Bệnh Trĩ Nên Ăn Uống Như Thế Nào? Kiêng Gì, Bổ Sung Gì?

Chế độ dinh dưỡng có vai trò quan trọng đối với tiến triển của bệnh trĩ. Vì vậy bên cạnh các phương pháp y tế, cần xây dựng thói quen ăn uống khoa học nhằm hỗ trợ làm giảm triệu chứng, cải thiện sức khỏe và tránh kích thích lên búi trĩ sưng đau. Bài viết sau sẽ giải đáp thắc mắc Bệnh nhân trĩ nên ăn uống như thế nào? Cần ăn gì, kiêng gì?.

Người bị bệnh trĩ nên ăn uống như thế nào?

Chế độ ăn uống ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của các cơ quan tiêu hóa, trong đó có trực tràng – hậu môn. Do đó khi mắc bệnh trĩ, bạn cần xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học nhằm làm giảm áp lực lên búi trĩ, giảm triệu chứng đau rát, khó chịu và làm chậm tiến triển của bệnh. Ngoài ra, ăn uống khoa học còn giúp cải thiện sức khỏe, hệ miễn dịch và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Các chuyên gia cho biết, thói quen dinh dưỡng có vai trò quan trọng đối với cơ chế khởi phát và tiến triển của bệnh. Nếu kết hợp giữa điều trị y tế với ăn uống lành mạnh, búi trĩ có thể co dần theo thời gian, giảm đau rát hậu môn, chảy máu búi trĩ và hạn chế nguy cơ phát sinh biến chứng. Ngược lại thường xuyên dung nạp thực phẩm không phù hợp có thể gây táo bón, tăng áp lực lên búi trĩ và làm giảm hiệu quả của các phương pháp điều trị.

Vì vậy trong thời gian điều trị bệnh trĩ, bạn cần ăn uống theo các nguyên tắc sau:

• Ưu tiên các thực phẩm giàu chất xơ: Chất xơ có vai trò quan trọng đối với hệ tiêu hóa. Thường xuyên bổ sung chất xơ giúp điều hòa nhu động ruột, ngăn ngừa rối loạn tiêu hóa và hỗ trợ làm giảm táo bón – một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ.
• Hạn chế thực phẩm, đồ uống khó tiêu: Dung nạp thực phẩm và đồ uống khó tiêu có thể làm tăng áp lực lên đường ruột, gây táo bón và tăng ma sát lên búi trĩ khi đại tiện. Hơn nữa, các loại đồ uống và thực phẩm này còn tăng nguy cơ mắc các bệnh tiêu hóa khác như viêm dạ dày, loét dạ dày, trào ngược thực quản,…
• Chú ý thói quen ăn uống: Các thói quen ăn uống như ăn không đúng giờ, ăn khuya, ăn quá nhanh, ăn uống quá mức,… có thể gây rối loạn đường ruột, tăng nguy cơ tiêu chảy – táo bón và có thể làm nghiêm trọng các triệu chứng của bệnh trĩ.
• Cân bằng dinh dưỡng trong chế độ ăn: Chế độ ăn kiêng khem có thể khiến thể trạng suy nhược, mệt mỏi và thiếu chất. Do đó khi ăn uống, bạn nên đa dạng thực phẩm và ăn đủ 3 bữa để duy trì thể trạng khỏe mạnh và nâng cao khả năng miễn dịch.

Bị trĩ nên ăn gì? Các thực phẩm tốt cho bệnh trĩ

Ngoài khả năng cung cấp dinh dưỡng và năng lượng cho cơ thể, một số loại thực phẩm còn hỗ trợ tăng độ bền thành mạch, chống oxy hóa và điều hòa nhu động đường ruột. Bổ sung các loại thực phẩm lành mạnh giúp cải thiện sức khỏe tổng thể, hỗ trợ kiểm soát triệu chứng và tác động tích cực đến quá trình điều trị.

