Các Bệnh Về Đại Tràng Thường Gặp Và Cách Nhận Biết
Các bệnh lý về đại tràng như viêm đại tràng, hội chứng ruột kích thích, polyp đại tràng,… có xu hướng ngày càng gia tăng do thói quen ăn uống và sinh hoạt thiếu khoa học của mỗi người. Những bệnh này nếu không được điều trị đúng cách sẽ gây tổn thương kéo dài, suy giảm chức năng của hệ tiêu hóa và nguy cơ gây ra các biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng huyết, ung thư, thậm chí là tử vong.
Các bệnh về đại tràng thường gặp và cách nhận biết
Đại tràng là cơ quan cuối cùng của hệ tiêu hóa có chức năng chính là chứa các chất cặn bã từ ruột non thải ra, phân hủy chúng thành phân và đưa ra ngoài cơ thể. Chính vì vậy, đây là môi trường lý tưởng cho các vi sinh vật gây hại sinh sôi và phát triển, từ đó gây ra nhiều bệnh lý khác nhau.
Việc nắm rõ thông tin về các bệnh lý ở đại tràng sẽ giúp ích cho bạn trong việc nhận biết và có các biện pháp thăm khám phù hợp khi bệnh mới phát triển ở giai đoạn sớm. Dưới đây là một số bệnh lý về đại tràng thường gặp và dấu hiệu nhận biết bạn có thể tham khảo:
Viêm đại tràng
Viêm đại tràng là bệnh lý về cơ quan đại tràng thường gặp nhất. Đây là thuật ngữ mô tả lớp niêm mạc lót bên trong đại tràng bị tổn thương gây viêm loét, tùy thuộc vào mức độ bệnh trạng của mỗi người mà các tổn thương này có thể khu trú hoặc lan tỏa rộng. Viêm đại tràng khi mới hình thành sẽ phát triển ở giai đoạn cấp tính, nếu người bệnh không tiến hành điều trị đúng cách sẽ khiến lớp niêm mạc bị tổn thương nghiêm trọng, chuyển biến sang giai đoạn mãn tính và gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm khác.
Chuyên gia cho biết, bệnh có thể khởi phát do rất nhiều nguyên nhân như nhiễm độc hoặc nhiễm khuẩn thức ăn, mắc các bệnh tự miễn, tác dụng phụ của thuốc kháng sinh, căng thẳng kéo dài,… Một số triệu chứng của bệnh viêm đại tràng cấp và mãn tính người bệnh có thể dễ dàng nhận biết là:
– Giai đoạn cấp tính:
- Đau bụng, thường là cơn đau quặn xuất hiện theo từng cơn
- Tiêu chảy, phân lỏng, đi ngoài ra máu và đau rát ở vùng hậu môn
- Chán ăn, cơ thể luôn trong trạng thái mệt mỏi
– Giai đoạn mãn tính:
- Đau bụng theo từng cơn
- Đi đại tiện nhiều lần trong ngày
- Tình trạng táo bón và tiêu chảy xảy ra bất thường
- Phân có chất nhầy và mùi hôi tanh
- Cơ thể mệt mỏi, suy nhược
Xuất huyết đại tràng
Bệnh xảy ra khi những tổn thương ở niêm mạc đại tràng trở nên ngày càng nghiêm trọng hơn do không được điều trị đúng cách. Lúc này, vùng niêm mạc tổn thương sẽ có bị sưng viêm gây giãn nở mạch máu và chảy máu. Một số triệu chứng của bệnh xuất huyết đại tràng mà người bệnh cần lưu ý là:
- Xuất hiện cơn đau quặn bụng theo từng cơn, vị trí đau thường cố định tại một chỗ và lan tỏa dọc theo khung của đại tràng. Cơn đau sẽ diễn ra kéo dài nếu người bệnh bị căng thẳng thần kinh hoặc lo lắng.
