Bị Mỏi Cổ Thường Xuyên – Nguyên Nhân Và Cách Khắc Phục

Mỏi cổ có thể xảy ra do căng cơ quá mức, ngồi sai tư thế, nằm gối cao hoặc ngồi làm việc trong thời gian dài. Triệu chứng này thường có mức độ nhẹ và thuyên giảm nhanh khi áp dụng một số biện pháp khắc phục tại nhà như tập thể dục, điều chỉnh tư thế, xoa bóp và chườm ấm/ chườm lạnh.

Bị mỏi cổ thường xuyên – Nguyên nhân do đâu?

Mỏi cổ là triệu chứng khá phổ biến xảy ra khi đốt sống cổ, cơ, dây chằng và các mô mềm xung quanh bị chèn ép, tổn thương. Triệu chứng này thường đi kèm với đau nhức âm ỉ đến dữ dội, cổ phát ra âm thanh khi vận động, khó khăn khi xoay cổ, tê cứng cổ, vai gáy và nóng ran chi trên.

Thống kê cho thấy, mỏi cổ thường xuất hiện ở người làm công việc văn phòng, người chơi các bộ môn thể thao có cường độ mạnh và người lao động nặng nhọc. Nguy cơ gặp phải triệu chứng này tăng lên theo độ tuổi do hệ thống xương khớp có xu hướng suy yếu dần theo thời gian.

Dưới đây là một số nguyên nhân có thể khiến cổ ê mỏi thường xuyên:

1. Ngồi sai tư thế/ ngồi quá lâu

Ngồi sai tư thế là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây mỏi cổ, đau vai gáy, tê bì tay và đau vùng thắt lưng. Tư thế sai lệch có thể khiến cột sống mất cân bằng, gây chèn ép lên dây chằng, cơ và rễ thần kinh bao xung quanh. Tình trạng này khiến cấu trúc cổ – vai – gáy bị chèn ép, co cứng, mỏi và đau nhức.

Ngoài ra, mỏi cổ cũng có thể là hệ quả do thói quen ngồi làm việc quá lâu (thường gặp ở người làm công việc văn phòng). Thường xuyên nhìn vào màn hình máy tính khiến cơ cổ bị chèn ép, đau nhức và tê mỏi.

2. Vận động cổ quá mức

Vận động cổ quá mức (thường xuyên xoay cổ hoặc xoay cổ đột ngột) có thể khiến cơ ở vùng cổ bị kéo căng quá mức gây đau nhức và mỏi cổ. Tình trạng này thường gặp sau khi chơi các bộ môn thể thao có cường độ mạnh như đá bóng, tennis,…

Bên cạnh triệu chứng mỏi cổ, chơi thể thao cường độ mạnh cũng có thể gây đau mỏi bả vai, bắp chân và cánh tay. Các triệu chứng này thường là hệ quả do cơ bị kéo căng quá mức nên đa phần đều có thể tự thuyên giảm sau khi nghỉ ngơi từ 1 – 2 ngày.

3. Nằm gối quá cao

Đốt sống cổ là vị trí khá nhạy cảm và dễ bị chèn ép, đau nhức. Thói quen nằm gối quá cao có thể khiến đốt sống mất cân bằng gây chèn ép lên rễ thần kinh, mạch máu, dây chằng và mô mềm bao xung quanh.

Ngoài ra, mỏi cổ cũng có thể xảy ra do thường xuyên duy trì một tư thế ngủ hoặc ngủ sai tư thế. Các thói quen này đều có thể làm tăng áp lực lên đốt sống cổ và gây ra các triệu chứng đau nhức, tê bì, mỏi cổ, đau vai gáy và bả vai.

4. Ảnh hưởng của tuổi tác

Thực tế cho thấy, mỏi cổ và các triệu chứng đau nhức xương khớp thường xảy ra ở người trung niên và người cao tuổi. Nguyên nhân là do tuổi tác cao khiến hệ thống xương khớp suy yếu, kém dẻo dai và đàn hồi. Lúc này, xương khớp dễ bị đau nhức, ê mỏi và tê bì khi có các tác động như xoay cổ đột ngột, đi lại nhiều, mang vác nặng hoặc do thời tiết lạnh.

Ngoài ra, tuổi tác cao còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh xương khớp mãn tính. Vì vậy người cao tuổi nên chủ động cải thiện các thói quen xấu, thiết lập chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt khoa học để duy trì hệ thống xương khớp dẻo dai, chắc khỏe.

