Thuốc đông y trị mụn loại nào tốt? Có nên dùng?

Sử dụng thuốc đông y trị mụn là phương pháp đã được áp dụng từ bao đời nay. Bên cạnh các bài thuốc thảo dược, một số sản phẩm trị mụn có nguồn gốc từ y học cổ truyền cũng được phân phối rộng rãi trên thị trường và được người tiêu dùng đón nhận. Vậy thuốc đông y trị mụn loại nào tốt? Câu trả lời sẽ có trong bài viết dưới đây.

Nguyên nhân gây mụn theo quan niệm của đông y

Trong đông y, mụn được xếp vào nhóm các vấn đề ngoài da phát sinh do nhiều nguyên nhân khác nhau như:

• Phong nhiệt tích tụ nhiều ở phế kinh: Nhiệt nung nấu trong cơ thể và khi tích tụ quá nhiều sẽ phát ra ở nhiều vùng da trên cơ thể như mặt, ngực, hay lưng kích thích sự phát triển của mụn.
• Thói quen ăn uống thiếu khoa học: Sử dụng nhiều gia vị cây, thường xuyên ăn các thức ăn có nhiều chất béo gây thấp nhiệt. Điều này có thể khiến cơ thể bị nhiễm tà khí, tràng vị bị nghịch mà tạo điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây mụn tấn công vào da.
• Suy giảm chức năng chuyển hóa của Tỳ: Hậu quả là bì phu có hiện tượng hóa đàm, hóa nhiệt. Trẻ trong tuổi dậy thì thường bị mụn do nguyên nhân này.
• Các nguyên nhân khác: Vệ sinh da không sạch sẽ, chức năng thải độc của gan, thận kém, căng thẳng kéo dài, thức khuya nhiều, rối loạn nội tiết…

Tùy theo nguyên nhân gây mụn mà đông y chia mụn thành 4 thể chính gồm:

• Tỳ hư không kiện vận
• Phế kinh phong nhiệt
• Can uất huyết ứ
• Trường vị thấp nhiệt

Bạn có thể bị mụn do một hay nhiều nguyên nhân kết hợp. Để được sử dụng thuốc điều trị, trước tiên cần tiến hành thăm khám với các thầy thuốc đông y và kiên trì sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn để đạt được hiệu quả tốt và lâu dài.

Chuyên Gia Trên VTV2 Tư Vấn Cách Trị Mụn Trứng Cá Hiệu Quả Không Tái Phát

Với hơn 40 năm khám và điều trị da liễu, bác sĩ Nguyễn Thị Nhuần - Nguyên PGĐ Chuyên môn kiêm Trưởng khoa Khám bệnh BV YHCT TƯ đã được VTV2 mời xuất hiện trong chương trình "Vì sức khỏe người Việt" để tư vấn cách trị mụn trứng cá hiệu quả.

Xem ngay

Các bài thuốc đông y trị mụn

Y học cổ truyền hiện đang ứng dụng nhiều bài thuốc điều trị mụn được bào chế từ nhiều loại thảo dược tự nhiên. Tùy theo loại mụn và thể trạng chung mà lựa chọn bài thuốc cho phù hợp.

Bài thuốc số 1: 

– Đối tượng sử dụng:

Người nổi mụn có biểu hiện sưng đau, nóng đỏ. Mụn hơi ngứa và bên trong có chứa mủ.

– Thành phần thuốc:

Hoàng bá 6g, bạch bì 12g, thượng thảo 6g, đảng sâm 12g, quốc lão (cam thảo) 6g, nhót tây 12g.