- Rối loạn tiêu hóa, gây căng tức, chướng bụng và đầy hơi rất khó chịu.
- Đi ngoài bất thường, tiêu chảy xen lẫn với táo bón, phân nhầy.
- Người luôn mệt mỏi, hoa mắt, nôn kèm theo máu.
Đây là bệnh lý rất nguy hiểm ở đại tràng, có thể gây ra các biến chứng như thủng đại tràng, chảy máu nhiều, phình giãn đại tràng,… Vì vậy, người bệnh tuyệt đối không được chủ quan trong việc điều trị để đến tránh ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Viêm đại tràng co thắt
Viêm đại tràng co thắt còn được biết đến với cái tên khác là hội chứng ruột kích thích hay rối loạn chức năng đại tràng. Bệnh khởi phát do đại tràng bị rối loạn chức năng, quá trình nhu động ruột diễn ra một cách bất thường và hình thành nên các cơ đau dữ dội. Viêm đại tràng co thắt hay xảy ra ở những người thường xuyên bị căng thẳng thần kinh, thói quen ăn uống và sinh hoạt thiếu khoa học, rối loạn nhu động tiêu hóa,…
Các triệu chứng của bệnh viêm đại tràng co thắt khiến người bệnh rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý về đường tiêu hóa khác, tuy nhiên bệnh cũng có một số triệu chứng đặc trưng mà người bệnh có thể phân biệt sau đây:
- Xuất hiện cơn đau âm ỉ cho đến quặn thắt ở vùng mạn sườn và bụng dưới rốn
- Chướng bụng, đầy hơi
- Rối loạn đại tiện với triệu chứng như đi ngoài nhiều, tiêu chảy và táo bón xảy ra xen kẽ nhau, phân lẫn chất nhầy có mùi hôi rất khó chịu
- Căng thẳng mệt mỏi, luôn lo lắng, tim đập nhanh, mất ngủ
- Chán ăn, gầy sút cân, người xanh xao, suy nhược cơ thể
Viêm đại tràng co thắt nếu diễn ra kéo dài mà không được điều trị sẽ khiến phân bị tích tụ trong ruột, gia tăng nguy cơ nhiễm trùng ở cơ quan này và có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy, khi thấy bản thân có các triệu chứng ở trên thì bạn nên đến gặp bác sĩ thăm khám để được hướng dẫn điều trị đúng cách.
Viêm đại tràng giả mạc
Viêm đại tràng giả mạc hay còn gọi là tiêu chảy do vi khuẩn Clostridium difficile gây ra. Chủng vi khuẩn này tồn tại trong đường ruột chúng ta ở mức an toàn, khi gặp phải điều kiện phù hợp chúng sẽ sinh sôi mạnh mẽ, tiết ra nhiều độc tố gây hỏng đại tràng và hình thành bệnh. Nguyên nhân chính gây ra bệnh là do tác dụng phụ của một số loại kháng sinh như Fluoroquinolones, Penicillin, Cephalosporin,… Khi mắc phải căn bệnh này người bệnh sẽ có các triệu chứng đặc trưng sau đây:
- Xuất hiện cơn đau quặn bụng
- Tiêu chảy kéo dài, phân có nhầy và mủ
- Cơ thể bị sốt nhẹ và mất nước
- Buồn nôn
Thông thường, các triệu chứng của bệnh viêm đại tràng giả mạc sẽ xuất hiện sau 5 – 10 ngày dùng kháng sinh. Nếu người bệnh không có các biện pháp can thiệp và tiến hành điều trị đúng cách sẽ gây ra biến chứng nhiễm trùng máu rất nguy hiểm.
