Viêm Xoang Mãn Tính: Chữa Bằng Cách Nào Hiệu Quả? [Bác Sĩ Tư Vấn]

Viêm xoang mãn tính kéo dài dai dẳng, khó điều trị và dễ tái phát. Khi không được kiểm soát kịp thời và có hướng điều trị đúng cách, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm tai giữa, áp xe mí mắt, viêm màng não… Do đó người bệnh cần tìm được phương pháp điều trị hiệu quả để ngăn chặn biến chứng và bảo vệ sức khỏe.

Viêm xoang mãn tính là gì? Có nguy hiểm không?

Viêm xoang là tình trạng nhiễm trùng niêm mạc lót ở các xoang cạnh mũi, từ đó làm tắc lỗ thông xoang. Căn bệnh này có nhiều dạng khác nhau và được xác định dựa trên cấu tạo cơ thể như: Viêm xoang trán, viêm xoang sàng, viêm xoang bướm. Trường hợp, nhiều xoang bị viêm cùng một lúc gọi là viêm đa xoang.

Viêm xoang mãn tính xảy ra khi sự viêm nhiễm tái đi tái lại nhiều lần làm niêm mạc mũi bị phù nề và dịch nhầy gây bít tắc các lỗ thông xoang. Lúc này, người bệnh cảm thấy khó thở và khả năng nhận biết mùi hương kém dần.

Những tổn thương lâu ngày tại xoang nếu không được phục hồi sớm có thể làm ứ đọng chất nhầy, bít tắc lỗ thông xoang và gây viêm nhiễm tạo mủ. Sự tổn thương càng rộng, sức khỏe của người bệnh càng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Vì vậy, các chuyên gia khẳng định, viêm xoang mãn tính là bệnh lý nguy hiểm.

Những biến chứng do viêm xoang mãn tính gây ra bao gồm:

• Biến chứng đường hô hấp: Xoang gần với mũi và họng nên khi bộ phận này bị viêm nhiễm, virus và vi khuẩn sẽ theo dịch viêm chảy tới vùng tai, mũi, họng và gây ra nhiều bệnh lý về đường hô hấp. Đó là các bệnh viêm mũi, viêm họng, viêm tai giữa, viêm thanh quản, viêm phế quản, viêm phổi,… Với biến chứng viêm tai giữa, nếu người bệnh không được điều trị kịp thời có thể thủng màng nhĩ và gây điếc.
• Biến chứng ở mắt: Viêm xoang mãn tính có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm tại mắt như viêm tấy ổ mắt, áp xe mí mắt, viêm dây thần kinh thị giác hậu nhãn, viêm túi lệ lâu ngày dẫn đến viêm tắc lệ đạo, nguy hiểm nhất là mù lòa.

• Biến chứng não: Bệnh diễn ra trong thời gian dài có thể dẫn đến chấn thương và nhiễm khuẩn, từ đó gây áp xe não, nghiêm trọng hơn là viêm màng não mủ. Đặc biệt viêm xoang trán có thể gây ứ đọng dịch mủ trong não và tạo thành các bọc mủ ở vị trí ngoài màng cứng hoặc bên trong não. Đồng thời có thể gây vỡ ổ áp – xe, tụt kẹt não và gia tăng tỷ lệ tử vong.
• Đột quỵ: Khi bị viêm xoang, mạch máu ở niêm mạc mũi sẽ giãn nở bất thường. Hiện tượng này có thể gây ra chứng phình động mạch hoặc hình thành các cục máu đông làm viêm tắc tĩnh mạch quanh xoang, từ đó gây thiếu máu cho não và dẫn đến đột quỵ.

Để trị bệnh hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng, người bệnh cần sớm thăm khám và tìm ra căn nguyên gây bệnh. Bên cạnh đó, bệnh nhân nên giữ cho mũi được sạch sẽ, thông thoáng để làm giảm sự ứ đọng dịch nhầy và loại bỏ viêm nhiễm.