Dưới đây là một số loại thực phẩm tốt cho bệnh trĩ bạn nên bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày, bao gồm:

1. Rau xanh – Thực phẩm tốt cho bệnh trĩ

Rau xanh được đánh giá là nhóm thực phẩm lành mạnh và đem lại nhiều lợi ích đối với hoạt động tiêu hóa. Chất xơ trong nhóm thực phẩm này có khả năng ngừa táo bón, giảm ma sát lên búi trĩ khi đại tiện và điều hòa nhu động đường ruột.

Bên cạnh đó, bổ sung rau xanh thường xuyên còn giúp làm sạch ống tiêu hóa, ngăn ngừa nhiễm trùng và trung hòa dịch vị dạ dày. Ngoài ra, một số loại rau xanh như rau diếp cá, cải thìa, rau má còn có tác dụng ức chế vi khuẩn, làm bền mạch máu và tăng tốc độ phục hồi các mô niêm mạc. Các loại rau tốt cho người bị trĩ, bao gồm rau mồng tơi, rau cải, cải thảo, rau dền, rau lang, rau ngót, rau diếp cá,…

2. Người bị trĩ nên bổ sung các loại củ

Các loại củ như khoai tây, khoai lang, cà rốt, củ dền, củ cải trắng,… không chỉ tốt cho hệ tiêu hóa mà còn đem lại nhiều lợi ích đối với người mắc bệnh trĩ. Ngoài chất xơ, các loại củ còn cung cấp tinh bột giúp cơ thể có nguồn năng lượng dồi dào và hỗ trợ làm giảm áp lực khi đại tiện.

Bên cạnh đó, hàm lượng magie dồi dào trong nhóm thực phẩm này còn giúp điều hòa hoạt động của đường ruột, từ đó làm giảm nguy cơ táo bón và hạn chế tình trạng đi ngoài ra máu. Hơn nữa, các chất chống oxy hóa trong các loại củ như polyphenol, beta-carotene, selen, flavonoid, vulgaxanthin, betanin,… còn có khả năng chống viêm, cải thiện thị lực, tăng cường miễn dịch và làm bền thành mạch.

Ngoài ra một số nghiên cứu còn cho thấy, hợp chất chống oxy hóa từ thực vật còn giúp duy trì cân nặng ổn định, điều hòa huyết áp, cân bằng đường huyết và ức chế quá trình tích tụ mỡ ở gan.

3. Trái cây – Thức ăn tốt cho người bệnh trĩ

Tương tự rau xanh, trái cây cũng là nhóm thực phẩm lành mạnh thích hợp với bệnh nhân trĩ. Nhóm thực phẩm này cung cấp cho cơ thể hàm lượng khoáng chất, axit amin và vitamin dồi dào giúp nâng cao sức khỏe, giảm mệt mỏi và cải thiện chức năng đề kháng.

Ngoài ra một số chất chống oxy hóa đặc trưng trong các loại trái cây như flavonoid, beta-caroten, vitamin C, anthocyanin, proanthocyanidin,.. còn có hiệu quả chống viêm, ngăn ngừa nhiễm trùng và thúc đẩy lưu thông máu.

Bổ sung trái cây đều đặn giúp phòng ngừa táo bón, giảm nhẹ các triệu chứng do trĩ, củng cố tĩnh mạch và hạn chế các biến chứng nguy hiểm như trĩ huyết khối, vỡ búi trĩ,…

4. Bổ sung thực phẩm chứa chất béo lành mạnh

Các axit béo lành mạnh như vitamin E, Omega 3, Omega 6,… đem lại nhiều lợi ích đối với bệnh trĩ. Các thành phần này giúp làm mềm phân, hỗ trợ bôi trơn ống tiêu hóa và giúp phân dễ dàng đào thải ra bên ngoài khi đại tiện. Bổ sung các thực phẩm chứa chất béo lành mạnh như dầu ô liu, quả bơ, hạt hướng dương, cá hồi,… có thể làm giảm cảm giác đau rát, ngứa ngáy và chảy máu khi đi tiêu.