Viêm đại tràng thiếu máu cục bộ
Viêm đại tràng thiếu máu cục bộ là tình trạng đại tràng bị viêm nhiễm do không được cung cấp đủ máu gây thiếu oxy ở mô. Bệnh thường xảy ra khi ruột già bị tắc nghẽn do xuất hiện máu đông, xơ vữa mạch máu tại chỗ, rối loạn chuyển hóa máu, nhiễm trùng ổ bụng,… Điều này khiến lượng máu lưu thông đến cơ quan này bị giảm đi một cách đột ngột. Bạn có thể dễ dàng nhận biết căn bệnh này thông qua các triệu chứng điển hình sau đây:
- Xuất hiện các cơn đau đột ngột, đau theo từng cơn và có xu hướng ngày càng nặng
- Đại tiểu tiện nhiều lần, đại tiện phân lỏng có màu đỏ hoặc nâu đỏ
- Buồn nôn và nôn kéo dài
- Co cứng ruột, đầy hơi, chướng bụng
- Sụt cân một cách bất thường
Đây là bệnh lý cấp tính có mức độ tiến triển nhanh và rất nguy hiểm, nếu người bệnh không đến bệnh viện cấp cứu kịp thời có thể dẫn đến hoại tử đại tràng và đe dọa đến tính mạng của người bệnh.
Bệnh Corhn
Corhn hay còn được gọi là viêm đường ruột gây ảnh hưởng trực tiếp đến đại tràng. Chuyên gia cho biết, bệnh thường xảy ra do yếu tố di truyền hoặc gặp các vấn đề về hệ thống miễn dịch, nếu người bệnh bị căng thẳng hoặc có chế độ ăn kiêng khắc nghiệt sẽ khiến cho tình trạng bệnh trở nên nặng hơn.
Đây là căn bệnh gây viêm nhiễm lan rộng và ăn sâu vào trong các lớp mô của đường ruột. Vì thế chúng có mức độ nghiêm trọng hơn rất nhiều so với căn bệnh viêm đại tràng thông thường. Bạn có thể nhận biết bệnh ở giai đoạn sớm thông qua các dấu hiệu sau đây:
- Đau bụng, đau gần và xung quanh hậu môn
- Sụt cân bất thường, chán ăn và ăn không ngon
- Tiêu chảy, máu lẫn trong phân
- Loét miệng, sốt, chuột rút
Ở những trường mắc bệnh Corhn lâu năm, bệnh đã tiến triển sáng mức độ nặng sẽ gây ra một số triệu chứng khác như:
- Viêm da, viêm mắt và viêm khớp
- Viêm gan, viêm đường ống mật
- Trẻ em ở tuổi dậy thì sẽ chậm phát triển đặc tính sinh dục
Corhn là bệnh lý nguy hiểm dễ gây ra các biến chứng như tắc ruột, loét ruột, suy dinh dưỡng, thiếu máu, nguy cơ ung thư,… Hiện nay y học vẫn chưa tìm ra được phương pháp điều trị dứt điểm căn bệnh này, tuy nhiên nếu người bệnh có các biện pháp chăm sóc và điều trị đúng cách sẽ khiến các triệu chứng của bệnh thuyên giảm một cách đáng kể, mang lại hiệu quả lâu dài.
Xoắn đại tràng
Xoắn đại tràng là tình trạng đường ruột bị xoắn lại, thường gặp ở đại tràng sigma và manh tràng. Bệnh sẽ gây tắc nghẽn và thiếu máu cục bộ ở ruột, nguy cơ dẫn đến thủng đại tràng và hoại tử rất nguy hiểm. Một số nguyên nhân gây ra bệnh là bẩm sinh, táo bón lâu ngày, nằm một chỗ trong thời gian dài, mắc bệnh tâm thần, hệ quả của một số bệnh lý khác,… Khi bị xoắn đại tràng người bệnh sẽ có các triệu chứng điển hình sau đây:
- Đau bụng dữ dội, cơn đau ban đầu sẽ khu trú sau đó lan rộng khắp bụng
- Chướng bụng bên trái hoặc bên phải, bụng bị phình to bất thường
- Buồn nôn, nấc cụt trước khi nôn
- Không đi đại tiện được.