– Cách sử dụng:

• Gộp chung các vị dược liệu ở trên với nhau, đem rửa sạch
• Bỏ vào ấm cùng 500ml nước sắc cạn còn 300ml
• Gạn thuốc ra chia đều làm 3 lần uống trong ngày

– Tác dụng của bài thuốc

• Sơ phong
• Thanh nhiệt
• Giải độc
• Khai thông phế khí

Bài thuốc số 2:

– Đối tượng sử dụng:

Dùng cho người bị mụn trứng cá ở mức độ nhẹ, số lượng mụn không nhiều

– Thành phần:

Đại hoàng 20g, trích đởm chi 20g, hoàng cầm 20g, vang nhuộm 20g, kim ngân hoa 20g, mã thuật 20g

– Cách sử dụng:

• Tất cả cho vào siêu sắc cùng 1 lít nước
• Đun sôi, vặn nhỏ lửa sắc đến khi thuốc cô đặc thành một dạng cao lỏng
• Để thuốc nguội, bảo quản trong hũ thủy tinh dùng dần
• Khi sử dụng, dùng bông gòn thấm một ít cao thuốc thoa lên vùng da có mụn
• Đều đặn thực hiện mỗi ngày 2 lần để da nhanh hết mụn và láng mịn hơn

– Tác dụng của bài thuốc:

• Sát trùng, tiêu diệt vi khuẩn gây mụn
• Giảm sưng viêm
• Kích thích tái tạo tổn thương do mụn để lại
• Nuôi dưỡng làn da trắng mịn, hồng hào hơn

Bài thuốc số 3:

– Đối tượng sử dụng:

Dùng cho các trường hợp có mụn bọc, mụn mủ kèm theo tình trạng mệt mỏi, da tái xanh, mặt kém sắc.

– Thành phần:

Bạch truật 12g, cam thảo 4g, khoai mài 12g, liên nhục 10g, bạch biển đậu 8g, phục linh 12g, cát cánh 8g, mần cáy (đảng sâm) 12g, sa nhân 8g, ý dĩ 12g.

– Cách sử dụng:

• Các dược liệu trên đem trộn lẫn với nhau hợp thành 1 thang
•  Đem sắc kỹ lấy nước đặc chia làm 2 – 3 lần dùng
• Mỗi ngày sắc uống 1 thang trong 7 ngày liên tục
• Sau đó, tùy theo tiến triển của mụn mà thầy thuốc sẽ gia giảm liều dùng cho phù hợp

– Tác dụng của bài thuốc:

Bài thuốc đông y trị mụn này có công dụng kiện tỳ, hóa thấp. Các trường hợp bị mụn trứng cá viêm ở mức độ nặng như mụn mủ, mụn bọc đều có thể sử dụng.

Bài thuốc số 4

– Đối tượng sử dụng:

Dùng điều trị cho mọi loại mụn

– Thành phần:

Hoàng lương 50g, lưu huỳnh 15g, không trường 50g, hoàng bá 50g, cồn 75 độ và 500ml nước sôi

– Cách sử dụng:

• Pha cồn với lưu huỳnh
• Các dược liệu tán thành bột mịn hòa chung với hỗn hợp cồn, lưu huỳnh và nước sôi
• Dùng thuốc thoa lên khu vực da cần điều trị mỗi ngày từ 3 – 4 lần

– Công dụng của bài thuốc:

• Sát trùng
• Tiêu diệt vi khuẩn gây mụn
• Kích thích tái tạo da
• Giúp da có sức đề kháng tốt hơn để chống lại các tác nhân gây hại bên trong và ngoài môi trường

Bài thuốc số 5:

– Đối tượng sử dụng:

Dùng cho người bị mụn nặng, số lượng mụn nhiều, các nốt mụn mọc tập trung thành từng đám trên da.

– Thành phần:

12g thục địa, 8g hồng hoa, 12g xuyên quy, 10g chi tử, 12g trúc diệp sài hồ, 10g đào nhân, 12g đan bì.

– Cách sử dụng:

• Mỗi ngày lấy 1 thang thuốc bao gồm các vị ở trên sắc với 600ml nước
• Khi nước trong ấm cạn còn 200ml thì tắt bếp
• Chia đều uống vào buổi sáng và tối sau khi ăn khoảng 30 phút – 1 tiếng

– Tác dụng của bài thuốc:

• Kích thích lưu thông khí huyết, làm tăng tốc độ tái tạo cho vùng da bị mụn
• Ngăn ngừa sẹo
• Làm mờ vết thâm mụn

Các sản phẩm đông y trị mụn

Bên cạnh các bài thuốc đông y trị mụn ở trên, nhiều sản phẩm trị mụn có nguồn gốc từ y học cổ truyền cũng được ra đời nhằm đáp ứng cho nhu cầu của người tiêu dùng. Các sản phẩm này có thể được bào chế sẵn dưới dạng viên uống hay cao bôi ngoài da nên khá tiện lợi, tiết kiệm được nhiều thời gian cho người sử dụng.