Ngoài ra, chất béo lành mạnh còn giúp cải thiện chức năng tim mạch, giảm lượng cholesterol trong cơ thể, tăng cường hoạt động của não bộ, chống viêm và làm bền thành mạch. Bên cạnh những lợi ích đối với bệnh trĩ, thực phẩm giàu chất béo lành mạnh còn giúp phòng ngừa viêm loét dạ dày tá tràng, thoái hóa khớp,…

5. Thực phẩm chứa hàm lượng sắt dồi dào

Bệnh trĩ điển hình bởi triệu chứng đi ngoài ra máu kéo dài. Tình trạng này không chỉ khiến hậu môn đau rát, ngứa ngáy và khó chịu mà còn gây thiếu máu mãn tính. Mặc dù không đe dọa đến sức khỏe nhưng thiếu máu có thể khiến cơ thể suy nhược, mệt mỏi, giảm đề kháng, yếu ớt, sụt cân,…

Do đó người bị trĩ nên bổ sung thực phẩm giàu sắt vào chế độ ăn để tăng sản xuất hồng cầu, giảm mệt mỏi và phòng ngừa suy nhược. Các loại thực phẩm chứa hàm lượng sắt dồi dào bao gồm gan, cá ngừ, hạt bí ngô, lòng đỏ trứng, thịt bò, củ dền, hạt điều, hạt hạnh nhân, nấm mèo, mè đen,…

6. Một số loại gia vị

Bệnh nhân trĩ được khuyến cáo nên hạn chế sử dụng món ăn nhiều gia vị. Tuy nhiên trên thực tế, một số loại gia vị như gừng, tỏi, nghệ,… có khả năng chống viêm, kháng khuẩn và hỗ trợ quá trình điều trị bệnh lý này.

Một số loại gia vị tốt cho bệnh trĩ, bao gồm:

• Nghệ: Hoạt chất curcumin trong nghệ được chứng minh có hiệu quả chống oxy hóa, giảm viêm và tăng tốc độ phục hồi mô, niêm mạc. Bổ sung nghệ vào chế độ ăn có thể giảm viêm sưng, đau nhức ở hậu môn và hỗ trợ làm co búi trĩ.
• Bạc hà: Tinh dầu trong lá bạc hà không chỉ giúp giảm buồn nôn, nôn mửa và giảm căng thẳng mà còn hỗ trợ điều hòa nhu động ruột và cải thiện cơn đau do hội chứng ruột kích thích. Do đó, thường xuyên sử dụng bạc hà trong chế độ ăn có thể hạn chế nguy cơ tiêu chảy, táo bón và hỗ trợ làm giảm áp lực lên tĩnh mạch trực tràng.
• Củ gừng: Thêm gừng vào các món ăn giúp kích thích vị giác, hỗ trợ tiêu hóa và cải thiện một số triệu chứng khó chịu như đầy hơi, khó tiêu,… Ngoài ra, loại gia vị này còn có hiệu quả kiểm soát cơn đau và chống viêm tương tự Aspirin.
• Tỏi: Hoạt chất allicin trong tỏi có khả năng chống oxy hóa mạnh, ức chế vi khuẩn và virus. Bên cạnh đó, hoạt chất này còn giúp giảm cholesterol, thúc đẩy tuần hoàn máu và giảm viêm búi trĩ. Tuy nhiên khi sử dụng tỏi, bạn chỉ nên dùng 1 lượng vừa đủ để tránh nóng rát dạ dày và khó chịu khi đại tiện.

Ngoài ra, bạn cũng có thể bổ sung một số loại gia vị khác như ngò rí, kinh giới, hoa hồi, bạch đậu khấu, lá hương thảo, xô thơm, hương nhu tía,… để hỗ trợ điều trị bệnh trĩ và cải thiện chức năng tiêu hóa.

