Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị Viêm Đa Khớp

VHEA 0:00 - 02/01/2025

Đánh giá bài viết

Viêm đa khớp không chỉ gây đau nhức khó chịu mà còn ảnh hưởng lớn đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tìm hiểu kỹ về nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị bệnh sẽ giúp bạn phòng ngừa và cải thiện hiệu quả tình trạng này.

Viêm đa khớp là gì và có những loại nào?

Viêm đa khớp là tình trạng viêm xảy ra tại nhiều khớp trên cơ thể, thường gặp ở những vị trí khớp lớn như gối, vai, khuỷu tay hoặc các khớp nhỏ ở ngón tay, ngón chân. Đây là một dạng rối loạn tự miễn dịch phổ biến, có thể dẫn đến sưng, đau và giảm chức năng vận động. Viêm đa khớp được phân thành nhiều loại dựa trên nguyên nhân và biểu hiện lâm sàng. Một số loại phổ biến bao gồm viêm đa khớp dạng thấp, viêm khớp do thoái hóa, và viêm khớp do nhiễm trùng.

Trong y học cổ truyền, viêm đa khớp được xem như là kết quả của sự mất cân bằng giữa các yếu tố khí, huyết và phong trong cơ thể, gây ảnh hưởng đến kinh lạc và sự lưu thông năng lượng.

Biểu hiện của bệnh viêm đa khớp

Người mắc viêm đa khớp thường trải qua các triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ bệnh. Một trong những biểu hiện thường gặp là sưng và đau tại nhiều khớp, đặc biệt là vào buổi sáng hoặc sau khi không vận động trong thời gian dài. Cảm giác cứng khớp và hạn chế chuyển động cũng là dấu hiệu điển hình.

Ngoài các triệu chứng cơ học, một số bệnh nhân còn gặp phải các biểu hiện toàn thân như sốt nhẹ, mệt mỏi, hoặc giảm cân không rõ nguyên nhân. Viêm đa khớp mạn tính có thể dẫn đến biến dạng khớp, gây khó khăn nghiêm trọng trong sinh hoạt hàng ngày.

Cảm ơn nhà thuốc Đỗ Minh Đường đã giúp vợ tôi thoát căn bệnh viêm khớp háng

Ngược xuôi tìm cách chữa mà bệnh chỉ thấy tình trạng viêm đau, thoái hóa khớp của vợ nặng thêm. Thế nhưng may mắn đã ghé thăm khi vợ chồng tôi được giới thiệu đến nhà thuốc Đỗ Minh Đường.

Mở

Việc nhận biết sớm các triệu chứng này có ý nghĩa quan trọng trong chẩn đoán và điều trị, giúp giảm thiểu tổn thương và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Nguyên nhân gây ra viêm đa khớp

Viêm đa khớp có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả yếu tố bên trong và bên ngoài cơ thể. Các nguyên nhân chính được chia thành:

Rối loạn tự miễn dịch: Hệ miễn dịch của cơ thể nhầm lẫn các tế bào khớp là tác nhân gây hại, dẫn đến tình trạng tấn công và gây viêm. Đây là nguyên nhân phổ biến trong viêm đa khớp dạng thấp.
Thoái hóa khớp: Sự hao mòn sụn khớp theo thời gian làm gia tăng ma sát giữa các khớp, gây sưng và đau.
Nhiễm trùng: Vi khuẩn, virus hoặc nấm có thể xâm nhập vào khớp, kích hoạt phản ứng viêm.
Di truyền: Người có tiền sử gia đình bị viêm đa khớp có nguy cơ cao hơn so với người không có yếu tố này.
Tác động cơ học: Các chấn thương hoặc căng thẳng lặp đi lặp lại tại các khớp cũng có thể làm tăng nguy cơ viêm.
Yếu tố môi trường: Thời tiết lạnh và ẩm, chế độ ăn uống không cân bằng, hoặc các thói quen sống không lành mạnh cũng góp phần làm tăng khả năng mắc bệnh.

Ai có nguy cơ cao mắc viêm đa khớp?