Nguyên nhân, triệu chứng bệnh viêm xoang mãn tính

Có rất nhiều nguyên nhân khiến viêm xoang cấp tính chuyển sang giai đoạn mãn tính, trong đó, yếu tố gây bệnh hàng đầu đến từ sự thiếu chủ động trong quá trình điều trị của bệnh nhân. Sau đây là một số sai lầm người bệnh dễ gặp phải:

• Rửa mũi sai cách

Rửa mũi bằng nước muối sinh lý là phương pháp quan trọng để điều trị bệnh viêm xoang. Tuy nhiên, không ít người vệ sinh mũi sai cách và gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn. Cụ thể như: rửa mũi bằng nước muối không đúng nồng độ, pha muối quá nhạt hoặc quá mặn khiến khoang mũi bị tổn thương và bệnh trở nên nghiêm trọng…

Lưu ý, khi phụ huynh cho trẻ hít dung dịch rửa mũi thì nên xì ra bên ngoài ngay lập tức. Nếu không thực hiện động tác này, niêm mạc mũi sẽ bị tổn thương và có thể khiến trẻ bị viêm xoang mãn tính.

• Không chủ động điều trị

Phần đông bệnh nhân mang tâm lý coi thường, cho rằng đây là bệnh không nguy hiểm nên ít chủ động khám chữa. Chỉ đến khi các triệu chứng quá nặng đi kèm biến chứng nguy hiểm họ mới loay hoay tìm phương pháp điều trị. Đây là yếu tố hàng đầu làm bệnh tái đi tái lại nhiều lần và gây viêm mãn tính.

Vì vậy bạn nên đi thăm khám định kỳ để xác định tình hình sức khỏe và kiểm soát bệnh kịp thời. Nếu cơ thể có các triệu chứng như hắt hơi, sổ mũi,… hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn kịp thời.

• Dùng thuốc không đúng cách

Nhiều bệnh nhân tùy tiện mua thuốc hoặc tự ý tăng giảm liều lượng không theo chỉ dẫn làm giảm hiệu quả điều trị của tân dược. Bên cạnh đó, khi thấy các triệu chứng thuyên giảm không ít người đã tự ý ngưng sử dụng dù chưa hết liệu trình. Điều này gây ra tình trạng nhờn thuốc và suy giảm sức đề kháng của cơ thể.

• Lạm dụng kháng sinh

Kháng sinh là loại thuốc được chỉ định phổ biến trong các đợt điều trị viêm xoang cấp. Tuy nhiên nếu mức độ kháng sinh quá nhiều và lên đến 2 đợt/ tháng (5 – 7 ngày/ ngày), người bệnh sẽ bị nhờn thuốc và có thể gặp phải tác dụng phụ.

• Thói quen sinh hoạt thiếu khoa học

Việc không đeo khẩu trang khi ra đường làm khói bụi dễ dàng xâm nhập và khiến bệnh trở nên nặng hơn. Ngoài ra sử dụng các chất kích thích hoặc đồ uống chứa cồn cũng là nguyên nhân làm gia tăng triệu chứng.

Viêm xoang cấp tính gây ra một số dấu hiệu như nghẹt mũi, chảy dịch mũi, đau nhức, sốt nhẹ, ho, hắt xì liên tục, đau răng, đau tai, buồn nôn, chóng mặt,… Tuy nhiên, triệu chứng viêm xoang mãn tính sẽ nặng hơn và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe.

Cụ thể dấu hiệu nhận biết viêm xoang nặng bao gồm:

• Nghẹt mũi, khó thở, đôi khi phải thở bằng miệng.
• Đau nhức các vùng xoang bị viêm nhiễm dẫn đến đau trán, má, răng,…
• Khả năng cảm nhận mùi vị kém dần, nếu để lâu có thể bị rối loạn vị giác.
• Sổ mũi đặc kèm mủ.
• Thường xuyên mất ngủ, cơ thể suy nhược.
• Mệt mỏi và khó tập trung làm việc.

Các triệu chứng của viêm xoang gần giống với cảm cúm, do đó người bệnh dễ bị nhầm lẫn và có những phương pháp điều trị sai lầm. Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng.