Lúc này người bệnh cần nhanh chóng đến bệnh viện để được cấp cứu. Nếu không sẽ dẫn đến tình trạng tắc ruột gây sốc với các biểu hiện như mạch nhanh nhưng yếu, tụt huyết áp, nhiễm khuẩn, khó thở, sốt,…
Polyp đại tràng
Polyp đại tràng là tình trạng lớp niêm mạc bên trong cơ quan này hình thành nên các khối u nhỏ có cuống hoặc không có cuống. Đa số các trường hợp polyp đại tràng đều lành tính, tuy nhiên ở một số khối u ác tính có thể phát triển thành ung thư rất nguy hiểm.
Thông thường, khi các khối u polyp đại tràng mới phát triển sẽ không gây ra các triệu chứng ảnh hưởng đến sức khỏe. Nếu người bệnh không phát hiện và điều trị đúng cách khiến các khối u này lớn dần theo thời gian sẽ gây ra một số triệu chứng sau đây:
- Trực tràng bị chảy máu dính trên đồ lót hoặc giấy vệ sinh khi đi đại tiện
- Táo bón và tiêu chảy diễn ra kéo dài hơn 1 tuần
- Phân có màu sắc thay đổi, xuất hiện vệt đỏ hoặc có màu đen
- Cơ thể mệt mỏi, gầy sút cân, xanh xao do thiếu máu
Khi các khối u đã phát triển với kích thước lớn mà người bệnh không đến bệnh viện tiến hành cắt bỏ sẽ làm tắc nghẽn ruột gây buồn nôn, ói mửa và đau quặn bụng.
Ung thư đại tràng
Ung thư đại tràng là một dạng ung thư ở hệ tiêu hóa thường gặp. Bệnh xảy ra khi lớp niêm mạc bên trong đại tràng hình thành nên các khối u ác tính có chứa tế bào ung thư. Chúng dần phát triển lớn theo thời gian và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng của ruột già. Ung thư đại tràng thường khởi phát ở những người có chế độ dinh dưỡng và lối sống thiếu khoa học như lười vận động, nghiện rượu bia và thuốc lá, béo phì, mắc các bệnh lý về đại tràng mãn tính,…
Đây là căn bệnh rất khó phát hiện sớm do không có các triệu chứng rõ ràng nên người bệnh thường chủ quan trong việc thăm khám, khiến ung thư chuyển biến sang giai đoạn nặng gây nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy, bạn cần phải đặc biệt chú ý đến tình trạng sức khỏe của bản thân để có thể sớm phát hiện ra bệnh và có các biện pháp điều trị kịp thời. Một số triệu chứng thường gặp của căn bệnh ung thư đại tràng là:
- Đại tiện bất thường, táo bón và tiêu chảy diễn ra xen kẽ nhau.
- Phân có lẫn máu và chất nhầy
- Đau quặn bụng và cơn đau xuất hiện theo từng cơn
- Đầy hơi, khó đi tiêu, có dấu hiệu bị tắc ruột
- Cảm giác không đi đại tiện hết phân nên rất khó chịu
- Cơ thể mệt mỏi, sụt cân và thiếu máu
Ung thư đại tràng là căn bệnh có khả năng điều trị khỏi cao nếu được phát hiện sớm hoặc khi mới phát triển ở giai đoạn tiền ung thư. Nếu bệnh đã chuyển biến sang giai đoạn nặng, các khối u ác tính đã di căn sang gan, xương, hạch bạch huyết,.. thì tỷ lệ điều trị khỏi bệnh rất thấp và có khả năng tử vong cao.