Bệnh viêm đa khớp có thể xảy ra ở bất kỳ ai, nhưng một số nhóm đối tượng nhất định dễ mắc hơn do đặc điểm cơ thể hoặc lối sống. Các nhóm này bao gồm:

Người trung niên và cao tuổi: Đây là nhóm dễ bị tổn thương sụn khớp, dẫn đến thoái hóa và viêm.
Phụ nữ: Tỷ lệ mắc viêm đa khớp ở phụ nữ thường cao hơn, có thể do ảnh hưởng của nội tiết tố hoặc hệ miễn dịch.
Người có tiền sử gia đình: Các yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong nguy cơ phát triển bệnh.
Người làm việc lao động nặng: Những công việc đòi hỏi vận động khớp nhiều hoặc mang vác nặng dễ gây tổn thương lâu dài cho các khớp.
Người mắc các bệnh nền: Các bệnh như tiểu đường, bệnh gout hoặc rối loạn miễn dịch làm tăng nguy cơ mắc viêm đa khớp.
Người sống trong môi trường ô nhiễm: Các yếu tố như hóa chất độc hại hoặc khí hậu khắc nghiệt có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe khớp.

Biến chứng nguy hiểm của viêm đa khớp

Viêm đa khớp nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và cuộc sống hàng ngày. Các biến chứng thường gặp gồm:

Tàn phế và mất chức năng vận động: Tình trạng viêm kéo dài có thể gây hủy hoại sụn khớp, dẫn đến biến dạng khớp và mất khả năng vận động.
Đau mãn tính: Viêm mãn tính khiến cơn đau trở nên liên tục, làm suy giảm chất lượng cuộc sống và tinh thần của người bệnh.
Tổn thương các cơ quan khác: Viêm đa khớp dạng thấp có thể gây viêm ở các cơ quan như tim, phổi, thận, hoặc mắt, ảnh hưởng đến chức năng của chúng.
Biến dạng khớp: Khớp bị viêm lâu ngày dễ dẫn đến hình dạng bất thường, gây khó khăn trong sinh hoạt.
Loãng xương: Viêm kéo dài và việc sử dụng thuốc điều trị có thể làm giảm mật độ xương, tăng nguy cơ gãy xương.
Rối loạn tâm lý: Đau và hạn chế vận động có thể dẫn đến căng thẳng, lo âu hoặc trầm cảm.

Cách chẩn đoán bệnh viêm đa khớp

Để xác định tình trạng viêm đa khớp, các bác sĩ sử dụng nhiều phương pháp khác nhau, kết hợp giữa quan sát lâm sàng và các xét nghiệm chuyên sâu. Những phương pháp phổ biến bao gồm:

Khám lâm sàng: Đánh giá trực tiếp các triệu chứng như sưng, đau, cứng khớp và mức độ hạn chế vận động.
Xét nghiệm máu: Kiểm tra các chỉ số viêm, như tốc độ lắng máu, hoặc sự hiện diện của yếu tố dạng thấp và các kháng thể tự miễn.
Chẩn đoán hình ảnh: Sử dụng các kỹ thuật như X-quang, siêu âm, hoặc MRI để quan sát chi tiết tổn thương tại các khớp.
Chọc hút dịch khớp: Lấy mẫu dịch từ khớp bị viêm để phân tích, nhằm tìm kiếm dấu hiệu nhiễm trùng hoặc tinh thể gây viêm.
Hỏi tiền sử bệnh: Xác định các yếu tố nguy cơ, như tiền sử gia đình, thói quen sống hoặc bệnh nền liên quan.
Đánh giá toàn diện: Phối hợp các phương pháp để đưa ra chẩn đoán chính xác nhất, từ đó xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.

Khi nào cần gặp bác sĩ nếu mắc viêm đa khớp

Người bệnh nên tìm đến bác sĩ khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường hoặc các triệu chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sinh hoạt. Các trường hợp cụ thể cần đến sự thăm khám bao gồm:

Đau kéo dài không thuyên giảm: Khi cơn đau trở nên dai dẳng, kể cả khi đã nghỉ ngơi hoặc sử dụng thuốc giảm đau thông thường.
Sưng tấy và đỏ khớp: Khớp bị viêm kèm theo sưng nóng, đỏ hoặc tăng nhiệt độ cục bộ có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc viêm nghiêm trọng.
Cứng khớp vào buổi sáng: Tình trạng khớp khó cử động sau khi thức dậy kéo dài trong nhiều ngày liên tiếp.
Hạn chế vận động: Khớp mất đi sự linh hoạt, ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày.
Biểu hiện toàn thân: Xuất hiện các triệu chứng như sốt, mệt mỏi hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân.
Tác dụng phụ của thuốc điều trị: Nếu sử dụng thuốc điều trị viêm đa khớp và gặp các phản ứng bất thường như dị ứng, đau dạ dày hoặc tổn thương gan, cần trao đổi ngay với bác sĩ.

