở dạng nitơ lỏng để đóng băng và loại bỏ các tế bào da bất thường.

Áp lạnh nitơ lỏng điều trị tàn nhang thường an toàn, không cần gây mê và có thời gian phục hồi nhanh. Tuy nhiên, phẫu thuật này có thể dẫn đến một số tác dụng phụ tiềm ẩn bao gồm giảm sắc tố da, chảy máu hoặc phồng rộp tại vị trí phẫu thuật.

Bên cạnh đó, mặc dù rất hiếm khi xảy ra, những áp lạnh nitơ lỏng có thể dẫn đến hình thành sẹo.

3. Điều trị tàn nhang với laser

Điều trị tàn nhang bằng laser sử dụng các xung ánh sáng tập trung, cường độ cao để nhắm vào các vùng da tàn nhang. Có nhiều loại laser khác nhau có tác dụng điều trị tàn nhang. Theo các nghiên cứu, điều trị tàn nhang bằng laser có thể làm sáng hơn 50% tàn nhang ở 62% người bệnh.

Điều trị tàn nhang với laser thường an toàn, ít nguy cơ để lại sẹo. Tuy nhiên, đôi khi laser có thể dẫn đến một số tác dụng phụ, chẳng hạn như:

• Ngứa da
• Sưng tấy
• Đỏ da
• Bong tróc da
• Nhiễm trùng
• Thay đổi màu da

Ngoài ra, có thể mất khoảng 2 tuần để hồi phục sau khi điều trị laser. Bên cạnh đó, điều trị laser cần được thực hiện nhiều lần để đạt hiệu quả tốt nhất.

4. Sản phẩm điều trị tàn nhang tại chỗ

Có một số loại kem làm mờ, hay còn gọi là kem tẩy trắng tàn nhang, có thể được chỉ định để điều trị tàn nhang. Các loại kem này thường có chứa hydroquinone, một thành phần được cho là có thể ngăn chặn quá trình sản xuất melanin và làm sáng vùng da cần điều trị.

Mặc dù kem hydroquinone được cho là an toàn, những có thể dẫn đến một số rủi ro bao gồm:

• Viêm da
• Khô da
• Nóng rát
• Hình thành các vùng da phồng rộp
• Thay đổi màu da

5. Kem retinoid tại chỗ

Kem retinoid là một dẫn xuất vitamin A được sử dụng để điều trị mụn trứng cá. Bên cạnh đó, retinoid cũng được dùng để cải thiện làn da bị tổn thương do ánh sáng mặt trời và làm sáng các đốm da tàn nhang. Theo một số nghiên cứu, kem retinoid tại chỗ bảo vệ da bằng cách hấp thụ các bức xạ tia cực tím B. Điều này có thể giúp ngăn ngừa hình thành các nốt tàn nhang mới.

Hầu hết các loại kem retinoid tại chỗ điều trị tàn nhang thường có sẵn và không cần kê đơn. Các tác dụng phụ phổ biến bao gồm:

• Gây đỏ da
• Khô hoặc kích ứng da
• Bong tróc da
• Khiến da trở nên nhạy cảm và dễ bị tổn thương

6. Peel da hóa chất

Peel da là một phương pháp tẩy tế bào da chết bằng hóa chất hóa học và làm bong tróc các vùng da bị tổn thương. Để loại bỏ tàn nhang, bác sĩ có thể chỉ định peel da với các sản phẩm có chứa axit glycolic hoặc axit trichloroacetic. Sau khi làm bong lớp da chết trên cùng, da mới sẽ được ra.

Peel da được xem là một phương pháp điều trị tàn nhang, mụn trứng cá và sẹo thâm mụn hiệu quả. Tuy nhiên, phương pháp này có thể dẫn đến một số tác dụng phụ bao gồm:

• Châm chích da
• Bong tróc da
• Kích ứng hoặc đỏ da
• Đóng vảy da
• Sưng tấy hoặc đau đớn

Theo các chuyên gia, các tổn thương da sau khi peel da có thể mất khoảng 2 tuần để phục hồi. Người bệnh cần phải thoa thuốc mỡ hàng ngày, sử dụng thuốc kháng virus theo toa trong 2 tuần và tránh ánh nắng mặt trời cho đến khi da lành hoàn toàn.

7. Các phương pháp tự nhiên điều trị tàn nhang

Bên cạnh các liệu pháp y tế, có mộ số liệu pháp tự nhiên được sử dụng để loại bỏ tàn nhang. Mặc dù không được khoa học chứng minh, tuy nhiên hầu hết các phương pháp tự nhiên không gây hại và có thể hỗ trợ làm đều màu da.

Cụ thể, để điều trị tàn nhang, người bệnh có thể tham khảo các biện pháp như:

• Mật ong: Mật ong có thể kết hợp với muối hoặc đường để hỗ trợ tẩy tế bào da chết. Bên cạnh đó, mật ong có thể hỗ trợ làm đều màu da và làm mờ vết nám.
• Nước chanh: Sử dụng bông gòn thấm trực tiếp lên nước cốt chanh và thoa lên da, để yên trong 5 – 10 phút sau đó rửa sạch với nước ấm. Nước chanh được cho là có tác dụng làm sáng da và làm mờ các nốt tàn nhang.
• Sữa: Thoa sữa trực tiếp lên da và giữ yên trong 10 phút sau đó rửa sạch bằng nước ấm. Bạn cũng có thể kết hợp sữa với bột yến mạch để tạo thành mặt nạ làm sáng và đều màu da.
• Sữa chua: Thoa trực tiếp sữa chua lên da và để yên trong vài phút để điều trị tàn nhang. Sữa chua có chứa axit lactic, có khả năng làm sáng các nốt tàn nhang.
• Hành tây: Chà xát hành tây lên da, sau đó rửa sạch da với nước ấm. Hành tây có thể hoạt động như một chất tẩy tế bào da chết và làm sáng các nốt tàn nhang, hoặc các vết thâm mụn.

Hầu hết các biện pháp tự nhiên an toàn cho mọi người khi áp dụng đúng cách. Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy châm chích da hoặc xuất hiện các dấu hiệu không mong muốn, bạn nên ngừng biện pháp điều trị.

Tàn nhang khi nào cần đến bệnh viện?

Tàn nhang là một tình trạng di truyền không nghiêm trọng và khó điều trị dứt điểm. Tàn nhang không phải ung thư nhưng việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ ung thư da.

Ung thư da là các khối u hắc tố ác tính và thường phổ biến ở người có làn da trắng hoặc bị tàn nhang. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo, mọi người nên đến bệnh viện nếu tàn nhanh hoặc các vết nám da xuất hiện các dấu hiệu như:

• Ngứa
• Chảy máu
• Thay đổi hình dạng
• Trông khác với vùng da hoặc các đốm tàn nhang xung quanh
• Phát triển lớn theo thời gian

Tàn nhang là các tổn thương da vô hại do di truyền và tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Những người bị tàn nhang cần có kế hoạch chăm sóc da phù hợp và cần tránh ánh nắng mặt trời thường xuyên. Bên canh đó, nếu có bất cứ lo lắng hoắc các dấu hiệu nghiêm trọng nào, người bệnh nên đến bệnh viện và trao đổi với bác sĩ chuyên môn để được hướng dẫn cụ thể.

Tham khảo thêm: 9+ cách trị tàn nhang trên mặt nhanh, da sáng đẹp