5. Biểu hiện của bệnh lý xương khớp

Hầu hết các bệnh xương khớp mãn tính đều có diễn tiến chậm và phát sinh các biểu hiện mờ nhạt ở giai đoạn đầu. Chính vì vậy ở một số ít trường hợp, triệu chứng đau mỏi cổ có thể là biểu hiện của bệnh lý sau:

• Hội chứng đau vai gáy: Đau mỏi vai gáy là hội chứng thường gặp ở người làm công việc văn phòng và người gặp các vấn đề về cột sống. Hội chứng này xảy ra khi cơ, dây thần kinh ở vùng cổ – vai – gáy bị chèn ép, rối loạn, co cứng và gây đau nhức, tê bì, ê mỏi và nóng ran.
• Thoái hóa cột sống cổ: Thoái hóa đốt sống cổ là bệnh xương khớp mãn tính thường gặp ở người cao tuổi. Bệnh xảy ra khi cột sống bị thoái hóa, suy yếu, kém đàn hồi và mất độ ổn định. Cấu trúc cột sống suy yếu làm tăng mức độ chèn ép lên các cơ quan xung quanh chính là yếu tố trực tiếp gây mỏi cổ, đau nhức và giảm khả năng vận động.
• Thoái vị đĩa đệm cổ: Thoát vị đĩa đệm cổ là tình trạng đĩa đệm bị thoái hóa, có dấu hiệu phồng lồi hoặc rách bao xơ khiến nhân nhầy thoát ra bên ngoài. Đĩa đệm phồng lồi/ rách có thể chèn ép lên rễ thần kinh gây mỏi cổ, cứng cổ và đau nhức.
• Gai cột sống: Khi cột sống bị thoái hóa, hư yếu, cơ thể có xu hướng tổng hợp canxi tại vị trí này để sửa chữa và phục hồi các mô tổn thương. Tuy nhiên canxi lắng đọng quá mức có thể dẫn đến tình trạng hình thành gai xương bất thường. Gai cột sống gây chèn ép lên các mô mềm xung quanh gây đau nhức, tê bì, mỏi và cứng cổ.

Mỏi cổ là triệu chứng phổ biến và có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Vì vậy ở một số ít trường hợp, triệu chứng này có thể khởi phát do các nguyên nhân không được đề cập trong bài viết.

Cách khắc phục mỏi cổ hiệu quả có thể thực hiện tại nhà

Mỏi cổ là triệu chứng có mức độ nhẹ và có thể cải thiện với các biện pháp tại nhà. Khắc phục kịp thời giúp kiểm soát các triệu chứng khó chịu, ổn định cấu trúc cột sống, cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm nguy cơ mắc các bệnh xương khớp mãn tính.

Một số biện pháp giúp cải thiện tình trạng mỏi cổ có thể thực hiện tại nhà, bao gồm:

1. Điều chỉnh tư thế ngồi

Số liệu thống kê cho thấy, có đến 70% trường hợp mỏi cổ xảy ra do tư thế ngồi sai lệch hoặc ngồi làm việc trong thời gian dài. Vì vậy để cải thiện tình trạng mỏi cổ và các triệu chứng đi kèm, bạn nên điều chỉnh tư thế ngồi và tránh ngồi làm việc trong một thời gian dài.

Nếu không tiến hành cải thiện, các thói quen này không chỉ gây mỏi cổ mà còn gây đau mỏi vai gáy, đau vùng thắt lưng và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh xương khớp mãn tính.

Hướng dẫn điều chỉnh tư thế ngồi giúp giảm mỏi cổ và đau nhức lưng:

• Cân chỉnh độ cao của bàn và ghế phù hợp với chiều cao để tạo cảm giác thoải mái và dễ chịu khi ngồi làm việc
• Ngồi thẳng lưng, vai ngang và giữ cổ thẳng
• Để hai chân thẳng, không gác chân lên ghế hoặc bắt chéo chân
• Khi đánh máy, nên đảm bảo khuỷu tay tạo thành 1 góc từ 75 – 90 độ

Điều chỉnh tư thế ngồi có thể làm giảm áp lực lên đốt sống, cải thiện tình trạng đau nhức, mỏi cổ và tê bì. Tuy nhiên sau mỗi 2 giờ làm việc, bạn nên đi lại nhẹ nhàng để thư giãn cột sống và xương khớp nhằm giảm mức độ chèn ép lên đĩa đệm, cơ, dây chằng và dây thần kinh.

2. Thay gối nằm và tư thế ngủ

Trong trường hợp mỏi cổ, cứng cổ và đau nhức vai xảy ra sau khi ngủ dậy, nên xem xét gối nằm và tư thế ngủ. Nếu gối nằm quá cao, nên thay thế bằng gối có chiều cao vừa phải, chất liệu mềm và êm để tránh gây đau nhức và ê mỏi khi ngủ.

Ngoài ra khi ngủ, nên nằm ngửa để cân bằng lực lên cột sống cổ và vùng vai. Thường xuyên nằm nghiêng có thể khiến cổ mỏi, đau nhức nhiều, tê cứng và giảm khả năng vận động.

3. Chườm ấm/ lạnh giúp giảm mỏi cổ

Để giảm nhanh triệu chứng nhức mỏi và tê cứng cổ, bạn có thể chườm ấm hoặc chườm lạnh tùy vào từng trường hợp.

