Bệnh Gai Cột Sống Theo Đông Y Và Bài Thuốc Điều Trị
Điều trị gai cột sống bằng Đông y được khá nhiều bệnh nhân lựa chọn vì có ưu điểm lành tính, phù hợp với nhiều đối tượng và có thể sử dụng trong thời gian dài. Hơn nữa, các bài thuốc Đông y không chỉ giúp cải thiện các triệu chứng lâm sàng mà còn hỗ trợ cường kiện gân cốt, bồi bổ sức khỏe và tăng cường lưu thông khí huyết.
Bệnh gai cột sống theo quan niệm Đông y
Gai cột sống là bệnh xương khớp mãn tính thường gặp ở người cao tuổi. Bệnh lý này xảy ra khi gai xương hình thành bất thường ở đốt sống gây chèn ép đĩa đệm, mạch máu, dây thần kinh và các mô mềm bao xung quanh. Theo lý giải từ y học hiện đại, gai cột sống là hệ quả do thoái hóa cột sống kéo dài. Mô xương bị hư tổn, suy yếu kích thích canxi lắng đọng và tạo thành mỏm gai xương.
Trong khi đó, Đông y cho rằng gai cột sống xảy ra do thể trạng bị thoái hóa khiến quá trình chuyển hóa bị rối loạn, dẫn đến cột sống suy yếu và hình thành mô xương bất thường. Ngoài ra, bệnh lý này cũng có thể xảy ra do ăn uống không lành mạnh, lao động quá sức, nhiễm phong hàn, thấp nhiệt,… lâu ngày khiến kinh lạc ứ trệ, gây gián đoạn quá trình nuôi dưỡng cột sống mà hình thành bệnh.
Gai cột sống là hệ quả của quá trình thoái hóa nên hầu như không thể điều trị hoàn toàn. Cả Tây y và Đông y đều tập trung cải thiện triệu chứng, nâng cao chất lượng cuộc sống và thay đổi các thói quen xấu nhằm phục hồi chức năng vận động và làm chậm tiến triển của gai xương.
Tuy nhiên khác với thuốc Tây, thuốc Đông y có độ an toàn cao, không gây hại lên gan thận và có thể sử dụng trong thời gian dài. Hơn nữa, bài thuốc Đông y chữa gai cột sống còn giúp bồi bổ khí huyết, nâng cao sức khỏe và cường kiện gân cốt.
Điều trị gai cột sống bằng các bài thuốc Đông y
Bài thuốc Đông y chữa gai cột sống có thể cải thiện các triệu chứng đau nhức, tê bì, giảm mức độ chèn ép dây thần kinh và hỗ trợ phục hồi khả năng vận động. Tuy nhiên để đạt được hiệu quả cao, cần áp dụng bài thuốc phù hợp với triệu chứng lâm sàng, độ tuổi và tình trạng sức khỏe.
Dưới đây là một số bài thuốc được áp dụng phổ biến:
1. Bài thuốc trị gai cột sống thể hàn ngưng huyết ứ
Gai cột sống thể hàn ngưng huyết ứ điển hình với triệu chứng cột sống cứng gây khó khăn khi đi lại, cúi ngửa khó khăn và ảnh hưởng đến khả năng vận động của chi dưới. Để cải thiện thể bệnh này, cần dùng thuốc có tác dụng chỉ thống, hóa ứ, khu phong, tán hàn, trừ thấp và ôn kinh.
- Chuẩn bị: Chế phụ tử, đương quy, tần giao, quế chi, xích thược và kỳ xà mỗi thứ 9g, uy linh tiên 15g, tàm sa 30g và sinh địa 50g.
- Thực hiện: Sắc uống, ngày dùng 1 thang.
2. Bài thuốc Đông y chữa gai cột sống thể phong thấp huyết ứ
Thể phong thấp huyết ứ thường gây đau một điểm cố định, cơn đau có thể lan xuống đùi hoặc chân. Cơn đau do thể bệnh này có tính chất hay tái phát, khởi phát theo từng đợt, đau nhiều khi đi lại và vận động.
Để chữa gai cột sống thể phong thấp huyết ứ, bệnh nhân nên sử dụng bài thuốc có tác dụng hóa ứ, tán phong và trừ thấp.
- Chuẩn bị: Cam thảo, quế chi và hồng hoa mỗi thứ 10g, bạch thược, một dược, huyền hồ, ngưu tất, đương quy và xương truật mỗi thứ 15g, uy linh tiên 30g.
- Thực hiện: Sắc uống, ngày dùng 1 thang.
3. Một số bài thuốc uống trị gai cột sống
Đối với những trường hợp gai cột sống không có triệu chứng điển hình, có thể cân nhắc sử dụng các bài thuốc sau:
- Bài thuốc 1: Dùng cát căn, uy linh tiên, mộc qua và đỗ trọng mỗi thứ 12g, kê huyết đằng 15g, cam thảo 10g và bạch thược 30g. Sắc uống, ngày dùng 1 thang.
- Bài thuốc 2: Chuẩn bị sinh địa, tục đoạn và long cốt mỗi thứ 12g, đỗ trọng 6g, độc hoạt 10g, lộc giác và tam thất mỗi thứ 8g. Đem các vị sắc uống, ngày dùng 1 thang.
- Bài thuốc 3: Chuẩn bị tần giao, kỳ xà, quế chi, chế phụ tử, đương quy và xích thược mỗi thứ 9g, sinh địa 50g, uy linh tiên 15g, tàm sa 30g. Cho dược liệu vào nồi, sắc đặc và uống hết trong ngày.
- Bài thuốc 4: Dùng đại hoàng, ý dĩ và cát căn mỗi thứ 16g, thược dược và quế chi mỗi thứ 12g, ma hoàng 8g. Đem các vị sắc uống, ngày dùng 1 thang và chia thành nhiều lần uống.