Dưới đây là một số sản phẩm đông y trị mụn đang được bán trên thị trường.

1. Bộ sản phẩm trị mụn đông y Thiên Hoa Mộc

Thiên Hoa Mộc là bộ sản phẩm trị mụn đông y do Kim Thiên Hoa sản xuất. Sản phẩm được bào chế hoàn toàn từ các nguyên liệu thiên nhiên nên khá thân thiện với làn da, hầu như không gây kích ứng hay bất kỳ tác dụng phụ nào khác khi sử dụng.

Bộ sản phẩm này gồm có:

• Mặt nạ thảo dược: Được bào chế từ 8 vị thuốc bắc
• Tinh chất trị mụn: Sát khuẩn, kích thích tái tạo tổn thương, làm mờ vết thêm, cải thiện sắc tố da
• Bột rửa mặt: Sản phẩm này được bào chế từ nhiều loại lá cây có tác dụng làm mát da, giảm kích ứng cho vùng da bị mụn làm mát và thải độc cho da.

Với sự kết hợp giữa bộ 3 sản phẩm ở trên, trị mụn đông y Thiên Hoa Mộc giúp loại bỏ mụn mà không phải tác động mạnh vào da. Sản phẩm được chỉ định điều trị mụn cho các trường hợp sau:

• Mụn nội tiết do thay đổi hormone estrogen
• Mụn do ảnh hưởng của các bệnh lý ở gan, thận hay dạ dày
• Mụn mủ
• Mụn viêm đỏ
• Mụn bọc
• Mụn ẩn
• Mụn đầu đen
• Mụn cám
• Mụn do bị dị ứng với mỹ phẩm
• Mụn do sử dụng kem trộn hoặc do bị nhiễm corticoid
• Bị sẹo lõm do mụn để lại
• Da đổ nhiều dầu, lỗ chân lông to

Cách sử dụng:

• Bột rửa mặt: Sau khi làm ướt mặt, lấy một ít bột pha với nước cho hơi sền sệt rồi thoa đều lên khắp da mặt. Mát xa nhẹ nhàng và dùng các đầu ngón tay vỗ nhẹ lên da trong vài phút rồi rửa lại cho sạch. Thực hiện mỗi ngày 2 lần vào buổi sáng sau khi ngủ dậy và buổi tối trước khi đi ngủ.
• Mặt nạ: Sau bước rửa mặt, bạn để da khô tự nhiên. Lấy một ít bột mặt nạ hòa chung với nước đun sôi để nguội hoặc dầu ô liu, mật ong tạo thành hỗn hợp đặc sệt. Thoa lên mặt và để 20 phút. Lặp lại mỗi tuần từ 2 – 3 lần để da nhanh hết mụn.
• Tinh chất trị mụn: Sử dụng tăm bông thấm tinh chất trị mụn rồi bôi trực tiếp lên khu vực cần điều trị. Thực hiện mỗi ngày 1 lần vào buổi tối sau khi đã rửa mặt thật sạch, sau đó để qua đêm để sản phẩm phát huy được tác dụng tối đa.

2. Bộ sản phẩm Mụn Trứng Cá Hoàn Nguyên

Mụn Trứng Cá Hoàn Nguyên là bộ sản phẩm đông y trị mụn nổi tiếng do các chuyên gia, thầy thuốc tại Trung tâm Da liễu Đông y Việt Nam nghiên cứu, bào chế. Sản phẩm này được phát triển dựa trên công thức của bài thuốc giải độc, tiêu sưng đã có từ hơn 20 năm qua. Trong quá trình nghiên cứu các chuyên gia da liễu đã cải tiến lại dựa trên cơ địa của người Việt để tạo thành công thức trị mụn hoàn chỉnh, mang lại hiệu quả tối ưu khi sử dụng.