Chẩn đoán, điều trị viêm xoang mãn tính

Việc chẩn đoán bệnh viêm xoang mãn tính được thực hiện bằng cách kiểm tra thể chất và các triệu chứng của bệnh. Ngoài ra, bác sĩ sẽ tiến hành thêm một số xét nghiệm như:

• Nội soi mũi: Đưa một ống nội soi mềm và dài có gắn đèn vào mũi, sao cho có thể nhìn thấy rõ bên trong hốc xoang.
• Thông qua hình ảnh: Chụp CT hoặc MRI để cho hình ảnh chi tiết các xoang và mũi, từ đó giúp xác định lớp viêm dày hoặc tình trạng tắc nghẽn dịch nhầy tại hốc xoang.
• Kiểm tra dị ứng: Trường hợp nghi ngờ nguyên nhân gây bệnh do dị ứng, bác sĩ sẽ xét nghiệm dị ứng da. Phương pháp an toàn, nhanh chóng, giúp nhận định chính xác nguyên nhân gây bệnh
• Cấy mũi xoang: Nếu các phương pháp điều trị phổ biến không mang lại hiệu quả, nhân viên y tế có thể cấy dịch để xác định nguyên nhân do vi trùng hay nấm gây ra.

Chẩn đoán viêm xoang mãn tính là việc làm cần thiết để bác sĩ xác định căn nguyên gây bệnh và có giải pháp điều trị phù hợp. Vì vậy, người bệnh nên đi khám tại cơ sở y tế uy tín để được tiến hành xét nghiệm và kiểm soát bệnh kịp thời.

Sau khi nắm được nguyên nhân và mức độ bệnh lý, bác sĩ có thể dựa vào yếu tố này để đưa ra các cách chữa bệnh sau:

Điều trị viêm xoang mãn tính bằng Tây y

Nếu viêm xoang mãn tính liên quan đến tình trạng dị ứng thì người bệnh có thể áp dụng liệu pháp miễn dịch. Đây là giải pháp làm giảm phản ứng dị ứng và hỗ trợ đắc lực cho quá trình điều trị viêm xoang. Tuy nhiên, khi bệnh do các nguyên nhân khác gây ra, đặc biệt là virus, vi khuẩn, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc hoặc phẫu thuật:

Thuốc điều trị viêm xoang mãn tính

Hướng điều trị được phần đông bệnh nhân lựa chọn là thuốc tây. Bởi vì, phương pháp này đem đến tác dụng nhanh và thuận tiện khi sử dụng. Các loại thuốc chữa viêm xoang phổ biến là:

• Thuốc thông mũi: Sử dụng thuốc dạng xịt hoặc dạng uống để làm giảm sự bít tắc lỗ thông xoang. Cụ thể như thuốc xịt mũi pseudoephedrine, naphazoline, phenylephrine,… cho tác dụng trong vòng 1 – 3 phút. Hoặc thuốc thông mũi và miệng OTC gồm Sudafed Acrifed mang đến hiệu quả sau 30 – 60 phút. Tuy nhiên, người bệnh không nên sử dụng quá 3 ngày để tránh tình trạng nhờn thuốc.
• Thuốc giảm đau: Aspirin, Ibuprofen,… hoạt động trên nguyên tắc ức chế các tính hiệu đau đến não và làm giảm đau, hạ sốt. Lưu ý vì thuốc này chống chỉ định với trẻ nhỏ nên phụ huynh có thể điều trị cho bé bằng Acetaminophen (thuốc không có khả năng kháng viêm.)
• Thuốc chống phù nề: Sử dụng corticoid tại chỗ sẽ làm giảm phù nề và kích thích sự dẫn lưu xoang cũng như hoạt động của lông chuyển. Với dạng dung dịch, người bệnh chỉ nhỏ từ từ và không để thuốc chảy thành dòng, tránh tình trạng bị quá liều. Với dạng xịt, bệnh nhân nên đặt ống xịt ngay đầu mũi và không để quá sâu bên trong nhằm hạn chế sự tổn thương niêm mạc.
• Thuốc kháng sinh: Thuốc có tác dụng ngăn chặn tình trạng viêm nhiễm do vi khuẩn gây ra. Thuốc được dùng trong trường hợp có triệu chứng đau nhức và khó chịu: Erythromycin, Clarithromycin, Roxithromycin,…

Tuy điều trị nội khoa không thể cắt đứt dứt điểm viêm xoang mãn tính nhưng sẽ giúp người bệnh đẩy lùi các triệu chứng khó chịu. Để có kết quả chữa bệnh tốt, bạn nên tuân thủ theo phác đồ điều trị do bác sĩ chỉ định và không tự ý mua thuốc khi chưa được nghe hướng dẫn.