- Bài thuốc 5: Sử dụng sài hồ, hoàng bá và khương hoạt mỗi thứ 10g, đào nhân và hồng hoa mỗi thứ 8g, đương quy, xuyên khung, quế chi, độc hoạt và phòng phong mỗi thứ 12g. Sắc uống, ngày dùng 1 thang.
4. Các bài thuốc Đông y dùng ngoài trị gai cột sống
Các bài thuốc uống chữa gai cột sống thường cho hiệu quả chậm. Vì vậy, Đông y thường kết hợp thuốc uống với các bài thuốc dùng ngoài nhằm giảm đau nhức, tê bì, thư giãn cơ và cải thiện chức năng của cột sống.
- Bài thuốc chườm: Dùng củ thạch xương bồ giã dập 24g và lá ngải diệp 1 nắm. Sau đó trộn đều 2 dược liệu sao cho nóng, gói trong miếng vải và chườm đắp lên chỗ đau nhức. Khi thuốc nguội, có thể sao nóng lại và chườm đắp đến khi giảm đau nhức thì ngưng. Mỗi ngày nên thực hiện từ 1 – 2 lần.
- Bài thuốc ngâm rượu 1: Chuẩn bị đại hồi, hoa chổi xẻ, huyết giác, thiên niên kiện, lá thông, quế chi và mán chỉ mỗi thứ 10g, ô đầu 5g. Đem dược liệu tán nhỏ, sau đó cho vào bình sành, đổ 500ml rượu, đậy kín và ngâm trong 7 ngày (lắc 1 lần/ ngày). Khi đau nhức, dùng 1 ít rượu xoa bóp lên cột sống và các khớp.
- Bài thuốc ngâm rượu 2: Dùng độc hoạt, khương hoạt, dây đau xương, quế chi, tần giao, một dược, nhũ hương, đương quy và mộc hương mỗi thứ 15g, tang chi 30g. Đem dược liệu tán vụn cho vào bình, đổ 1.5 lít rượu và ngâm trong vòng 7 ngày.
- Bài thuốc ngâm rượu 3: Sử dụng thiên niên kiện và mộc qua mỗi thứ 10g, ngải cứu 6g, nhục quế, hồng hoa mỗi thứ 8g, tô mộc, tần giao, huyết giác, đương quy, khương hoạt và độc hoạt mỗi thứ 12g. Cho các vị tán vụn ngâm với 1 lít rượu trắng trong 7 ngày. Khi đau nhức, dùng 1 ít rượu xoa bóp để thư giãn cơ, cải thiện cơn đau, tê bì và tăng cường tuần hoàn máu.
Một số lưu ý khi điều trị gai cột sống theo Đông y
Điều trị gai cột sống theo Đông y được khá nhiều bệnh nhân lựa chọn vì có độ an toàn khá cao và phù hợp với người có bệnh lý nền. Hơn nữa, phương pháp này không chỉ cải thiện các triệu chứng lâm sàng mà còn hỗ trợ cường kiện gân cốt, cải thiện sức khỏe tổng thể, bồi bổ khí huyết và nâng cao thể trạng.
Tuy nhiên để đạt được hiệu quả điều trị tối ưu, nên lưu ý một số thông tin sau:
- Hầu hết các bài thuốc đều được gia giảm liều lượng tùy thuộc vào mức độ cơn đau, tình trạng sức khỏe và khả năng đáp ứng của từng trường hợp. Vì vậy, nên tìm gặp thầy thuốc để được thăm khám, đánh giá tình trạng bệnh lý và chỉ định bài thuốc phù hợp.
- Thực tế cho thấy, một số bài thuốc Đông y chữa gai cột sống chưa được chứng minh về hiệu quả lâm sàng và độ an toàn. Do đó không nên tùy tiện áp dụng các bài thuốc được lưu truyền trong dân gian.
- Gai cột sống là bệnh xương khớp mãn tính không thể điều trị hoàn toàn. Hiện nay, mục tiêu chính của điều trị bệnh lý này là cải thiện cơn đau, làm chậm tiến triển của bệnh và phục hồi chức năng cột sống. Để tác động tích cực đến tiến triển của bệnh, nên phối hợp bài thuốc Đông y với lối sống lành mạnh, châm cứu, bấm huyệt, vật lý trị liệu,…
- Nếu cơn đau có mức độ nặng, có thể sử dụng thuốc Tây để cải thiện. Mặc dù có nhiều rủi ro nhưng thuốc Tây có hoạt tính mạnh, đem lại hiệu quả giảm đau và chống viêm trong thời gian ngắn.
- Ngưng sử dụng bài thuốc Đông y nếu xảy ra tình trạng dị ứng hoặc các tác dụng phụ. Sau đó, nên thông báo với thầy thuốc để được kiểm tra tình trạng sức khỏe và thay thế bằng biện pháp điều trị khác.
- Đối với trường hợp gai cột sống gây chèn ép dây thần kinh nghiêm trọng, nên tiến hành thăm khám và can thiệp ngoại khoa kịp thời. Điều trị bằng Đông y cho các trường hợp này đều không đem lại hiệu quả rõ rệt.
Điều trị bệnh gai cột sống theo Đông y được khá nhiều bệnh nhân lựa chọn. Tuy nhiên phương pháp này chỉ phù hợp với trường hợp bệnh nhẹ, mức độ đau âm ỉ và chưa phát sinh các triệu chứng chèn ép dây thần kinh nghiêm trọng. Trong trường hợp cần thiết, nên thăm khám và điều trị bằng Tây y để bảo tồn khả năng vận động và dự phòng các biến chứng nguy hiểm.
Tin xem thêm
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!