Bộ sản phẩm đông y trị mụn Hoàn Nguyên được bào chế từ hàng chục vị thảo dược quý. Chẳng hạn như cây chó đẻ, lô hội, cao bí đao, liên kiều, bồ công anh, đan sâm… Từ những thảo mộc này, Trung tâm Da liễu Đông y Việt Nam đã cho ra đời 3 sản phẩm gồm:

– Nước rửa mặt Hoàn Nguyên:

Loại bỏ sạch dầu nhờn, bụi bẩn và tế bào chết trên da, cải thiện sắc tố da, xóa mờ vết thâm do mụn để lại, đẩy nhanh tốc độ tái tạo da. Đồng thời sản phẩm còn bổ sung tinh chất dưỡng ẩm từ thảo dược tự nhiên giúp dưỡng ẩm, hạn chế tiết dầu nhờn, cân bằng nồng độ pH trên da, ngừa mụn và giúp da có độ đàn hồi tốt hơn.

– Viên uống trị mụn Hoàn Nguyên:

Sản phẩm này có tác dụng giải nhiệt, trị nóng trong, đào thải độc tố, làm mát gan, điều tiết hoạt động của tuyến bã nhờn, giải độc, tiêu viêm, hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa mụn trứng cá.

– Tinh chất bôi trị mụn Hoàn Nguyên:

• Làm cồi mụn nhanh khô và tự động đẩy ra ngoài
• Giúp lỗ chân lông se khít
• Cung cấp chất dưỡng ẩm cho da
• Cải thiện sắc tố da và làm da trắng mịn đều màu…

Hiện nay, Mụn Trứng Cá Hoàn Nguyên đã được phát triển thành 2 bộ sản phẩm hoàn thiện dành riêng cho các nhóm đối tượng sử dụng khác nhau. Bao gồm:

• Bộ Hoàn Nguyên phổ thông: Bao bì sản phẩm có màu xanh lá. Dùng cho các trường hợp bị mụn ở mức độ nhẹ đến trung bình, mới bị mụn.
• Bộ Hoàn Nguyên cao cấp: Bao bì có màu xanh dương. Dùng cho các đối tượng bị mụn viêm nặng, mụn bọc, mụn mủ, mụn trứng cá lâu năm.

Bệnh nhân có nhu cầu sử dụng Mụn Trứng Cá Hoàn Nguyên có thể tìm đến Trung tâm Da liễu Đông y Việt Nam để được các thầy thuốc tư vấn bộ sản phẩm phù hợp nhất và hướng dẫn cách sử dụng cụ thể.

3. Trị mụn Đông y Ngọc Sâm

Bộ trị mụn Ngọc Sâm do công ty TNHH Thương Mại và Dịch vụ Ngọc Linh sản xuất. Bao gồm các sản phẩm là bột mặt nạ và dung dịch thuốc nước bôi ngoài da.

Sản phẩm được bào chế 100% từ thiên nhiên với các thành phần chính là hạt cau, bạch linh, thảo quyết minh, nhân sâm, tam thất, linh chi, cam thảo, mật ong, nghệ và một số thảo dược khác.

Bộ trị mụn đông y Ngọc Sâm được quảng cáo là có những tác dụng như sau:

• Điều trị các loại mụn
• Làm mờ sẹo rỗ, sẹo lõm, vết thâm do mụn để lại
• Ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị nám, tán nhang
• Sát trùng, diệt khuẩn, đào thải độc tố tích tụ dưới da, ngăn ngừa sự hình thành của các nốt mụn mới
• Đẩy nhanh tốc độ tái tạo tế bào mới làm trẻ hóa làn da

Mỗi liệu trình điều trị, bạn cần duy trì sử dụng sản phẩm từ 3 – 6 tuần để thấy được hiệu quả.

Cách sử dụng:

• Dung dịch bôi trị mụn: Mỗi ngày thoa lên da từ 3 – 6 lần tùy theo tình trạng mụn
• Mặt nạ: Đắp mỗi tuần 1 lần. Khi sử dụng, lấy một ít bột mặt nạ ra chén sạch, thêm vào 1 cái lòng trắng trứng gà đánh đều lên. Thoa trực tiếp lên chỗ da có mụn, để trong 20 phút.