Phương pháp phẫu thuật

Viêm xoang liên quan đến các vấn đề tại cấu trúc mũi, cụ thể như lệch vách ngăn, polyp mũi,… Những trường hợp như vậy sẽ được chỉ định phẫu thuật bằng phương pháp mổ nội soi hoặc nạo xoang. Tác dụng của biện pháp ngoại khoa là phục hồi chứng năng sinh lý của xoang.

Tuy nhiên phương pháp này có thể làm suy giảm hệ miễn dịch của cơ thể. Đồng thời người bệnh rất dễ gặp phải rủi ro cả trong và sau quá trình phẫu thuật. Lưu ý, viêm xoang vẫn có thể tái phát nếu người bệnh không biết cách bảo vệ sức khỏe.

Viêm xoang mãn tính nên ăn gì, kiêng gì

Chế độ ăn uống có vai trò rất quan trọng đối với người bệnh. Bởi vì thực một thực đơn dinh dưỡng có thể kiểm soát được tình trạng ngứa ngáy, đau nhức và sự khó chịu do bệnh gây ra. Để hỗ trợ quá trình điều trị viêm xoang mãn tính, bạn có thể tham khảo chế độ dinh dưỡng sau:

Viêm xoang mãn tính nên ăn gì?

Nhóm thực phẩm giúp bệnh nhân kiểm soát tốt bệnh viêm xoang, đồng thời nâng cao sức đề kháng của cơ thể là:

• Thực phẩm kháng sinh tự nhiên: Nhóm thực phẩm có tác dụng tương tự kháng sinh tự nhiên sẽ kiểm soát tốt bệnh viêm xoang và làm dịu niêm mạc họng nhằm cải thiện tình trạng tổn thương ở xoang mũi. Người bệnh có thể bổ sung mật ong, tỏi, gừng, củ hành,… với liều lượng vừa phải để không ảnh hưởng đến sức khỏe.
• Rau củ quả tươi: Các loại rau xanh hay củ quả, trái cây tươi chứa rất nhiều dưỡng chất thiết yếu tốt cho sức khỏe. Đặc biệt là vitamin C – một loại khoáng chất góp phần cải thiện sự viêm nhiễm tại niêm mạc mũi xoang, xoa dịu vùng mũi, làm loãng chất dịch nhầy và thông mũi dễ dàng hơn.

• Thực phẩm chứa nhiều chất kẽm: Thực phẩm giàu chất kẽm giúp làm giảm tình trạng viêm nhiễm và sưng tấy ở niêm mạc mũi. Ngoài ra nhóm đồ ăn này còn góp phần không nhỏ trong quá trình đẩy lùi triệu chứng. Người bệnh nên ăn các loại thực phẩm như: cá, hến , ốc, sò, thịt heo,… Tuy nhiên bạn nên chế biến sản phẩm thành đồ chín để hỗ trợ trị bệnh hiệu quả.
• Thức ăn giàu omega – 3: Các thực phẩm chứa chất béo omega – 3 đặc biệt cần thiết cho những người mắc bệnh liên quan đến đường hô hấp, đặc biệt là viêm xoang. Vì chất béo omega 3 có thể cải thiện nhanh triệu chứng đau nhức đồng thời ngăn chặn tốt sự phát triển của bệnh.
• Thực phẩm ấm bổ phế âm: Thức ăn có tính ấm như táo tàu, củ từ, gạo nếp, sữa chua, đường đỏ,… sẽ tăng cường sức khỏe cho những người mắc viêm xoang mãn tính. Ngoài ra Đông y cũng quan niệm đây là loại thực phẩm phù hợp và có thể hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả.

Viêm xoang mãn tính nên kiêng gì?

Dịch nhầy quá đặc và không thể thoát ra ngoài làm tắc nghẽn các mũi xoang. Đó cũng là lý do người bệnh bị sổ mũi, ho, sốt, hơi thở có mùi, đau nhức mũi và các vùng lân cận,… Vì vậy để kiểm soát tốt các triệu chứng, bạn nên hạn chế các thực phẩm sau:

• Thực phẩm chứa chất kích thích: Cà phê, rượu, bia, thuốc lá, đồ uống có gas đều không tốt cho người bị viêm xoang. Bởi vì chất kích thích có thể gây ra hiện tượng trào ngược dạ dày, khi sử dụng quá lâu sẽ làm kích ứng cổ họng, gây đau rát mũi và sưng tấy ở vùng niêm mạc mũi.
• Thực phẩm cay nóng: Thức ăn cay nóng có thể làm vùng mũi bị kích thích bởi lượng axit trào ngược dạ dày. Khi đó bệnh nhân thường xuyên cảm thấy đau nhức và khó chịu ở mũi khiến bệnh tình ngày càng nghiêm trọng. Vì vậy những người bị viêm xoang nên hạn chế ăn ớt, tiêu và các gia vị hoặc đồ ăn cay nóng,…
• Dùng sữa hoặc chế phẩm từ sữa: Sữa hoặc các chế phẩm có thể làm tăng dịch nhầy bên trong mũi khiến không khí khó có thể lưu thông. Vì vậy nếu uống quá nhiều sữa, bệnh nhân sẽ bị tắc nghẹt hoặc cảm thấy khó chịu ở khoang mũi.
• Thực phẩm nhiều dầu mỡ: Các loại đồ ăn chiên, xào, nhiều dầu mỡ đều gây kích ứng vùng mũi và làm bộ phận này tổn thương nghiêm trọng. Đồng thời nó còn ảnh hưởng lớn đến quá trình trị bệnh.
• Đồ ăn lạnh: Nước đá hoặc các thực phẩm lạnh tạo điều kiện để vi khuẩn bên trong xoang phát triển và tấn công mạnh. Từ đó khiến bệnh chuyển nặng và có những biến chứng phức tạp làm cản trở quá trình chữa bệnh.
• Thức ăn gây dị ứng: Đây là nhóm thực phẩm có thể gây kích thích niêm mạc mũi, từ đó gia tăng các triệu chứng viêm xoang. Vì vậy người bệnh nên hạn chế một số loại thực phẩm bị dị ứng để không làm bệnh nặng hơn.

Các biện pháp phòng ngừa viêm xoang mãn tính

Bệnh về đường hô hấp, đặc biệt là viêm xoang có diễn biến khó lường và điều trị khá phức tạp. Vì vậy, người bệnh cần có các biện pháp phòng ngừa tốt để không gặp phải những trường hợp đáng tiếc.

• Làm ấm vùng mũi bằng cách dùng hai tay chụp lại bên miệng và cánh mũi. Sau đó xoa hai bàn tay vào nhau rồi tập thở ra hít vào trong vài phút.
• Nên dùng khẩu trang hoạt tính hoặc khẩu trang y tế khi đi ra đường để hạn chế sự xâm nhập của bụi mịn và vi khuẩn.
• Luôn giữ ấm vùng cổ, ngực và mũi trong mùa lạnh.
• Bạn đừng quên vệ sinh họng bằng nước muối sinh lý và đánh răng ít nhất 2 lần/ ngày (trước khi đi ngủ và sau khi ngủ dậy).
• Sử dụng các vị thuốc có tính ấm, kháng sinh tự nhiên như thương nhĩ tử, kim ngân hoa, phòng phong, bạc hà,… để làm ấm cơ thể, nâng cao hệ miễn dịch
• Dùng thuốc theo đơn kê, không tự ý mua thuốc khi chưa được chỉ định. Nếu sử dụng thuốc một cách tùy tiện, người bệnh có thể bị tai biến nguy hiểm.

Quá trình điều trị viêm xoang mãn tính không hề đơn giản. Vì vậy để có thể trị bệnh hiệu quả và ngăn chặn các biến chứng xấu, người bệnh cần tuân thủ theo phác đồ của y, bác sĩ. Ngoài ra hãy thực hiện các biện pháp phòng ngừa và theo dõi sức khỏe mỗi ngày để đẩy lùi bệnh tật.

Có thể bạn quan tâm:

• Viêm đa xoang là gì? Nguy hiểm không? Cách chữa trị
• Viêm xoang cấp tính: Những triệu chứng cần điều trị sớm để ngăn ngừa thể mạn
• Phương pháp trị viêm xoang AN TOÀN – HIỆU QUẢ được chuyên gia khuyên dùng trên VTV2

XEM NGAY

Tôi từng là “nạn nhân” của bệnh viêm xoang mãn tính suốt 10 năm trời

[GIẢI MÃ] Bài thuốc thảo dược chữa viêm xoang hơn 20.000 người ĐÃ DÙNG và KHỎI