7. Cần bổ sung 2 lít nước/ ngày

Uống nhiều nước là thói quen tốt đối với người bị bệnh trĩ. Ngoài khả năng giải khát, điều hòa thân nhiệt và cân bằng điện giải, bổ sung nước còn giúp làm mềm phân, thúc đẩy hoạt động tiêu hóa và trung hòa dịch vị.

Ngoài nước lọc, bạn có thể bổ sung nước ép từ trái cây và rau củ để tăng cường sức khỏe, nhuận tràng và cải thiện chức năng miễn dịch. Hoặc có thể dùng một số loại trà không chứa caffeine như trà hoa cúc, trà bạc hà, trà atiso,… để thanh lọc cơ thể, hỗ trợ chức năng gan và phòng ngừa táo bón.

Bị bệnh trĩ cần kiêng ăn gì?

Các triệu chứng của bệnh trĩ có thể nghiêm trọng hơn nếu thường xuyên dung nạp thức ăn và một số loại đồ uống không phù hợp. Ăn uống thiếu khoa học chính là nguyên nhân gây rối loạn tiêu hóa, táo bón, tăng ma sát khi đi tiêu và kích thích búi trĩ gia tăng kích thước.

Vì vậy để tránh ảnh hưởng đến quá trình điều trị, bạn cần kiêng cử một số loại thực phẩm và đồ uống sau:

1. Thức ăn có tiền sử dị ứng

Dung nạp các loại thực phẩm dị ứng có thể gây nổi mề đay, ngứa ngáy, ho khan, chảy nước mũi, đầy bụng, khó tiêu và tiêu chảy,… Tiêu chảy do dị ứng thức ăn thường kéo dài trong vài ngày đến vài tuần gây đau rát hậu môn, chảy máu khi đại tiện và kích thích búi trĩ gia tăng kích thước.

Ngoài ra khi dị ứng, cơ thể có xu hướng phóng thích các histamine vào da và niêm mạc. Histamine được giải phóng vào ống hậu môn có thể gây ngứa ngáy, viêm niêm mạc và tĩnh mạch. Do đó tuyệt đối không sử dụng thực phẩm có tiền sử dị ứng và cần thận trọng dùng các loại thực phẩm có khả năng dị ứng cao như hải sản, đậu phộng, mè đen,…

2. Các loại gia vị cay nóng, muối, đường

Bổ sung muối, đường và các loại gia vị cay nóng có thể làm tăng nguy cơ táo bón, gây cảm giác khó chịu, nóng rát và ngứa ngáy hậu môn khi đi tiêu. Ngoài ra, các loại gia vị này còn kích thích dạ dày tăng tiết axit, gây đau thượng vị, ợ nóng, đầy bụng và khó tiêu.

Hơn nữa, sử dụng nhiều muối còn có thể làm tăng huyết áp và khiến triệu chứng của bệnh trĩ trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy trong thời gian điều trị các bệnh tiêu hóa nói chung và bệnh trĩ nói riêng, cần hạn chế muối, đường và các loại gia vị cay nóng như ớt, tiêu, mù tạt,…

3. Thực phẩm dễ gây táo bón

Táo bón là một trong những yếu tố khởi phát và làm nghiêm trọng triệu chứng của bệnh trĩ. Do đó cần hạn chế sử dụng các loại thực phẩm khó tiêu hóa và dễ gây táo bón như thức ăn đóng hộp, thực phẩm chứa nhiều đạm, chất béo no, socola, bánh kẹo, bánh mì,…

Các loại thực phẩm này không chỉ làm tăng ma sát lên búi trĩ khi đại tiện mà còn kích thích phản ứng ngứa và viêm ở niêm mạc hậu môn.