Cách xử lý khi mắc các bệnh lý về đại tràng
Nếu bạn mắc các bệnh lý về đại tràng thì đồng nghĩa với việc chức năng của cơ quan này đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Điều này sẽ khiến quá trình hấp thu nước, muối khoáng và đào thải cặn bã ra ngoài cơ thể bị ảnh hưởng. Nếu người bệnh không tiến hành điều trị đúng cách và kịp thời sẽ khiến cơ quan này bị tổn thương nghiêm trọng, dễ gây ra một số biến chứng nguy hiểm. Chính vì vậy, khi phát hiện bản thân có các triệu chứng ở trên thì bạn cần phải nhanh chóng xử lý theo hướng dẫn dưới đây:
Phát hiện và tiến hành thăm khám sớm
Đa số các bệnh lý về đại tràng đều phải tiến hành điều trị chuyên khoa mới đem lại kết quả khả quan. Việc tiến hành điều trị chuyên khoa sẽ giúp đẩy lùi các triệu chứng do bệnh gây ra, phục hồi lại tổn thương giúp cải thiện chức năng của đại tràng và phòng ngừa các biến chứng phát sinh, nguy hiểm nhất là ung thư đại tràng.
Nếu bạn phát hiện các bệnh lý về đại tràng và tiến hành chữa trị ngay từ sớm sẽ giúp nâng cao khả năng khỏi bệnh, quá trình điều trị cũng diễn ra dễ dàng, ít tốn kém về thời gian và chi phí. Vì vậy, khi thấy bản thân có các dấu hiệu ở trên thì bạn nên đến cơ sở y tế uy tín thăm khám càng sớm càng tốt. Lúc này bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành kiểm tra chức năng của đại tràng để phát hiện các bệnh lý có liên quan, từ đó cơ thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa
Dựa vào kết quả thăm khám, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với mức độ bệnh trạng và tình hình sức khỏe của người bệnh. Các phương pháp điều trị viêm đại tràng được áp dụng phổ biến là nội khoa và can thiệp ngoại khoa.
– Điều trị nội khoa:
Thường được bác sĩ chuyên khoa chỉ định điều trị cho những trường hợp mắc các bệnh lý đại tràng thông thường như viêm đại tràng, viêm đại tràng co thắt,… Điều trị nội khoa được tiến hành bằng kê đơn thuốc Tây y cho người bệnh sử dụng để cải thiện triệu chứng của bệnh. Bác sĩ có thể chỉ định người bệnh sử dụng một số loại thuốc sau đây:
- Thuốc giảm đau
- Thuốc chống viêm
- Thuốc kháng sinh
- Thuốc giảm nhu động ruột
- Thuốc giảm chướng bụng
- …
Thuốc Tây y dùng để chữa bệnh mang lại hiệu quả rất nhanh chóng, nhưng chúng có thể gây ra một số tác dụng phụ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe như dị ứng thuốc, suy giảm chức năng gan thận,… Vì vậy, trong suốt quá trình điều trị, người bệnh cần phải tuân thủ theo đúng liệu trình mà bác sĩ đưa ra để đảm bảo an toàn và hiệu quả mang lại.
– Điều trị ngoại khoa:
Điều trị ngoại khoa thường được chỉ định áp dụng cho những trường hợp bệnh có mức độ nghiêm trọng hơn và không thể đáp ứng điều trị bằng nội khoa như polyp đại tràng, ung thư đại tràng,… Phẫu thuật là phương pháp điều trị can thiệp ngoại khoa thường được áp dụng trong y học hiện đại. Phẫu thuật được tiến hành nhằm mục đích loại bỏ các khối u và tế bào ung thư phát triển bên trong đại tràng, ngăn ngừa chúng phát triển lớn và di căn sang cơ quan khác khiến sức khỏe người bệnh bị suy yếu dần.
Lúc này, bác sĩ sẽ kiểm tra sức khỏe người bệnh xem có thích hợp để làm phẫu thuật hay không. Nếu sức khỏe người bệnh không đảm bảo hoặc phẫu thuật sẽ không mang lại kết quả khả quan sẽ được chỉ định phối hợp thực hiện xạ trị và hóa trị, nhằm ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư.