4. Sản phẩm trị mụn đông y Mộc Thiên Hương

 Mộc Thiên Hương cũng là một trong những sản phẩm trị mụn có nguồn gốc từ đông y đang được quảng cáo, phân phối rộng rãi trên thị trường. Sản phẩm được bào chế từ thành phần chính là nhân sâm và bạc hà. Ngoài ra còn có các nguyên liệu tự nhiên khác như bột ngọc trai, nấm linh chi, chiết xuất từ củ nghệ đen và mật ong nguyên chất…

Tác dụng của sản phẩm:

• Hỗ trợ điều trị tất cả các loại mụn
• Ức chế sự phát triển của hắc sắc tố melamin, làm mờ nám, tàn nhang và các vết thâm do mụn để lại
• Làm mát, xoa dịu kích ứng trên da
• Kích thích tái tạo tế bào da mới để tổn thương do mụn gây ra nhanh hồi phục mà không để lại sẹo
• Giúp lỗ chân lông se khít hơn
• Ổn định hoạt động tiết dầu của tuyến bã nhờn

Mặc dù có nhiều ưu điểm song thuốc đông y trị mụn cũng còn tồn tại một số mặt hạn chế nhất định như:

• Phải dành nhiều thời gian cho việc sắc thuốc
• Một số bài thuốc có vị đắng, khó uống
• Bất tiện khi mang thuốc theo bên mình đến nơi làm việc
• Thuốc động y lâu cho hiệu quả, tác dụng đến từ từ
• Liệu trình trị mụn dài, có khi lên đến vài tháng
• Hiệu quả phụ thuộc phần lớn vào cơ địa của người sử dụng cũng như tình trạng mụn.

Bạn có thể sử dụng thuốc đông y để trị mụn. Tuy nhiên, trước khi tiến hành điều trị, hãy tìm đến các cơ sở điều trị mụn bằng y học cổ truyền uy tín để được thăm khám, xác định chính xác loại mụn, mức độ mụn cũng như tình trạng sức khỏe chung. Từ đó, thầy thuốc sẽ kê đơn hoặc tư vấn một sản phẩm trị mụn đông y phù hợp nhất.

Lưu ý khi dùng thuốc đông y trị mụn

• Không tùy tiện sử dụng thuốc đông y trị mụn bừa bãi khi chưa qua thăm khám.
• Tránh sử dụng lại thuốc trị mụn của người khác. Với mỗi trường hợp, thầy thuốc sẽ cân nhắc gia giảm các vị và điều chỉnh liều dùng cho phù hợp sau khi đã thăm khám cho bệnh nhân.
• Thuốc đông y mặc dù lành tính nhưng cũng cần sử dụng đều đặn, đúng liều, đủ liều trình. Việc nôn nóng tự ý tăng liều dùng cũng có thể gây ra những tác dụng phụ ngoài ý muốn làm tổn hại đến sức khỏe.
• Nếu có ý định sử dụng thuốc đông y trị mụn mà đang dùng thuốc Tây thì cần thông báo cho bác sĩ biết để tránh gặp phải hiện tượng tương tác thuốc.
• Kết hợp dùng thuốc đông y trị mụn với chế độ ăn uống khoa học để da nhanh hồi phục. Bạn cần chú ý uống nhiều nước để thanh lọc cho da. Tăng cường các loại rau củ quả giàu chất xơ, vitamin C, chất chống oxy hóa và có tính mát vào trong thực đơn để thúc đẩy quá trình tái tạo da, ngăn ngừa mụn tái phát trở lại. Hạn chế ăn các món cay nóng, thức ăn có nhiều dầu mỡ, nội tạng độc vật, đồ ngọt, cà phê, thức uống có cồn.
• Rửa mặt sạch sẽ mỗi ngày và lựa chọn các sản phẩm chăm sóc da phù hợp để mụn không còn cơ hội tấn công vào da.

Có thể bạn quan tâm

• Các thuốc trị mụn (uống + bôi) tốt nhất và cách sử dụng
• Nổi mụn ở trán là bị gì? 10 cách trị nhanh tại nhà