4. Nước ngọt có gas, cà phê và rượu bia

Sử dụng cà phê và rượu bia có thể khiến cơ thể mất nước, tăng nguy cơ táo bón và đau rát khi đại tiện. Ngoài ra, các loại thức uống này còn khiến dạ dày tăng tiết dịch vị gây trào ngược thực quản, rối loạn nhu động tiêu hóa,…

Bên cạnh đó, người bị trĩ cũng nên hạn chế dùng nước ngọt có gas. Thức uống này có thể gây đầy hơi, khó tiêu và làm tăng áp lực trong khung ruột.

5. Bị bệnh trĩ kiêng ăn rau gì?

Rau xanh là nhóm thực phẩm lành tính, giàu chất xơ, khoáng chất và vitamin. Tuy nhiên trên thực tế, một số loại rau có thể tác động tiêu cực đến triệu chứng và tiến triển của bệnh trĩ.

Một số loại rau xanh người bị bệnh trĩ nên kiêng cử, bao gồm:

• Rau muống: Rau muống chứa hàm lượng chất xơ, khoáng chất và vitamin dồi dào. Tuy nhiên, hoạt chất madecassol trong loại rau này có thể gây ngứa ngáy ở hậu môn và làm nghiêm trọng mức độ sa của búi trĩ. Ngoài ra, ăn quá nhiều rau muống còn kích thích hình thành sẹo lồi ở vết loét trực tràng – hậu môn.
• Măng tây: Măng tây chứa độc tố glucozit có thể gây ngộ độc tiêu hóa, đầy bụng, khó tiêu và táo bón. Do đó khi điều trị bệnh trĩ, bạn cần tránh sử dụng loại rau này.
• Rau dưa muối: Dưa muối, kim chi,… không được khuyến khích bổ sung trong chế độ dinh dưỡng của người bị trĩ. Các loại rau lên men có thể gây đầy bụng, khó tiêu và tăng áp lực lên ống hậu môn trong quá trình đại tiện.

Một số lưu ý khi điều trị bệnh trĩ

Bệnh trĩ có tiến triển mãn tính và dễ tái phát. Vì vậy khi điều trị bệnh lý này, bạn cần lưu ý một số thông tin quan trọng sau:

• Sử dụng thuốc và áp dụng các phương pháp y tế theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc khi chưa thăm khám hoặc tham vấn y khoa.
• Xây dựng chế độ ăn lành mạnh và điều chỉnh giờ giấc sinh hoạt điều độ nhằm hỗ trợ làm giảm các triệu chứng khó chịu, cải thiện chức năng tiêu hóa và làm chậm tiến triển của bệnh.
• Nên ăn chín uống sôi, tránh sử dụng thực phẩm nhiễm bẩn hoặc chứa độc tính (măng, cá nóc, cóc,…).
• Thay đổi một số thói quen xấu như nhịn đi tiêu, thức khuya, căng thẳng, lười vận động, lao động nặng, tập thể dục quá mức, ngồi xổm…
• Nên thực hiện các bộ môn có cường độ vừa phải như đi bộ, yoga, bơi lội,… nhằm tăng sức dẻo dai của cơ thể, cải thiện sức khỏe tổng thể và thúc đẩy hoạt động lưu thông máu. Ngoài ra, tập thể dục đều đặn còn giúp kiểm soát cân nặng, điều hòa nhu động ruột và giảm áp lực lên tĩnh mạch trực tràng.
• Tuyệt đối không giao hợp qua đường hậu môn trong thời gian điều trị bệnh trĩ.
• Không sử dụng thuốc lá và các chất kích thích.

Bài viết đã giải đáp thắc mắc “Bệnh trĩ nên ăn gì, kiêng gì?” và đề cập đến một số vấn đề cần lưu ý khi điều trị. Trong trường hợp có bệnh lý nền (tiểu đường, cao huyết áp, gút,…), bạn nên tìm gặp chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn và hướng dẫn xây dựng chế độ ăn phù hợp.

Tham khảo thêm: Bệnh trĩ có lây không, di truyền không? Cách phòng ngừa