Có các biện pháp điều trị dự phòng tại nhà
Bên cạnh việc tuân thủ theo phác đồ điều trị bác sĩ chuyên khoa đưa ra, người bệnh cũng nên có các biện pháp điều trị dự phòng tại nhà. Các biện pháp này sẽ hỗ trợ cho quá trình điều trị chuyên khoa có thể mang lại hiệu quả tốt nhất, ngăn ngừa bệnh chuyển biến nặng hơn và kéo dài thời gian xảy ra biến chứng.
Ở những trường hợp mắc các bệnh lý đại tràng không thể điều trị dứt điểm hoặc bệnh đại tràng mãn tính dễ tái phát thì đây là việc làm hết sức cần thiết. Một số biện pháp điều trị dự phòng tại nhà người bệnh cần thực hiện là:
- Thay đổi chế độ ăn uống hàng ngày sao cho hợp lý và khoa học, ăn chín uống sôi, không nên ăn quá no hoặc để bụng quá đói. Tốt nhất bạn hãy chia ba bữa ăn chính trong ngày thành nhiều bữa nhỏ để tránh gia tăng áp lực lên các cơ quan tiêu hóa, trong đó có đại tràng. Vệ sinh tay sạch sẽ trước khi nấu nướng, trước bữa ăn và sau khi đi vệ sinh bằng xà phòng diệt khuẩn.
- Tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất vào trong thực đơn ăn uống hàng ngày. Đây là những thành phần dưỡng chất cần thiết cho cơ thể giúp tăng cường sức đề kháng và nâng cao hệ miễn dịch. Từ đó ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh lý viêm nhiễm ở đại tràng và phòng tránh rối loạn tiêu hóa.
- Ưu tiên chế biến thức ăn dưới dạng mềm lỏng giúp hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng hơn như luộc, cháo, hầm súp, canh,… Hạn chế các món chiên xào nhiều dầu mỡ, đồ ăn thô cứng, thức ăn nhiều gia vị chua cay mặn ngọt,… Những người mắc bệnh Corhn nên hạn chế sử dụng sữa và chế phẩm từ sữa.
- Chú ý trong khâu chọn mua và sử dụng thực phẩm để chế biến món ăn. Nên mua đồ ăn tại những cửa hàng thực phẩm tươi sống đảm bảo về chất lượng, tránh mua phải thực phẩm kém chất lượng bị nhiễm khuẩn, nhiễm độc, có hàm lượng chất bảo vệ thực vật vượt quá mức cho phép.
- Bổ sung nhiều nước cho thể, hãy uống từ 2 – 3 lít nước mỗi ngày để quá trình đào thải độc tố diễn ra tốt nhất. Đồng thời nước còn có tác dụng kích thích nhu động ruột giúp quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra dễ dàng hơn. Tuyệt đối tránh xa các loại đồ uống có cồn, nước ngọt có gas, nước trà đặc, cà phê và khói thuốc lá.
- Nếu cơn đau xuất hiện đột ngột gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hàng ngày thì bạn có thể thực hiện chườm ấm vùng bụng. Nhiệt độ ấm nóng từ túi chườm sẽ có tác dụng giảm đau hiệu quả, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn.
- Hình thành thói quen sinh hoạt khoa học như hạn chế thức khuya, ngủ đúng giờ và đủ giấc, luôn giữ tinh thần ổn định thoải mái, thường xuyên luyện tập thể dục thể thao giúp nâng cao sức khỏe và tăng tuần hoàn máu.
Trên đây là các bệnh lý ở đại tràng và dấu hiệu nhận biết bạn có thể tham khảo. Hy vọng với những thông tin được chúng tôi chia sẽ ở trên sẻ giúp ích cho bạn trong việc sớm phát hiện ra bệnh để có các biện pháp can thiệp từ sớm, nâng cao khả năng chữa khỏi bệnh và tránh những biến chứng không mong muốn.
Có thể bạn quan tâm:
GỢI Ý XEM THÊM
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!