• Chườm ấm: Nếu mỏi cổ xảy ra do sai tư thế hoặc nằm gối quá cao, bạn nên chườm khăn hoặc túi ấm lên vùng cổ vai gáy. Nhiệt độ từ túi chườm giúp thúc đẩy tuần hoàn máu, thư giãn cơ, dây chằng và nới giãn không gian cột sống. Chườm ấm từ 10 – 15 phút giúp cải thiện tình trạng đau nhức, ê mỏi, tê cứng cổ và bả vai.
• Chườm lạnh: Trong trường hợp cổ và vai bị đau nhức, sưng đỏ do chấn thương, nên chườm lạnh từ 10 – 15 phút để giảm đau nhức, tê bì, mỏi cổ và cải thiện tình trạng viêm đỏ. Sau khi chườm lạnh, nên chườm ấm khoảng 5 phút để thúc đẩy tuần hoàn máu và giảm hiện tượng ứ huyết ở vùng cổ, vai và gáy.

Mặc dù chườm ấm/ chườm lạnh đem lại tác dụng nhanh nhưng biện pháp này không thể cải thiện triệu chứng mỏi cổ hoàn toàn. Vì vậy, nên phối hợp với việc điều chỉnh tư thế sai lệch để kiểm soát triệu chứng và phòng ngừa tình trạng tái phát.

4. Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục đem lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe nói chung và hệ thống xương khớp nói riêng. Luyện tập đều đặn giúp ổn định cấu trúc cột sống, giảm mức độ chèn ép lên rễ thần kinh, dây chằng, đĩa đệm và mô mềm bao xung quanh. Hơn nữa, hoạt động thể chất còn có khả năng duy trì độ dẻo dai, chắc khỏe của khớp, cột sống và làm chậm quá trình thoái hóa.

Vì vậy để cải thiện tình trạng mỏi cổ và ngăn ngừa các bệnh xương khớp mãn tính, nên tập thể dục từ 20 – 30 phút/ ngày. Khi luyện tập, nên lựa chọn các động tác hoặc bộ môn tác động trực tiếp đến vùng cổ như bơi lội, yoga hoặc thực hiện các bài tập dành riêng cho vùng cổ – vai – gáy.

5. Massage vùng cổ vai gáy

Trong trường hợp mỏi cổ kéo dài và đi kèm với tình trạng tê cứng, ê mỏi, bạn có thể massage vùng cổ vai gáy để cải thiện. Biện pháp này có tác dụng thúc đẩy tuần hoàn máu, thư giãn cơ, giảm áp lực lên đốt sống, mô mềm và cải thiện khả năng vận động của cổ.

Ngoài ra, xoa bóp còn giúp làm ấm vùng cổ vai gáy và cải thiện tình trạng đau nhức, mỏi cổ do thời tiết chuyển lạnh đột ngột. Khi massage, có thể sử dụng kèm với các loại dầu xoa bóp xương khớp để tăng tác dụng giảm đau nhức, ê mỏi.

6. Cân đối thời gian làm việc – nghỉ ngơi

Mỏi cổ, tê cứng cổ và đau nhức vùng thắt lưng thường xảy ra ở người lao động nặng hoặc người ngồi làm việc với máy tính trong thời gian dài. Vì vậy để kiểm soát tình trạng cổ tê mỏi, nên cân đối thời gian làm việc và nghỉ ngơi nhằm làm giảm áp lực lên hệ thống xương khớp nói chung và đốt sống cổ nói riêng.

Hơn nữa làm việc quá 8 giờ/ ngày còn làm tăng áp lực lên hệ thần kinh trung ương gây giảm khả năng tuần hoàn máu. Tình trạng này có thể gây hoa mắt, chóng mặt, choáng đầu, co cứng cổ và đau mỏi cổ, vai và gáy.

7. Dùng miếng dán giảm đau

Nếu mỏi cổ xảy ra do căng cơ, bạn có thể sử dụng các miếng dán giảm đau chứa menthol, methyl salicylate để giảm đau nhức và sưng viêm. Các loại thuốc giảm đau ở dạng dán khá an toàn và đem lại hiệu quả tương đối rõ rệt.

Tuy nhiên chỉ nên sử dụng miếng dán giảm đau từ 3 – 5 ngày. Nếu triệu chứng không thuyên giảm, nên tiến hành thăm khám để được chẩn đoán và can thiệp điều trị kịp thời.

Mỏi cổ thường xuyên – Khi nào gặp bác sĩ?

Mỏi cổ thường có mức độ nhẹ và dễ dàng cải thiện sau khi áp dụng các biện pháp tại nhà. Tuy nhiên ở một số trường hợp, triệu chứng này có thể là biểu hiện của các bệnh xương khớp mãn tính.

Chính vì vậy nên chủ động tìm gặp bác sĩ khi nhận thấy các triệu chứng sau:

• Tình trạng mỏi cổ kéo dài và không thuyên giảm khi điều trị tại nhà
• Cổ cứng, tê bì và đau nhức nhiều
• Cơn đau có xu hướng lan rộng ra vùng bả vai, lưng trên và cánh tay
• Đi kèm với triệu chứng hoa mắt, đau đầu, chóng mặt, rối loạn cảm giác

Mỏi cổ là triệu chứng phổ biến xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong trường hợp tình trạng không thuyên giảm khi áp dụng các biện pháp tại nhà, bạn nên tìm gặp bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và can thiệp điều trị y tế kịp thời.

Tham khảo thêm: Đau vai gáy chóng mặt buồn nôn do đâu? Có nguy hiểm?