Phòng ngừa viêm đa khớp một cách hiệu quả

Duy trì thói quen sống lành mạnh và áp dụng các biện pháp phù hợp có thể giảm nguy cơ mắc viêm đa khớp hoặc làm chậm quá trình tiến triển bệnh. Một số phương pháp phòng ngừa hiệu quả bao gồm:

Chế độ ăn uống khoa học: Tăng cường thực phẩm giàu omega-3, chất chống oxy hóa và vitamin, đồng thời hạn chế tiêu thụ đường và chất béo bão hòa.
Tập thể dục thường xuyên: Các bài tập như yoga, đi bộ hoặc bơi lội giúp duy trì sự linh hoạt của khớp và giảm viêm.
Tránh chấn thương: Sử dụng đồ bảo hộ và cẩn thận khi tham gia các hoạt động vận động mạnh hoặc thể thao để bảo vệ khớp.
Kiểm soát cân nặng: Duy trì trọng lượng hợp lý giúp giảm áp lực lên các khớp, đặc biệt là khớp gối và khớp hông.
Hạn chế tiếp xúc với yếu tố nguy cơ: Tránh hút thuốc, hạn chế tiêu thụ rượu bia và duy trì môi trường sống trong lành.
Thăm khám định kỳ: Kiểm tra sức khỏe thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và có biện pháp can thiệp kịp thời.

Phương pháp điều trị viêm đa khớp

Điều trị viêm đa khớp cần dựa trên nguyên nhân gây bệnh, mức độ nghiêm trọng và nhu cầu của người bệnh. Các phương pháp điều trị có thể kết hợp Tây y, Đông y và thay đổi lối sống để mang lại hiệu quả tốt nhất.

Sử dụng thuốc Tây y

Thuốc Tây y giúp giảm đau, kiểm soát viêm và ngăn chặn sự tiến triển của bệnh. Các loại thuốc phổ biến gồm:

Thuốc giảm đau: Paracetamol là lựa chọn phổ biến để giảm đau trong các trường hợp nhẹ.
Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs): Ibuprofen hoặc Diclofenac giúp giảm viêm và đau khớp hiệu quả.
Thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARDs): Methotrexate được sử dụng để kiểm soát viêm đa khớp dạng thấp, ngăn ngừa tổn thương khớp kéo dài.
Thuốc sinh học: Adalimumab và Etanercept giúp ức chế các phản ứng miễn dịch quá mức ở bệnh nhân không đáp ứng với DMARDs.
Corticosteroids: Prednisone được chỉ định trong các đợt viêm nặng để kiểm soát triệu chứng nhanh chóng.

Điều trị bằng Đông y

Đông y tập trung vào cân bằng cơ thể, cải thiện tuần hoàn và loại bỏ các yếu tố gây bệnh. Một số phương pháp điều trị Đông y thường áp dụng:

Châm cứu: Kích thích huyệt vị giúp giảm đau và cải thiện lưu thông khí huyết tại các khớp bị viêm.
Sử dụng thuốc thảo dược: Các bài thuốc từ ngưu tất, đương quy hoặc quế chi được kê đơn nhằm giảm viêm và tăng cường chức năng khớp.
Xoa bóp bấm huyệt: Tăng cường sự linh hoạt của khớp và làm giảm đau nhức thông qua kích thích cơ học.
Chế độ dưỡng sinh: Kết hợp tập luyện và chế độ ăn uống phù hợp giúp hỗ trợ điều trị lâu dài.

Thay đổi lối sống

Bên cạnh các liệu pháp y học, thay đổi lối sống là yếu tố quan trọng trong việc kiểm soát bệnh. Một số thay đổi người bệnh cần áp dụng:

Duy trì vận động hợp lý: Thực hiện các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội hoặc yoga để cải thiện sự linh hoạt của khớp.
Kiểm soát cân nặng: Tránh tăng cân quá mức để giảm áp lực lên các khớp chịu lực như khớp gối và khớp hông.
Chăm sóc khớp đúng cách: Sử dụng các thiết bị hỗ trợ khi vận động hoặc làm việc để bảo vệ khớp khỏi tổn thương thêm.
Tránh các yếu tố kích thích: Hạn chế tiếp xúc với môi trường lạnh và ẩm, tránh làm việc nặng hoặc kéo dài.

Viêm đa khớp có thể được kiểm soát tốt nếu người bệnh tuân thủ điều trị và duy trì thói quen sống lành mạnh. Việc kết hợp giữa Tây y, Đông y và các biện pháp hỗ trợ không chỉ giúp giảm đau mà còn ngăn ngừa những biến chứng nghiêm trọng, cải thiện chất lượng cuộc sống.